Elize van Loon
NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte wil de defensie-uitgaven verhogen naar 5% van het bbp. De Spaanse regering onder leiding van Pedro Sánchez verzet zich tegen deze eis en probeert tijd te winnen.
De druk komt vanuit de NAVO, die de richtlijnen van Donald Trump volgt. Trump wil dat Europese landen meer bijdragen aan militaire uitgaven.
Spanningen tussen Sánchez en Rutte
De relatie tussen Sánchez en Rutte is al langer gespannen. Deze nieuwe defensiedoelstelling vergroot de spanning tussen de twee leiders. De Spaanse regering noemt 5% onhaalbaar en streeft naar een verhoging die niet boven de 3% uitkomt, met invoering tegen 2027. Rutte gaat ervan uit dat Spanje het defensiebudget wel zal verhogen.
Strategie van Spanje
De Spaanse regering begint een moeilijke onderhandeling in de NAVO om de nieuwe verhoging van de militaire uitgaven te stoppen en tijd te winnen. De Spaanse minister van Defensie, Margarita Robles, benadrukt dat Spanje eerst wil onderzoeken of de verhoging naar 2% wel effectief is. Verder wil ze dat NAVO-landen eerst bekijken hoeveel budget er nu echt nodig is, in plaats van een percentage vast te leggen.
Begrotingsproblemen en financiering
De verhoging naar 5% zou Spanje miljarden extra kosten. En volgens de regering is daar binnen de huidige begroting geen ruimte voor. Bovendien is het nog maar de of er goedkeuring zal komen voor een nieuwe begroting goedgekeurd, zeker met de politieke verdeeldheid over defensie-uitgaven.
Politieke weerstand in Spanje
Linkse partijen zoals Podemos verzetten zich fel tegen een verdere verhoging van de defensie-uitgaven. Zonder een goedgekeurde begroting zou de regering andere financieringsmethoden moeten zoeken. Bijvoorbeeld in de vorm van kredietverlengingen, waarvoor een stemming in het Congres nodig is.
NAVO-top in juni: cruciaal moment
Op dinsdag 24 juni vindt de NAVO-top in Den Haag plaats. Spanje hoopt dat er geen akkoord wordt bereikt of dat de verhoging beperkt blijft tot 3%. De komende weken zijn bepalend voor de Spaanse positie in deze onderhandelingen.