De meeste Afrikaanse migranten die Europa bereiken, doen dit via gevaarlijke en illegale routes. Ondanks dat ze over de financiële middelen beschikken, kunnen ze niet gewoon hun koffers pakken en een vliegtuig nemen. De onmogelijkheid om asiel aan te vragen aan grensposten of visa te krijgen in hun thuislanden, is slechts één van de vele rechteninbreuken die het rapport aan de kaak stelt.
De harde realiteit van de Spaanse kust
Loueila Mint El Mamy, advocaat en expert in migratiezaken, presenteerde het rapport in Madrid. Ze benadrukte dat, hoewel asiel kan worden aangevraagd in Spanje, dit in de praktijk vaak niet gerealiseerd wordt. Duizenden mensen sterven jaarlijks op zee in een poging de Spaanse kusten te bereiken.
De verwoestende realiteit
Migranten worden geconfronteerd met gewelddadige repressie. Dat resulteert vaak in onmiddellijke uitzettingen of detentie in tijdelijke verblijfscentra, waar ook rechteninbreuken en slechte leefomstandigheden zijn vastgesteld. Sani Ladan, een Kameroense mensenrechtenactivist, benadrukte dat de zuidgrens van Spanje een gebied is geworden van voortdurende juridische uitzondering en straffeloosheid.
De tragedie van Melilla
Een van de meest ernstige schendingen van de mensenrechten werd vastgesteld op 24 juni 2022 in Melilla. Tijdens een poging om de grens over te steken, stierven minstens 40 mensen en verdwenen er 80. Desondanks heeft het Openbaar Ministerie het onderzoek gesloten zonder enige indicatie van misdrijf door de veiligheidstroepen.
Een decennium van mensenrechtenschendingen
Het rapport benoemt deze tragedie als de ernstigste schending van de mensenrechten door de Spaanse staat in het afgelopen decennium en de dodelijkste aan een EU-landgrens. De noodzaak voor een grondig onderzoek en verantwoording is dringend.
Een fragmentarisch en onvolledig beeld
De organisaties wijzen op de enorme moeilijkheden bij het opstellen van het rapport, gezien de beperkte openbare officiële informatie over onregelmatige binnenkomsten en de gefragmenteerde en onvolledige gegevens.
Structureel racisme en herhaalde migratiepieken
Clara Calderó van het Instituto Novact de Noviolencia benadrukt dat de recente migratiepiek in de Canarische Eilanden niet als een geïsoleerd incident moet worden gezien, maar als een teken van structureel racisme. In 2021 en 2022 was de Canarische route de dodelijkste, gevolgd door de Levante-route.
Oproep tot wijzigingen in beleid en wetgeving
De deelnemende mensenrechtenorganisaties eisen maatregelen om de beschermingsnormen aan de zuidgrens van Spanje te verhogen, zowel politiek als juridisch. Ze roepen op tot de afschaffing van de Vreemdelingenwet vanwege haar discriminerende aard en pleiten voor de implementatie van een specifieke wet tegen racisme en discriminatie. Ook eisen ze de afschaffing van de zogenaamde ‘hot returns’, ondersteund door de huidige Wet op de Openbare Veiligheid, beter bekend als de ‘Muilkorfwet’.
Lees ook: Fotograaf beboet die immigranten op Canarische Eilanden in beeld bracht