Else Beekman
In Madrid vond deze week een bijzondere bijeenkomst plaats van de Internationale Socialisten, een wereldwijde organisatie van sociaaldemocratische partijen. Gastheer was de Spaanse premier Pedro Sánchez, die sinds 2022 voorzitter is van het netwerk. In een tijd waarin de invloed van extreemrechtse partijen en populisme wereldwijd groeit, grijpt Sánchez deze gelegenheid aan om zich te profileren als voortrekker van het progressieve kamp.
Normaal gesproken komt het Presídium, het dagelijks bestuur van de Internationale Socialisten, bijeen in New York tijdens de jaarlijkse VN-vergadering. Door visumproblemen voor onder meer de Palestijnse delegatie werd dit jaar uitgeweken naar het hoofdkwartier van de PSOE in de Madrileense Calle Ferraz. De bijeenkomst vormde niet alleen een diplomatiek moment, maar ook een inhoudelijk ijkpunt voor de sociaaldemocratie in woelige tijden.
Progressieve tegenstem in polariserende wereld
Volgens dagblad El País presenteerde Sánchez zich tijdens het overleg als een stabiele progressieve stem tegenover de groeiende invloed van nationalistische en populistische bewegingen. In Spanje ziet hij hoe de traditionele rechtervleugel (PP) opschuift richting de radicaal-rechtse partij Vox. Op internationaal niveau spreekt hij zich uit tegen de druk om fors meer te investeren in defensie, zoals geëist door Donald Trump. Volgens Sánchez mag de sociale welvaartsstaat daar niet onder lijden.
Ook zijn oproep tot vrede in Gaza en steun voor een tweestatenoplossing voor Israël en Palestina, onderstrepen zijn koers. “We moeten de democratische waarden verdedigen tegen de normalisering van extremisme”, klinkt het binnen de Internationale Socialisten, die recent nog een verklaring uitbrachten naar aanleiding van het Israëlisch-Palestijns conflict.
Strategisch moment in aanloop naar verkiezingsjaar
De bijeenkomst in Madrid dient ook als voorbereiding op het congres van de Europese Socialistische Partij in Amsterdam en de volgende grote vergadering van de Internationale Socialisten in Malta. Daar zullen de lijnen worden uitgezet richting 2026, een belangrijk verkiezingsjaar in veel landen.
Sánchez gelooft dat de sociaaldemocratie juist nu weer aan kracht kan winnen. Hij verwijst naar het economische herstel in Spanje, dat internationale waardering kreeg van onder andere The Economist en Financial Times. Volgens hem is het mogelijk om economische groei te combineren met bescherming van sociale rechten.
Internationale denktank in de maak
Om het progressieve gedachtegoed sterker te verankeren, wordt gewerkt aan een internationaal netwerk van denktanks. Onder de naam Fundación Avanza zoekt de PSOE actief samenwerking met progressieve instituten in onder meer Latijns-Amerika, Australië en Canada. Doel: evidence-based beleid ontwikkelen en democratische waarden wereldwijd onder de aandacht houden.
Volgens aanwezigen op het congres in Ferraz is het essentieel dat de sociaaldemocratie niet alleen politieke, maar ook culturele invloed herwint. Daarbij helpt een duidelijke positionering tegenover extremisme en populisme en een vernieuwde inhoudelijke agenda.
Spain’s PSOE rocked by deepening Koldo corruption case