Elize van Loon
‘Een van de politieke gevolgen in Spanje van de terugkeer van Donald Trump naar het Witte Huis is de botsing tussen de conservatieve partij Partido Popular (PP) en het extreemrechtse Vox. Aanleiding was dat Santiago Abascal van VOX met andere extreemrechtse leiders in Europa – zoals de Hongaar Viktor Orbán, de Italiaan Matteo Salvini, de Franse Marine Le Pen en Geert Wilders – de agenda van de herkozen president van de Verenigde Staten “onverbloemd” hebben omarmd.
De Spaanse premier Pedro Sánchez heeft gebruik gemaakt van deze kloof binnen de Spaanse rechtse partijen om van Alberto Núñez Feijóo (PP) te eisen dat hij onmiddellijk breekt met Santiago Abascal (VOX). Sánchez drong erop aan dat de PP en Feijóo breken met Vox en de extreemrechtse internationale beweging, die hij “het echte paard van Troje van Europa” noemde. Hij benadrukte dat elke overeenkomst met deze groepen Europa van binnenuit zou ondermijnen.
Verandering van de wereldorde
Sánchez waarschuwde dat Spanje en Europa met de verandering van de wereldorde onder Trump meer samenwerking nodig hebben, niet minder. Hij bekritiseerde Feijóo voor zijn onvermogen om de oppositie te leiden die Spanje verdient, en beschuldigde hem van opportunisme.
Kritiek op rechts
Sánchez veroordeelde de dreiging van Trump met tarieven. Hij benadrukte dat de Spaanse regering vastberaden aan de kant van Spaanse boeren, bedrijven en werknemers zal staan, evenals aan de kant van Europa. Sánchez bekritiseerde de rechtse partijen en benadrukte hun slaafse houding tegenover de Amerikanen. Ook had hij kritiek op Feijóo voor diens wisselende standpunten en zijn afhankelijkheid van VOX in gemeentelijke en autonome regeringen. Hij waarschuwde dat deze afhankelijkheid schadelijk is voor Spanje en Europa.
Reacties van Feijóo en Abascal
Feijóo reageerde door te zeggen dat “in een nationale noodsituatie geen regering wacht, maar handelt”. Hij benadrukte dat de huidige situatie een nationale urgentie is en dat het de plicht is om te handelen, niet alleen te helpen. De voorzitter van de Partido Popular gaf Sánchez de schuld van de beslissingen van internationale leiders die Spanje schaden. Hij verzekerde dat hij niet “medeplichtig” is aan de tariefbeslissingen van Trump, maar hem ook niet “beledigt”.
Abascal beschuldigde Sánchez ervan dat hij de mensen wilde “verdrijven”. Hij stelde dat de PP niet moet breken met VOX, maar juist moet blijven samenwerken.
Oproep tot handelsallianties
De Spaanse premier riep op tot multilateralisme en handelsallianties als reactie op de handelsoorlogen van Trump. Hij en waarschuwde voor de gevaren van unilaterale acties. Verder bekritiseerde hij het migratiebeleid en de agenda van Trump tegen diversiteit en gelijkheid.
Tour langs regionale congressen
Sánchez hervat zijn reis langs regionale congressen van de socialistische PSOE. Hij benadrukte de noodzaak van een verenigde Europese en Spaanse aanpak tegen extreemrechts en de agenda van Trump.