Diverse commissies spreken van een ‘ingestort’ asielsysteem omdat het Spanje niet lukt om het hoofd te bieden tegen deze grote aantallen asielaanvragen. “Asiel aanvragen is de enige manier om Spanje binnen te komen met een mogelijkheid om er te mogen blijven”, aldus Estrella Galán, directeur-generaal van de Spaanse commissie vluchtelingenhulp (CEAR). Dit verstoort het asielstelsel en veroorzaakt ernstige problemen.
De afgelopen weken werd dit probleem pijnlijk zichtbaar doordat vele asielzoekers in Madrid op straat moesten slapen of werden opgevangen door Samur Social, een plek die normaal gesproken plaats biedt voor daklozen of voor mensen in noodsituaties.
Spanje heeft nog 100.000 aanvragen in behandeling
Het bureau voor asiel en vluchtelingen in Spanje, het OAR, heeft in 2019 al 62.641 asielaanvragen behandeld. Op dit moment zijn er nog zo’n 100.000 asielaanvragen in behandeling. “Hoewel de procedure op sommige punten al is verbeterd, is er nog altijd winst te behalen. Asielaanvragen worden steeds sneller behandeld, maar het op de hoogte brengen van de betreffende personen verloopt nog altijd vrij moeizaam,” verklaart Galán.
Asielaanvragen uit Latijns-Amerika niet voor ‘internationale bescherming’
De staatsecretaris van Migratie, María del Consuelo Rumí Ibáñez, heeft aangedrongen op een bespoediging van de procedures. Hierbij doelt zij vooral op de vele aanvragen vanuit Latijns-Amerika aangezien vele mensen volgens haar “geen recht hebben op internationale bescherming”. Volgens haar maken deze mensen ten onrechte gebruik van het asielsysteem terwijl het veelal om migraties vanwege economische overwegingen gaat.
Speciale behandeling voor asielzoekers uit Venezuela
Binnenlandse Zaken laat weten dat een deel van de procedure in 2019 al behoorlijk is verbeterd. Ook heeft Spanje vanwege humanitaire redenen de procedure voor de toekenning van asielaanvragen door Venezolaanse asielzoekers versneld vanwege de situatie waarin het land zich verkeert. Sinds januari 2019 hebben bijna 40.000 mensen uit Venezuela hiervan gebruik gemaakt.
De ranglijst met nationaliteiten van asielaanvragen wordt dan ook aangevoerd door Venezolanen. Van 1 januari tot 30 november hebben 37.313 mensen uit Venezuela asiel aangevraagd in Spanje, gevolgd door 25.949 uit Colombia, 6.134 uit Honduras, 5.483 uit Nicaragua en 4.467 uit El Salvador.
Onrechtvaardige voorkeursbehandeling door Spanje
De geste die Spanje heeft gedaan richting asielzoekers uit Venezuela is positief, toch is Galán van mening dat het niet eerlijk is tegenover mensen uit andere landen waar de situatie minstens of misschien wel erger is dan in Venezuela. Galán vertelt dan ook bezorgd te zijn over de mensen uit andere landen in Centraal-Amerika die naar Spanje komen om te ontsnappen aan drugsbendes of extreem geweld. “Mijns inziens is het absoluut onrechtvaardig dat er geen rekening wordt gehouden met deze mensen,” aldus Galán.
De directeur van de internationale organisatie voor migratie in Spanje (IOM) verdedigt het asielsysteem in Spanje en is van mening dat het ‘economisch goed op orde, veilig en voorspelbaar’ is. Ook de samenwerking met asielzoekerscentra en die met afdelingen van verschillende overheidsafdelingen is volgens haar goed op orde.