Op 18 oktober oordeelde een panel van rechters van het Spaanse hooggerechtshof namelijk nog dat banken deze Impuesto sobre Actos Jurídicos Documentados (AJD) moeten betalen. Dit is een belasting op het afsluiten van de hypotheek. Het hooggerechtshof argumenteerde toen dat de bank de enige partij is die belang heeft bij de inschrijving van een hypotheekcontract in het openbare register – de reden voor de heffing. De bank kan namelijk op basis van deze inschrijving ingrijpen bij wanbetaling door dwangmiddelen, zoals huisuitzetting, in te zetten. Omdat de kredietverleners de enige zijn die baat hebben bij die inschrijving, moeten zij ook de bijbehorende belasting betalen, zo redeneerde het hooggerechtshof.
‘Enorme economische en sociale repercussies’
Op 20 oktober deelde Carlos Lesmes, de president van het Spaanse hooggerechtshof, mee het vonnis te bevriezen ‘gezien de enorme economische en sociale repercussies ervan’ en in afwachting van het oordeel van alle rechters van het hooggerechtshof. Dit was nadat de koersen van een aantal banken in korte tijd tussen 5 en 7 procent kelderden in reactie op de mogelijke financiële strop van miljarden euro’s. Volgens kredietratingbureau Moody’s zou het gaan om een bedrag van 4 miljard euro, wanneer klanten als gevolg van het vonnis met terugwerkende kracht hun betaalde hypotheekrente zouden kunnen terugvorderen. María Jesús Montero, de Spaanse minister van Belastingzaken noemde een bedrag van 5 miljard euro.
‘Spanjaarden zullen nooit meer de hypotheekbelasting betalen’
Afgelopen dinsdag werd het vonnis voor de derde keer herzien met vijftien stemmen voor en dertien tegen. Nu draaien klanten weer op voor de hypotheekbelasting. De Spaanse premier Sánchez reageerde vervolgens vrij snel op de uitspraak door een spoedwet aan te nemen. Hierin wordt bepaald dat banken vanaf woensdag weer verantwoordelijk zijn voor de hypotheekbelasting. ‘Spanjaarden zullen nooit meer de hypotheekbelasting betalen’, aldus premier Sánchez die ervan uitgaat dat de wet op donderdag in het parlement ook door oppositiepartijen wordt goedgekeurd.
Banken passen vermoedelijk rentetarieven aan
Experts voorspellen dat banken de rente waarschijnlijk gewoon door zullen rekenen aan hun klanten. Saskia Gruijters en Martin Faessen van We Care Mortgages bemiddelen in hypotheken voor buitenlanders in Spanje en vermoeden dat banken zullen besluiten hun rentetarieven aan te passen. Daarmee compenseren ze de extra kosten die ontstaan door de betalingsplicht voor de hypotheekbelasting. Volgens Saskia Gruijters gaat het bij een hypotheek van 200.000 euro al snel meer dan 3.000 euro. De hypotheekbelasting in Spanje verschilt per regio, maar varieert tussen 0,5 en 1,5 procent. Gruijters: ‘Banken brengen als reactie op het vonnis tot begin volgende week geen bindende offertes uit. Ze wachten af wat er van hogerhand over de rentetarieven wordt besloten.
Spoedwet positief voor klanten
De spoedwet van de Spaanse regering waarmee de betalingsplicht weer bij de banken komt, is goed nieuws voor mensen die nu een hypotheek willen afsluiten in Spanje. ‘Ja, ook ondanks het feit dat banken deze financiële strop waarschijnlijk via het verhogen van de rentetarieven aan hun klanten zullen doorberekenen’, zegt Martin Faessen. ‘De klant betaalde de hypotheekbelasting direct bij het afsluiten van de hypotheek. Met het nieuwe wetsvoorstel gaat de bank die belasting vooruitbetalen. Als banken de rente verhogen, betaalt de klant dus nog wel mee, maar dan is het bedrag dat eerst in één keer moest worden betaald, verspreid over de volledige looptijd van de hypotheek. Het voordeel is dan wanneer de klant tussentijdse aflossingen doet en de hypotheek te vroeg aflost, hij het gedeelte van de belasting daarna niet meer betaalt’, aldus Faessen.
Protestmars
De politieke partijen Podemos en Izquierda Unida organiseren aanstaande Madrid een protestmars tegen de laatste uitspraak van het hooggerechtshof. Ze vinden dat het hof zich met de uitspraak ondergeschikt maakt aan de banken. De zaak zal waarschijnlijk alsnog naar het Europees Hof van Justitie worden gebracht.
Imago rechtspraak
Het is de eerste keer dat er zo’n flinke en open confrontatie plaatsvindt in Spanje tussen de regering en een van de hoogste rechtbanken in het land. Het is niet goed voor het imago van de Spaanse rechtspraak na een reeks van schandalen en omstreden vonnissen en slechts weken voordat de rechtszaak tegen de in voorarrest zittende Catalaanse separatistische politici begint.
Heeft u een hypotheek bij een Spaanse bank of bent u van plan er een af te sluiten en heeft u vragen naar aanleiding van bovenstaand artikel? Neem dan vrijblijvend contact op met Saskia Gruijters of Martin Faessen via +34 952 263 023 of info@wecaremortgages.com.