De klimaatverandering richt niet alleen schade aan op de natuur. Het klimaat beïnvloedt het leven en de gezondheid van de Europeanen, blijkt uit het onderzoek The Lancet Countdown 2024. Dit onthult dat het aantal hittegerelateerde sterfgevallen in Europa in 20 jaar tijd met 9% is gestegen.
Volgens het rapport zijn tussen 2003-2012 en 2013-2022 de sterfgevallen in verband met de opwarming in Europa gestegen met 17,2 per 100.000 inwoners, van 50,8 in de eerste periode tot 68 in de tweede. Spanje is daarbij koploper, en de toename in sterfte blijkt bij vrouwen 1,5 keer zo groot als bij mannen.
Sterfgevallen stijgen met 11% in Zuid-Europa
De toename van het aantal sterfgevallen was 9% in Europa als geheel en 11% in Zuid-Europa, volgens dezelfde bron. Het aantal dagen met een hittegolf steeg met 41%.
Per land varieerde de stijging. In Spanje steeg het aantal met 39,9 meer sterfgevallen per 100.000 inwoners van 28 naar 52,8) door hitte. IJsland ging van -6,9 gevallen (meer sterfgevallen door kou dan door hitte) naar 5,9.
Bovendien onthult het rapport dat de negatieve gevolgen van klimaatverandering op de gezondheid niet voor iedereen gelijk zijn, noch in Europa noch in de rest van de wereld. Vaak zijn ze een weerspiegeling van sociaaleconomische ongelijkheden of verschillen tussen seksen.
Verschillen tussen mannen en vrouwen
Het onderzoek geeft de verschillen aan tussen 2003-2012 en 2013-2022. In deze periode steeg bij mannen de hittegerelateerde sterfte met 13,9 per 100.000 inwoners. Bij vrouwen waren er tot 21,5 meer sterfgevallen (1,54 keer meer). Volgens de gegevens in het rapport is het aantal hittegerelateerde sterfgevallen bij vrouwen gestegen van 67 naar 88,4 gevallen per 100.000 inwoners, en bij mannen van 42,1 naar 55,9.
Meer risico-uren en kans op ziekte
Ook laat het onderzoek zien dat de risico-uren voor fysieke activiteit als gevolg van hittestress ook zijn toegenomen tussen 1990-2022. Het geldt voor zowel middelzware inspanningen (fietsen of voetbal) als zware activiteiten (rugby of mountainbiken).
Tegelijkertijd is de klimatologische geschiktheid voor verschillende klimaatgevoelige ziekteverwekkers en ziektedragers, zoals bijvoorbeeld de glasworm, het West-Nijlvirus, knokkelkoorts, malaria, leishmaniasis en teken (die de ziekte van Lyme of hersenontsteking verspreiden), in Europa toegenomen.
Terwijl het zuiden van Europa meer wordt getroffen door hittegerelateerde ziekten, branden, voedselonzekerheid, droogte, door muggen overgedragen ziekten en leishmaniasis, wordt het noorden juist meer getroffen door vibrio-infecties en tekenbeten.