Spanje heeft, in tegenstelling tot landen zoals Marokko, de technologie van cloud seeding (wolken zaaien) verlaten. Deze techniek, die kunstmatige regen probeert op te wekken, wordt in Marokko al sinds de jaren ’80 gebruikt. Een Spaanse hoogleraar in Toegepaste Fysica van de Universiteit van León legt uit waarom Spanje terughoudend is in het toepassen van deze techniek.
Allereerst worden er met cloud seeding geen wolken gecreëerd, maar wordt met het toevoegen van chemische deeltjes aan bestaande wolken de kans op neerslag vergroot. José Luis Sánchez licht toe in de krant El Independiente dat wolkenzaaien een kostbare en complexe techniek is. Landen, zoals de Verenigde Staten, China en de Verenigde Arabische Emiraten hebben deze technologie wel omarmd. In China loopt bijvoorbeeld een van de grootste programma’s, waarbij de overheid tegen 2025 van plan is om een gebied van 5,5 miljoen km² te bestrijken met zilverjodide om regenval te bevorderen en natuurrampen te voorkomen. Ook in de Verenigde Arabische Emiraten wordt cloud seeding ingezet om watertekorten te bestrijden.
Waarom is cloud seeding omstreden?
Desondanks blijft cloud seeding om verschillende redenen omstreden. De effectiviteit ervan is onderwerp van discussie, omdat de resultaten vaak inconsistent en moeilijk te voorspellen zijn. Daarnaast zijn er zorgen over de milieu-impact van de gebruikte chemicaliën, zoals zilverjodide, en de mogelijke gevolgen voor ecosystemen. Ethische en juridische vragen ontstaan rond de verdeling van neerslag, waarbij sommige mensen vrezen dat met cloud seeding regen ontstaat in het ene gebied, maar juist droogte veroorzaakt in belendende zones. Tot slot zijn de hoge kosten van cloud seeding moeilijk te rechtvaardigen gezien de onzekerheid over de effectiviteit. In Spanje heeft deze methode vooral weerstand gekregen vanuit de landbouwsector en milieubewegingen.
Te duur en moeilijk uit te voeren
Volgens Sánchez is bovendien het opzetten van de benodigde infrastructuur niet eenvoudig. Ook het gebruik van vliegtuigen om de techniek uit te voeren maakt het proces erg duur. Bovendien bestaat er angst voor conflicten met boeren en ecologen die zich zorgen maken over mogelijke nadelige effecten van cloud seeding, zoals het ‘wegvangen’ van regenwolken boven andere gebieden.
Experimenten met cloud seeding in Spanje
Ondanks de terughoudendheid heeft Spanje in het verleden wel verschillende experimenten uitgevoerd met cloud seeding. Zo zijn er in de jaren ’50 en ’80 proeven geweest in gebieden als Valladolid en rond de Alberche-rivier. Helaas werden veel van deze projecten gekenmerkt door een gebrek aan coördinatie en financiering. Tegenwoordig wordt de techniek alleen nog gebruikt om hagelschade te beperken in bepaalde regio’s, zoals Aragón en Madrid. Daar zet men zilverjodide (Agl) in vanaf de grond om de vorming van veel kleine ijskristallen te bevorderen om te voorkomen dat er grote hagelstenen ontstaan die veel schade aan oogsten kunnen berokkenen.
Gemiste kansen?
Francisco J. Tapiador, hoogleraar aardwetenschappen aan de Universiteit van Castilla-La Mancha, benadrukt dat Spanje mogelijk kansen mist door het niet verder onderzoeken van cloud seeding. Hij ziet potentie om droogteproblemen in sommige regio’s, zoals La Axarquía in Málaga, te verlichten met deze technologie. Volgens Tapiador zijn de resultaten nog experimenteel, maar verdient de techniek wel meer onderzoek.
Lees ook: Wat doet de Marokkaanse cloud seeding met het weer in Spanje?