Volgens de gegevens van het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft Spanje in 2020 in totaal 5.988 Venezolaanse burgers een verblijfsvergunning verleend. Het gaat hierbij om een tijdelijke verblijfsvergunning vanwege humanitaire redenen die Spanje sinds januari 2019 verleent aan asielzoekers gezien de complexe situatie in Venezuela. Sinds de invoering ervan hebben 45.655 Venezolanen hiervan geprofiteerd.
Achterstand lopende asielaanvragen blijft oplopen
Vele Venezolanen verblijven sinds 2014 in Spanje maar hebben in de afgelopen jaren geen verblijfsvergunning gekregen. Spanje heeft de tijdelijke verblijfsvergunning vanwege humanitaire redenen ingevoerd om de ‘voorraad’ lopende verzoeken kleiner te maken. Ook heeft het ministerie een plan goedgekeurd om het bureau voor asiel en vluchtelingen (OAR) te ondersteunen en sneller verzoeken te kunnen verwerken. Desalniettemin blijft de achterstand in het behandelen van asielaanvragen aanzienlijk (133.015 lopende verzoeken eind 2019). In heel 2019 werd een recordaantal aanvragen ingediend van meer dan 118.000.
Overgrote meerderheid vergunningen voor Venezuela
Venezolanen staan bovenaan als het gaat om aantal ingediende asielaanvragen. Van de 118.264 asielaanvragen van buitenlanders in Spanje kwamen er 40.906 aanvragen (ruim 35 procent) van Venezolaanse asielzoekers.
De eerste maand van 2020 werden 8.274 internationale beschermingszaken voorgelegd aan de interministeriële commissie voor asiel en vluchtelingen (CIAR) die afgelopen 4 februari bij elkaar kwam. Van dit aantal dossiers werden 5.988 tijdelijke verblijfsvergunningen toegekend aan Venezolanen. In 2018 behandelde de commissie 12.889 zaken en in 2019 waren dat er bijna vijf keer zoveel, namelijk 60.198 dossiers. Van de ruim 60.000 aanvragen in 2019 kregen 39.776 Venezolanen een vergunning vanwege humanitaire redenen. Ook 22 asielzoekers uit El Salvador, 13 uit Honduras en 10 uit Colombia ontvingen deze verblijfsvergunning.
Veel afwijzingen en weinig permanente vergunningen in Spanje
Onlangs presenteerde de Spaanse commissie voor vluchtelingenhulp (CEAR) de belangrijkste cijfers van het asielstelsel in Spanje. Ondanks de steeds toenemende asielaanvragen en de grote hoeveelheid Venezolaanse burgers die een tijdelijke vergunning krijgen, is er in 2019 zo’n 20 procent minder aanvragen goedgekeurd dan in 2018.
Van de ruim 60.000 aanvragen in 2019 werd 29 procent afgewezen en slechts 5 procent kreeg een permanente verblijfsvergunning toegewezen. De overige 66 procent zijn tijdelijke verblijfsvergunningen die vooral aan Venezolanen werden verleend vanwege humanitaire redenen. Vanuit deze context roept de CEAR het Ministerie op om het percentage permanente verblijfsvergunningen te verhogen, vooral gezien het feit dat het gemiddelde van Europa op zo’n 30 procent ligt. De CEAR vraagt de Spaanse regering om extra flexibiliteit bij het verlenen van asielaanvragen voor mensen uit conflictgebieden zoals Jemen, Palestina en Syrië.