Else Beekman
Elk land heeft te kampen met plagen. Rattenplagen, muggenplagen, kakkerlakkenplagen, muizenplagen… Er is sprake van een plaag zodra de aanwezigheid van een soort zo talrijk wordt dat deze schade veroorzaakt aan het milieu, de landbouw, menselijke gezondheid of infrastructuur. In Spanje wordt nu een specifieke plaag bestreden door de oorzaak ervan op te eten.
Het gaat hier om een plaag in de Ebrodelta, een van de belangrijkste wetlands van de Middellandse Zee vanwege zijn biologische rijkdom. Deze rijkdom wordt nu bedreigd door verschillende milieu-uitdagingen. Een van de meest recente en opvallende daarvan is de invasie van de blauwe krab (Callinectes sapidus). Deze exotische soort verscheen in 2012 in het natuurpark en begon snel de inheemse soorten te verdringen en hun habitats te verwoesten.
Een smakelijke oplossing
In tegenstelling tot andere invasieve soorten zoals de zebramossel en de appelslak, is er tegen de blauwe krab een unieke oplossing gevonden: hij wordt opgegeten. Vier jaar na zijn aankomst werd de blauwe krab door de Catalaanse overheid uitgeroepen tot een commercieel en eetbaar product. Sindsdien hebben lokale restaurants de krab omarmd en verwerkt in hun menu’s.
Verdeelde meningen
Hoewel vissers en restauranthouders blij zijn met de economische kansen die de blauwe krab biedt, zijn biologen en natuurbeschermers minder enthousiast. De krab verdringt inheemse soorten zoals de aal en de groene krab en vernietigt hun historische schuilplaatsen. Nati Franch, een technisch specialist van het natuurpark, benadrukt in La Vanguardia dat het doel is om de krabpopulatie te stabiliseren en zoveel mogelijk te verminderen.
Culinaire uitdagingen
Albert Guzmán, chef van een gerenommeerd restaurant in La Ràpita, gebruikt de blauwe krab vanwege zijn krachtige smaak alleen als basis voor bouillons en sauzen. Andere lokale restaurants hebben de krab opgenomen in hun gerechten en organiseren zelfs kookworkshops rond de blauwe krab. Het publiek geniet van de nieuwe culinaire opties, ondanks enkele misverstanden over de kleur van de krab na het koken. Die zijn vooral gebaseerd op de visuele verwachting van de consumenten en het gebrek aan kennis over de natuurlijke kleurverandering van schaaldieren tijdens het kookproces. Door het koken verandert de kleur van de blauwe krab namelijk naar rood of oranje. Daarom verwarren sommige mensen de blauwe krab met bijvoorbeeld de koningskrab die van nature rood is.
Beheer van de krabpopulatie
De jaarlijkse vangst van de blauwe krab is inmiddels gestabiliseerd op ongeveer 350.000 kilo. Volgens Verónica López, bioloog bij het Institut d’Estudis Professionals Aqüícoles i Ambientals de Catalunya (IEPAAC), is het cruciaal om de krabpopulatie te beheersen om milieuschade te voorkomen en de economische waarde te behouden.
Vraagstukken op gebied van economie en milieu
Het verwerken en conserveren van de blauwe krab wordt door experts afgeraden. Dit zou leiden tot een toename van de krabpopulatie en dat zou juist schadelijk zijn voor de biodiversiteit van de Ebrodelta. Bovendien is het rendement van de krab laag: van elke 40 kilo krab wordt slechts vier kilo vlees verkregen. Daarom wordt de krab voornamelijk vers verkocht. Daarbij wordt de voorkeur gegeven aan krab gevangen in zee vanwege de betere smaak.
Gevolgen van de plaag voor de Middellandse Zee
In 2017 werd de blauwe krab voor het eerst waargenomen in het estuarium van de Guadalquivir in Andalusië. Zijn komst in de Golf van Cádiz zorgde voor veel controverse, vooral onder vissers. De vangsten van de tijgergarnaal namen namelijk fors af in 2021 en 2022. Dit leidde tot de noodzaak om de invloed van de blauwe krab op de lokale economie en biodiversiteit te onderzoeken.
Uit een studie van het project “De invasieve blauwe krab in de Golf van Cádiz” blijkt dat de blauwe krab een zeer gevarieerd dieet heeft. Hij eet vooral vissen, weekdieren en andere krabben en heeft daarmee een aanzienlijke ecologische impact op het bestaande ecosysteem. In andere delen van de Middellandse Zee, zoals Frankrijk, veroorzaakt de blauwe krab grote problemen voor zowel natuurbeschermers als aquacultuurbedrijven. De krab eet alles op, zelfs oesterlarven, en bedreigt daarmee hele industrieën.
Komst van de blauwe krab
De blauwe krab is oorspronkelijk afkomstig van de oostkust van Amerika. Deze krab is inheems aan de Atlantische kust, variërend van Nova Scotia in Canada tot aan Uruguay in Zuid-Amerika. De verspreiding van de blauwe krab buiten zijn oorspronkelijke leefgebied komt voornamelijk door menselijk toedoen. Larven werden bijvoorbeeld vervoerd in het ballastwater van schepen.
Lees ook: Málaga geplaagd door ongedierte: schurft, bedwantsen en muggen