Steeds meer kleinere winkels in Spanje sluiten hun deuren. De Spaanse krant El Confidencial schreef een artikel over dit fenomeen en haalt het voorbeeld aan van een boekenwinkel die sinds 1862 in bedrijf is en nu, 157 jaar later, definitief zijn deuren moet sluiten. Er zijn meer boekhandels die diverse troonswisselingen, revoluties, oorlogen en een dictatuur hebben overwonnen, maar nu vlak voor 2020 de handdoek in de ring moeten gooien. Een van de eigenaren van een boekhandel in Madrid vertelt: “De reden dat we moeten sluiten is simpel: er komen nauwelijks nog klanten”.
In Spanje sluiten 23 winkels per dag
Toch zijn het niet alleen boekhandels die niet goed lopen. Volgens onderzoek van de Spaanse vereniging van zelfstandigen (UATAE) zijn er tussen november 2015 en november 2019 om precies te zijn 33.732 kleinere winkels gesloten. Dat komt neer op 4,14 procent van het totaal aantal kleinere winkels in Spanje en dat houdt in dat er 23 winkels per dag hebben moeten sluiten in de afgelopen vier jaar.
Oneerlijke concurrentie met de grote spelers
Voorzitter van UATAE, María José Landaburu, vertelt: “Het is voor kleinere winkels moeilijk concurreren met de grotere winkels en ketens. De grote winkels creëren een heel online platform met websites, apps en sociale media en zijn 24/7 open voor hun klanten. Ze bieden hun producten online aan en hebben een veel groter budget voor marketing en e-commerce.”
Sluiting winkels regiogebonden
Uit de gegevens van het onderzoek van UATAE blijkt dat de getroffen winkels zich voornamelijk bevinden in de regio’s Cantabrië, Asturië, Castilië en León en La Rioja. De verklaring die de vereniging geeft aan dat vooral winkels in het noorden en midden van Spanje sluiten is dat winkels in de andere delen van Spanje iets gunstiger gelegen zijn omdat daar gedurende het hele jaar of in specifieke seizoenen meer toeristen komen. Vooral langs de kust, op de eilanden en in het centrum van Madrid houden de kleinere winkels het langer vol vanwege de extra bestedingen door toeristen.
Verschuiving van fysieke winkels naar online
Wat veel winkels die reeds zijn gesloten of binnenkort moeten sluiten volgens de UATAE gemeen hebben is dat ze zich bevinden in een sector waarbij er ook veel online-aanbod is van grotere winkels of ketens. Hoewel je tegenwoordig bijna alles online kunt kopen, gaat het voornamelijk om sectoren als de detailhandel, elektronica en boeken. Ook worden winkels door de consument vaak als etalage gebruikt: Mensen komen in de winkel het product bekijken en als ze het bevalt dan doen ze de aankoop online, bijvoorbeeld via Amazon.
Is consument zich bewust van eigen gedrag en consequenties?
Een van de punten van kritiek van de UATAE is dat de overheid in Spanje niet op tijd maatregelen heeft getroffen om deze winkeliers te steunen. Platformen zoals Amazon lijken de grote vijand voor kleine winkeliers. Toch is de UATAE van mening dat consumenten zich bewust moeten zijn van de gevolgen van hun gedrag. “Stel je een wijk voor met allemaal gesloten winkels en zonder buurtactiviteiten. Wijken waar in korte tijd veel winkels verloren gaan, gaan veel sneller achteruit. Is dat echt wat de consument wil?”