De milieulabels van de Spaanse verkeersdienst DGT liggen zwaar onder vuur na een kritisch rapport van de consumentenorganisatie OCU. De OCU stelt dat de huidige indeling van voertuigen op basis van hun motoren niet langer aansluit bij de realiteit van hun werkelijke uitstoot. Daarom pleit de organisatie voor een grondige herziening van het systeem.
De oproep van de OCU kan weleens het einde betekenen van het huidige milieulabelsysteem. Volgens de OCU is de manier waarop voertuigen worden gecategoriseerd verouderd en onrechtvaardig. Het systeem baseert de toekenning van milieulabels op de motortypologie, en niet op de daadwerkelijke uitstoot van voertuigen. Zo krijgen voertuigen die minder vervuilend zijn toch een ongunstig milieulabel, terwijl auto’s met een hoger verbruik juist zonder beperkingen toegang krijgen tot milieuzones.
Vooral mensen met lagere inkomsten getroffen
De OCU benadrukt dat de nobele oorspronkelijke bedoeling van de milieulabels: bewustwording creëren over de impact van verschillende voertuigen op het milieu. Maar na tien jaar moet volgens de consumentenorganisatie het systeem worden herzien. Helemaal nu milieuzones in Spaanse steden een steeds grotere rol spelen. De huidige criteria zorgen ervoor dat vooral mensen met lagere inkomens worden getroffen. Hun voertuigen mogen door het label niet in bepaalde gebieden rijden. Zij zijn vaak niet in staat om hun oudere voertuigen te vervangen door een auto met een gunstiger milieulabel. Ondertussen hebben duurdere auto’s met een onterecht gunstige milieusticker wel toegang.
Lees ook: Dit zijn de plaatsen in Spanje met een lage-emissiezone
Concrete voorbeelden van ongelijkheid
De OCU geeft enkele voorbeelden van de ongelijkheden in het huidige systeem. Zo krijgen luxe hybride voertuigen, zoals de Mercedes-AMG S 63 E, het label ‘NUL-uitstoot’, terwijl hun benzineverbruik boven de 12 liter per 100 kilometer ligt. Tegelijkertijd wordt een zuinige auto als de Toyota Aygo X Cross, met een laag verbruik van 4,8 liter per 100 kilometer, ingedeeld met het minder gunstige label C.
Steeds strengere beperkingen in milieuzones
De milieulabels, ingevoerd door de DGT, dienen al jaren als basis voor het bepalen van welke voertuigen toegang krijgen tot de ‘Zonas de Bajas Emisiones’ (ZBE), de lage emissiezones. Deze worden ingevoerd in steden zoals Madrid, Valencia en Barcelona, en richten zich op het beperken van de toegang van voertuigen die als vervuilend worden beschouwd. Vooral voertuigen zonder label of met een A- of B-label worden hierbij getroffen.
Verzoek van de OCU aan de DGT
De OCU heeft de Spaanse verkeersdienst verzocht om het systeem van milieulabels te herzien of zelfs geheel af te schaffen. Ze stellen voor dat voertuigen beoordeeld moeten worden op basis van hun werkelijke uitstoot en niet enkel op het type motor. Dit zou leiden tot een eerlijkere behandeling van voertuigen en hun bestuurders, zeker met het oog op de groeiende milieuzones in Spanje.
Tot op heden heeft de DGT nog niet officieel gereageerd op het verzoek van de OCU. De organisatie heeft daarom de steun van het publiek ingeroepen om druk op de DGT uit te oefenen, zodat er geen verdere vertraging ontstaat in de noodzakelijke aanpassing van het milieulabelsysteem.
Belang van milieulabels en het doel van ZBE’s
De milieulabels werden oorspronkelijk ingevoerd om het bewustzijn rondom uitstoot en luchtkwaliteit te vergroten. Inmiddels zijn ze echter cruciaal geworden in de handhaving van beperkingen binnen ZBE’s. Deze zones zijn voornamelijk aanwezig in steden met meer dan 50.000 inwoners, maar kunnen ook in kleinere steden worden ingevoerd als de luchtkwaliteit daar onvoldoende is.
Voorstel OCU
OCU stelt concrete maatregelen voor om het huidige milieusticker systeem aan te passen. De organisatie wil dat vervuilende auto’s niet meer rondrijden en dat er concrete maatregelen worden genomen:
- Herzie het huidige emissielabelsysteem.
- Verhoog subsidies: betaalbare huur van elektrische stadsauto’s, ondersteuning voor nieuwe lage-emissievoertuigen, en subsidies voor tweedehands nul-emissieauto’s ouder dan 12 maanden.
- Uitbreiden van laadinfrastructuur voor elektrische auto’s.
- Maak ZBE’s nuttiger: duidelijke signalering, gratis park-and-ride parkeerplaatsen, heldere restrictie-informatie, en flexibele toegang voor niet-gelabelde auto’s.
- Steun voor openbaar vervoer, fietsen, wandelen en intermodaliteit.
Overzicht van de huidige milieulabels
De DGT hanteert momenteel vier milieulabels om voertuigen te classificeren op basis van hun milieuprestaties:
- Blauw label ‘0 Emisiones’: Toegewezen aan de meest efficiënte voertuigen, zoals volledig elektrische auto’s (BEV), voertuigen met een brandstofcel en plug-in hybrides (PHEV) met een elektrische actieradius van minimaal 40 kilometer.
- Groen-blauw label ‘ECO’: Bestemd voor voertuigen met een lagere uitstoot, waaronder hybride voertuigen (HEV), plug-in hybrides met een elektrische actieradius van minder dan 40 kilometer, en voertuigen die rijden op alternatieve brandstoffen zoals aardgas (GNC, GNL) of LPG.
- Groen label ‘C’: Voor voertuigen met verbrandingsmotoren die voldoen aan de recentste emissienormen. Dit omvat benzineauto’s geregistreerd vanaf januari 2006 en dieselauto’s vanaf september 2015.
- Geel label ‘B’: Toegekend aan voertuigen die iets minder schoon zijn, maar nog steeds voldoen aan eerdere emissienormen. Dit geldt voor benzineauto’s geregistreerd vanaf januari 2000 en dieselauto’s vanaf januari 2006.
Lees ook: Alles over de milieustickers voor op je auto in Spanje