Deze zondag begint een hittegolf die in de boeken kan worden bijgeschreven als de vroegste. De hoge temperaturen houden op zijn minst aan tot woensdag 15 juni. In 47 jaar zijn er slechts tien hittegolven in de maand juni geregistreerd in Spanje. Geen van die episodes met extreem hoge temperaturen vond echter plaats in de eerste helft van juni.
Weerwaarschuwingen voor hoge temperaturen
Op de noordelijke kuststroken in Cantabrië en Galicië en de Canarische Eilanden na krijgt vrijwel het hele land te maken met weerwaarschuwingen voor hoge temperaturen. Vanaf zaterdag stijgt het kwik op veel plaatsen tot boven de 35 graden en in sommige gebieden zelfs tot 43 graden Celcius. Vooral de stroomgebieden van de Guadalquivir in Andalusië, de Guadiana in Extremadura en een gedeelte van het stroomgebied van de Taag, krijgen met extreme warmte te maken.
Zondag
Zondag wordt het nog warmer langs de Guadalquivir en de Guadiana. De thermometers zullen ruim boven de 40ºC uitkomen. In Sevilla en Córdoba wordt 43ºC verwacht en in Badajoz hetzelfde. Het kwik bereikt ook 40ºC in Ciudad Real, 39 in Cáceres, Lleida en Zaragoza, 38 in Madrid. Het verschil tussen het noorden en zuiden van het land is 20 graden: 20ºC is het maximum verwacht in Oviedo en 21ºC in zowel Santander als A Coruña.
Hittegolf strekt zich uit tot het begin van volgende week
Ook maandag is er sprake van hoge temperaturen in zowel het zuidoosten van het schiereiland als in het noorden. Het maximum zal die dag 43ºC bereiken langs de Guadalquivir en rond de 39-40ºC zijn in het stroomgebied van de Ebro, in het centrale en noordelijke deel van de Spaanse hoogvlakte.
Dinsdag blijven de thermometers volgens meteorologen stijgen in het zuidoosten en in de Golf van Biskaje. Zelfs op woensdag gaat het kwik nog omhoog met ook extreme hitte op de Balearen tot 37ºC in het binnenland van Mallorca. Volgens de huidige voorspellingen is het niet uitgesloten dat het liefst 45ºC wordt in het stroomgebied van de Guadalquivir. Volgens de laatste updates zullen de temperaturen zich vanaf dat moment gaan stabiliseren.
Tropische nachten
Door de hittegolf zal het moeilijk zijn om te slapen: de hitte van overdag houdt ook ’s nachts aan. Aemet verwacht de tropische nachten waarin het kwik niet onder de 20ºC uitkomt vooral in het zuidelijke deel van het schiereiland en het Middellandse Zeegebied. In sommige gebieden zal zelfs sprake zijn van equatoriale nachten. Dat zijn nachten waarin het niet verder afkoelt dan 25ºC.
Bekijk ook: Hoe klimaatverandering het toerisme in Spanje zal beïnvloeden
Op zondag zijn de nachten tropisch in het grootste deel van Andalusië, in het westen van Castilla-La Mancha, Extremadura en ten zuiden van de regio Madrid. Ook in Huesca, Zaragoza en Lleida en aan de Middellandse Zeekust zal het moeilijk zijn om in slaap te vallen.
Wanneer spreken we over een hittegolf in Spanje?
Vorige week kondigden Spaanse media ook een hittegolf aan. Uiteindelijk was het een paar dagen erg warm, maar volgens de officiële criteria kon nog niet van een echte hittegolf gesproken worden. De criteria waaraan elke episode van hoge temperaturen moet voldoen om het etiket hittegolf op te kunnen plakken, hebben volgens Aemet betrekking op intensiteit, lengte en duur. Er is sprake van een hittegolf wanneer: “Een aflevering van minstens drie opeenvolgende dagen, waarin minstens 10% van de meetstations maxima registreert boven het 95% percentiel van hun reeks van maximum dagtemperaturen voor de maanden juli en augustus van de periode 1971-2000”.
Hoe lang duurt deze eerste hittegolf in Spanje?
De eerste hittegolf van 2022 duurt in ieder geval tot woensdag. De stabiliteit in de atmosfeer gecombineerd met warme lucht bevorderen de aanhoudende hoge temperaturen. Vanaf donderdag begint het kwik in het westen van het schiereiland te dalen. Een Atlantische storm die zich ten westen van het Iberisch Schiereiland bevindt, zal zich volgens de modellen oostwarts verplaatsen. Het gevolg is dat de warme lucht wordt weggedrukt.
Het belang van weerwaarschuwingen voor hitte
Aemet is vanaf 2003 begonnen met het geven van hittewaarschuwingen. Dat jaar vielen ook in andere landen veel doden als gevolg van de hoge temperaturen. Jaarlijks sterven circa 1.700 mensen als gevolg van hitte. Middels de waarschuwingen en bewustwording hopen de autoriteiten hogere sterftecijfers als gevolg van hittegolven te voorkomen. Diverse variabelen zijn van invloed op die sterftecijfers, zoals de leeftijd van de bevolking in een gebied. Zo is een hittegolf in Jaén niet hetzelfde als een hittegolf in Vigo (Galicië).
Slechts één dag met hoge temperaturen levert hogere sterfte op
Julio Díaz van het Carlos III Gezondheidsinstituut in Madrid strijdt al tientallen jaren voor een goed waarschuwingssysteem dat rekening houdt met gezondheidsaspecten. “Het is bewezen dat een enkele dag met extreme temperaturen al een hoge sterfte oplevert. Daarom kan voor ons een hittegolf ook een enkele dag beslaan’, benadrukt hij. Ervaring en wetenschap bevestigen dat een goed waarschuwingssysteem levens kan redden. De hittegolf van 2015 was langer dan de hittegolf van 2003, maar veel minder dodelijk. “De impact is kleiner geworden dankzij preventieplannen en bewustwording”, zegt Díaz in La Voz de Galicia.
Bekijk ook: Wat betekent de opwarming van de aarde voor Spanje?
Als alles goed gaat, begint Aemet volgend jaar eindelijk met het activeren van hittewaarschuwingen op basis van de gezondheidsdrempels. Indien het instituut deze zou toepassen op de huidige situatie, zou Spanje vandaag zijn derde hittegolfdag van het jaar kunnen registreren.