Andere huisvesting dan de gammele hutten aan de rand van Lepe, Moguer, Lucena del Puerto en Palos de la Frontera is er vaak niet. Enerzijds kunnen de arbeiders de huren niet betalen van hun schamele loon en anderzijds verhuren huiseigenaren liever niet aan de vaak uit Afrika afkomstige migranten. Velen van hen zijn bovendien nog in afwachting van legalisatie van hun situatie.
Samenwerkingsprotocol ondertekend
Nu slaan de landelijke regering, het bestuur van Andalusië en de gemeenten de handen ineen om onderdak en alternatieve huisvesting te bouwen voor de allochtone dagloners. Een week geleden tekenden ze een samenwerkingsprotocol om de bouw van huisvesting de en aanpassing van ruimten ter bevordering van onderdak voor seizoensarbeiders in de komende 2 jaar te bevorderen. Voor dit initiatief is vijf miljoen euro begroot.
Het is de eerste grote samenwerking tussen de drie administraties om sloppenwijken in de provincie uit te roeien. Na decennia warin nationale, regionale en lokale instellingen vooral toekeken hoe deze situatie van overbevolking van migranten in ondermaatse huisvesting uit de hand liep.
40 Sloppenwijken in provincie Huelva
Er zijn geen officiële cijfers over het aantal mensen dat in de 40 sloppenwijken in de provincie Huelva woont. Een in Huelva gevestigde NGO schat dat er tussen de 4.500 en 5.000 mensen leven tijdens het aardbeidenplukseizoen. Daarbij is de bevolking van de wijken vluchtig, Veel bewoners verhuizen van het ene kamp naar het andere. Daarbij komt nog het aantal permanent daar levende aantal mensen bij. Dat wordt op zo’n 1.500 geschat.
De NGO’s zijn blij met het ondertekende protocol. “Alle huisvestingsmiddelen die worden gecreëerd, zijn een vooruitgang. Sloppenwijken zijn een wereldwijd probleem dat wereldwijde actie vereist”, zegt Francisco Villa, hoofd van de NGO Accem in Huelva.
Lepe
“Het is een belangrijke stap, want tot nu toe voelden we ons een beetje eenzaam”, legt de burgemeester van Lepe, Juan Manuel González Camacho uit in El País. Lepe heeft 28.293 inwoners en vormt het epicentrum van de aardbeienteelt in Huelva. “In Lepe hebben we 5.300 immigranten, maar er wonen er maar 1.000 in de stad, en dat is ons specifieke probleem”, zegt de bestuurder. De gemeenteraad is altijd erg betrokken geweest bij het uitroeien van sloppenwijken, hoewel niet altijd met succes. Zijn besluit om de wederopbouw van de uitgebrande sloppenwijken of de rehabilitatie van een gemeentelijk opvangcentrum niet toe te staan, heeft veel arbeiders gedwongen om dit seizoen op straat te slapen vanwege het gebrek aan slaapplaatsen.
Huisvesting is niet de enige oplossing
Pepa Suárez, woordvoerder van de Mazagón Multiculturele Vereniging, vindt het “zeer positief dat serieuze huisvestingsalternatieven worden voorgesteld om degenen die rijkdom genereren voor de gemeenten in Huelva een waardige behandeling te geven”. Dat is een eerste stap, maar anderzijds is “het noodzakelijk om hun integratie iin de samenleving te garanderen”, zegt een woordvoerder van de NGO.
Regularisatie van 500.000 migranten
De maatschappelijke organisaties hebben in deze lijn een reeks voorstellen in algemene bewoordingen aan de rijksoverheid gestuurd die niet expliciet in het akkoord zijn opgenomen. Ze willen de regularisatie van 500.000 migranten die werken in de velden van Huelva, Almería, Lleida en Jaén. Het recht op registratie moet worden gerespecteerd. Er moet toezicht komen op contractvoorwaarden en versterking van openbaar en particulier vervoer naar de boerderijen.
Bekijk ook: Bewuste consumenten willen steeds minder Spaanse aardbeien
Vernietigend rapport van VN-rapporteur
Na tientallen jaren getuige te zijn geweest van een beschamend gebrek aan bezorgdheid van de kant van de overheden, is dit akkoord een belangrijke eerste stap. In 2020 bracht een VN-rapporteur een bezoek aan de Lepe-sloppenwijken. Daaruit volde een verwoestend rapport over mensenrechtenschendingen en de extreme armoede waarin de arbeiders leefden. Dit was een impuls voor het slapende geweten van een samenleving voor wie een groep medemensen onzichtbaar bleven, ondanks dat die groep fundamenteel is voor de expansie van de aardbeien en andere rode vruchtenteelt die hun dorpen en steden economische vooruitgang brachten.
Almería
De NGO’s zijn wel verrast dat het door de landelijke en regionale regering ondertekende protocol geen enkele gemeente in de provincie Almería omvat. Daar is het fenomeen van sloppenwijken immers al decennialang permanent. In en rond de ‘mar de plástico’ bij El Ejido is de urgentie hetzelfde of groter, aangezien er hier meer mensen in sloppenwijken wonen.
Bekijk ook: Europese supermarkten eisen verantwoorde landbouwproductie in Spanje
Volgens Juan Miralles, hoofd van Almería Acoge, zijn in Almería ongeveer 80 sloppenwijken. Ze zijn midden jaren negentig ontstaan en nu wonen tussen de 3.000 en 5.000 gezinnen er min of meer permanent.