Else Beekman
De Spaanse autoriteiten hebben onlangs een 53-jarige Marokkaanse man, werkzaam als kapper in Mataró (Barcelona), het land uitgezet vanwege zijn betrokkenheid bij de rekrutering van strijders voor de Islamitische Staat (IS). Deze maatregel volgt op een jarenlange reeks van onderzoeken en arrestaties waaruit zijn banden met jihadistische netwerken bleken.
Het onderzoek naar de activiteiten van de kapper begon in 2015, na een rechtshulpverzoek uit Marokko. De Guardia Civil ontdekte dat hij betrokken was bij het rekruteren van strijders om hen naar Syrië te sturen en dat hij directe contacten onderhield met leden van verschillende jihadistische cellen in de regio. In 2018 werd hij samen met een andere persoon gearresteerd omdat ze deel uitmaakten van een salafistische jihadistische cel die actief was in Catalonië.
Indoctrinatiepraktijken
De kapper fungeerde als indoctrinator en rekruteerde strijders voor IS. Hij voerde deze activiteiten uit in zijn eigen kapsalon en tijdens bijeenkomsten in privéwoningen in Mataró, Barcelona en Tarragona. Zijn kapsalon diende als ontmoetingsplaats waar hij potentiële rekruten benaderde en hen overtuigde zich aan te sluiten bij de jihadistische zaak.
Juridische stappen en uitzetting
In 2019 startte de Comisaría General de Extranjería y Fronteras een sanctieprocedure tegen de man. Die was gebaseerd op een eerdere klacht van de Guardia Civil wegens activiteiten die in strijd zijn met de nationale veiligheid. Na zijn voorlopige vrijlating in 2022 keerde hij terug naar Mataró. Daar werd hij nauwlettend gevolgd om verdere radicalisering te voorkomen. Tijdens dit toezicht stelden agenten vast dat zijn zwager naar Syrië was gereisd om voor IS te vechten en daar was omgekomen.
Gezien het ‘reële gevaar’ dat deze man vormde, gaf de Audiencia Nacional toestemming voor zijn uitzetting. Midden februari werd hij overgebracht naar Casablanca (Marokko). Verder kreeg hij een inreisverbod voor het Schengengebied van tien jaar opgelegd.
Context van jihadistische activiteiten in Catalonië
Deze uitzetting staat niet op zichzelf. Recentelijk hebben de autoriteiten ook imams uit La Jonquera en Figueres (Girona) het land uitgezet vanwege het verspreiden van radicaliserende boodschappen. De twee religieuze mannen waren zodoende betrokken bij een ‘activiteit die in strijd is met de nationale veiligheid’. Spanje beschouwt deze overtreding als een zeer ernstige schending van de immigratiewet. Ondanks dat de boodschappen van de imams hetzelfde waren, was er geen sprake van enige relatie tussen beide.
De uitzettingen van deze imams komen bovenop de uitzettingen van degenen die de afgelopen jaren al uit het land zijn gezet omdat ze onder hun aanhangers de radicale islam verkondigden, onder andere in Madrid, Tarragona en Cáceres.
Jihadisme ‘grote uitdaging voor Spanje’
Naar aanleiding van een toename van arrestaties van jeugdige jihadisten in Spanje noemde de directeur van het Internationaal Observatorium voor Terrorismestudies (OITE), Carlos Igualada, in Infobae España het terugdringen van het jihadisme onder jongeren een “enorme uitdaging voor Spanje”. In 2024 werden 15 jeugdige jihadisten gearresteerd in Spanje. Dat is 18,3% van het totaal aantal gearresteerde jihadisten in het land (82). In 2023 waren dat er nog 78. Afgezien van het aantal is het profiel van de minderjarigen zorgwekkend voor de antiterrorismediensten. Zij zijn dusdanig “geradicaliseerd” dat zij voorbereid zijn en terroristische acties hebben gepland.