Dat hoeft dus niet meer. Na twee jaar onafgebroken gebruik van het masker hebben de Spanjaarden er op 20 april officieel afscheid van genomen. Alleen in het openbaar vervoer, in ziekenhuizen en residenties voor ouderen is het nog verplicht. Ook sommige bedrijven blijven een masker verplichten voor hun personeel.
Toch blijkt terugkeren naar de gang van zaken van vóór de coronapandemie waarbinnen het dragen van een mondkapje nog niet bestond, voor sommigen moeilijk. Vooral voor hen die twee jaar lang in het gezichtsmasker een beschermend element vonden tegen angsten en onzekerheden.
Middelbare scholen
Ook op (middelbare) scholen wordt het gesignaleerd. Een minderheid van de kinderen draagt helemaal geen mondkapje meer. Een grote groep draagt het wel, maar dan hangt het ergens onder hun neus of op hun kin, en een klein deel houdt het masker gewoon op.
“Ik ga mijn masker niet afzetten op school”
“Ik ga mijn masker niet afzetten op school”, zegt María in Educaciontrespuntocero.com. Ze is een eerstejaarsleerling van de ESO, de eerste fase van de middelbare school. “Mijn gezicht zit vol puistjes en ik zie er verschrikkelijk uit. Ik wil niet dat mijn vrienden me zo zien.”
Mondkapje als beschermend schild
Vooral onder pubers en adolecenten veroorzaakt het idee om hun mondkapje af te laten zelfs angst. Die zitten juist in een periode van veel veranderingen waarin ze onzekerheden ervaren en kunnen in het masker een beschermend element vinden. Zo heeft het masker gedurende deze twee jaar gediend als een beschermend schild waarmee ze acne, baardgroei of een ‘beugel’ hebben kunnen verbergen. Daar komt nog bij dat veel kinderen elkaar of hun leraren nog nooit zonder mondkapje hebben gezien.
Mask fishing
Het lege-gezichtssyndroom, ook wel ‘mask fishing’ genoemd, is een fobie die omschreven wordt als “een soort angstige symptomatologie die wordt gegenereerd door het feit dat je de omgeving zonder masker onder ogen ziet en jezelf blootstelt aan besmetting door het coronavirus.”
Ook volwassenen kunnen last hebben van mask fishing
Maar ‘mask fishing’ is niet alleen iets voor jongeren, maar ook volwassenen kunnen er last van krijgen, nadat ze eventueel meer zelfvertrouwen hebben gekregen door het dragen van het masker.
De beste manier voor deze mensen om het lege-gezichtssyndroom te overwinnen en terug te keren naar de normaliteit, is dan ook niet om ze te dwingen het thuis te laten. “Geef ze vooral tijd om langzaam te wennen aan een leven zonder de gedeeltelijke gezichtsbedekking”, zegt een psycholoog in de krant ABC.
Overwin het lege-gezichtssyndroom
Experts raden daarom aan om, naast het bovenstaande, een lijst te maken van situaties die je als ongemakkelijk ervaart. Stel de lijst op van de minst ongemakkelijke situatie naar de meest complexe om deze goed onder ogen te zien.
Masker als obstakel voor vrije communicatie
Aan de andere kant is het positief om alle irrationele gedachten die je over het mondkapje hebt onder ogen te zien. Probeer alle gedachten die je puber erover heeft te achterhalen en analyseren. Bespreek deze vervolgens met elkaar. Je kan enerzijds namelijk denken dat het masker je beschermt, maar het vormt ook een obstakel. Het scheidt mensen van elkaar in die zin dat gezichtsuitdrukkingen een belangrijk aspect vormen van de non-verbale communicatie.
Je gezichtsuitdrukking speelt daarin een belangrijke rol. Vergeet ook niet dat je door naar iemands gezicht te kijken hem of haar beter kunt verstaan en begrijpen. Vooral als je de taal die iemand spreekt niet volledig beheerst en diegene je aanspreekt vanachter een mondkapje.
Voordelen van het niet meer dragen van je mondkapje
Heb je last van het lege-gzichtssyndroom dan kun je het beste ook alle voordelen afwegen van het niet meer dragen van een gezichtsmasker, zoals een betere ademhaling, een beter zicht of minder warmte voelen. Probeer je vervolgens geleidelijk aan bloot te stellen aan deze nieuwe situatie. Het doel is om de angst die kan ontstaan onder controle te krijgen. Het is essentieel dat je ‘visualiseert’ dat de gedachten die bij je kunnen opkomen terwijl je het masker niet draagt, niet echt zijn.
‘Niet iedereen kijkt naar me’
Om dit te doen, kun je volgens psycholoog Rosa Rivera in Educaciontrespuntocero.com de volgende uitspraken in gedachten herhalen: “Niet iedereen kijkt naar me op straat, en als ze dat wel doen, is dat niet omdat ze dat deel van mijn gezicht niet leuk vinden. Er kunnen veel meer redenen zijn waarom ze naar me kijken: omdat ze de kleren leuk vinden die ik draag, of ik denk dat ze naar me kijken, terwijl dat helemaal niet zo is. Of ze kijken gedachteloos zonder cich gelijk een mening over me te vormen. het leuk vonden de kleren die ik draag, of je denkt gewoon dat ze naar je kijken, maar dat is niet zo.