Else Beekman
De Spaanse regering heeft het verbod op huisuitzettingen van kwetsbare gezinnen op het allerlaatste moment verlengd met vier jaar tot 15 mei 2028. De maatregel werd in 2013 tijdens de economische en financiële crisis ingevoerd door de regering onder leiding van premier Mariano Rajoy.
Het nieuwe Koninklijk Besluit werd goedgekeurd door de socialistische president Pedro Sánchez. Sinds de publicatie ervan in het Staatsblad BOE is het in werking getreden. Dit besluit maakt deel uit van de maatregelen die oorspronkelijk op 10 maart 2020 werden genomen in reactie op de Covid-19 pandemie. Met de verlenging kunnen geen uitzettingen plaatsvinden wanneer een woning, die is toegewezen aan een schuldeiser zoals een bank, wordt bewoond door een kwetsbaar gezin.
Waarom verlenging?
In de tekst van het decreet is te lezen dat is besloten tot de verlening op basis van de onzekerheid die momenteel heerst over wanneer de rentevoeten zullen dalen. Door de hoge rentevoeten hebben kwetsbare gezinnen het moeilijker om elke maand hun hypotheek te kunnen betalen. Daarbij is de redenering dat deze gezinnen al extra hard zijn getroffen door de stijgende inflatie. De gevolgen hiervan zullen nog jaren aanhouden door het blijvende effect op de prijzen.
Krakersbescherming: keerzijde van het decreet
Het is natuurlijk goed dat kwetsbare huishoudens worden beschermd. Dit is vooral relevant in het geval van huurders die aanvankelijk legaal een woning huurden maar vervolgens wegens omstandigheden stopten met betalen. Alleen vormen in Spanje krakers een probleem die deze wet ‘misbruiken’ om illegaal woningen te bezetten. Ze doen zich voor als kwetsbare bewoners en maken het zodoende voor rechtmatige eigenaren onmogelijk om ze uit te zetten. Voor kwesties rondom dit soort illegale bewoning zijn de belangrijkste regels te vinden in de vorig jaar ingevoerde Woningwet en de Wet op Snelle Uitzettingen. Krakers die niet binnen 24 uur na binnenkomst worden uitgezet, blijken te vaak het recht aan hun zijde te hebben. Daardoor kunne eigenaren soms jarenlang hun woningen niet gebruiken. Het realiseren van een legale uitzetting kan wel twee jaar in beslag nemen. Zelfs een versnelde uitzetting (desalojo exprés) duurt drie tot vier maanden en brengt hoge kosten met zich mee.
Juridische oplossingen voor illegale bewoning
In het geval krakers in je woning in Spanje zitten, zijn er verschillende juridische routes om dit probleem aan te pakken. Je kunt, omdat het om een strafbaar feit gaat, altijd een strafrechtelijke procedure starten. Dat doe je door een aanklacht wegens huisvredebreuk in te dienen. De rechter beslist dan over de zaak. Daarnaast biedt het civiele recht ook mogelijkheden om schadevergoeding te eisen voor de illegale bewoning. Er zijn twee civiele procedures: de gewone procedure (artikel 399 van de Wet op de Burgerlijke Rechtsvordering) en de speciale “snelle uitzettingsprocedure” die in 2018 in de wet is opgenomen. Ten slotte is het toegestaan om een gespecialiseerd ontruimingsbedrijf in te schakelen. Wel op voorwaarde dat deze binnen de wettelijke grenzen blijft en de rechten van alle betrokken partijen respecteert.
Lees ook: Appartementen met krakers verkocht in de regio Valencia