Greenpeace heeft de belangrijkste Spaanse supermarkten tussen april en december 2018 handvaten aangereikt om het gebruik van plastic voor eenmalige gebruik in hun fillialen te beperken. Zo kunnen de ketens bijdragen aan de bescherming van het milieu.
De milieuorganisatie publiceerde een ranglijst met daarop het gewogen gemiddelde van de verplichtingen die de bedrijven zichzelf in dit verband hebben opgelegd. In het eindcijfer dat de supermarkten kregen nam Greenpeace ook de mate waarin de bedrijven transparant zijn over hun plastic voetafdruk op. Dat wil zeggen dat ze publiceren hoeveel plastic ze elk jaar gebruiken en welk plastic verminderd zal worden om te zien wat hun beloften betekenen.
Het eindoordeel is als volgt:
1. Eroski met eindcijfer 6,2 (geel)
2. Aldi met eindcijfer 5,6 (geel)
3. Mercadona met eindcijfer 5,1 (geel)
4. Lidl met eindcijfer 4,7 (oranje)
5. Dia met eindcijfer 4,7 (oranje)
6. Carrefour met eindcijfer 4,6 (oranje)
7. Alcampo met eindcijfer 3,6 (rood)
8. El Corte Inglés met eindcijfer 3,4 (rood)
Waarbij de kleur geel ‘gevorderd’ betekent met puntenaantal tussen 5 en 6,5. Oranje ‘verbetering nodig’ met puntenaantal tussen 4 en 5 en rood ‘onvoldoende’ met puntenaantal tussen 2 en 4. Een puntenaantal ‘heel slecht’ tussen 0 en 2 komt onder de Spaanse bedrijven niet voor, maar ook ‘goed’ (groen) 6,5 tot 8 punten niet en ‘heel goed’ (donkergroen) tussen 8 en 10 punten niet.
Vooral vermindering doel
Greenpeace vroeg aan de bedrijven welke verpakkingen men nu gebruikt en hoe ze hier verandering in kunnen brengen. Veel supermarkten gaan volgens de milieugroep niet voor een werkelijke eliminatie van plastic verpakkingen maar voor het reduceren ervan. Ook zijn enkele van plan plastic verpakkingen te vervangen voor biologisch afbreekbare of composteerbare varianten ervan. Maar vaak bevatten deze ook nog plastic delen, waardoor de werkelijke verontreiniging met plastic niet echt vermindert.
Petitie
Geen enkele supermarkt is al bezig afscheid te nemen van plastic voor eenmalige gebruik of van de wegwerpcultuur. Daarom heeft Greenpeace een actie gestart om handtekeningen te verzamelen om van winkelketens te eisen dat ze ambitieuze doelen stellen. Bovengenoemde evaluatie van Spaanse supermarkten zal over een jaar herhaald worden om te bezien of er positieve resultaten zijn geboekt. Je kunt de petitie hier tekenen.
Eroski
Eroski zal plastic voor eenmalige gebruik verminderen met 20% voor 2025 maar vervangt veel plastic door ander verpakkingsmateriaal dat eveneens vervuilend is. De supermarkt verkoopt nog plastic boodschappentasjes bij de kassa en klanten kunnen fruit en groente nog in plastic zakjes verpakken.
Aldi
Aldi geeft prioriteit aan het verminderen van gebruik van plastic maar heeft op dit moment nog geen goed gedefinieerde strategie. Wel is het bedrijf bezig met het reduceren van verpakkingsmateriaal. Bepaalde producten voor eenmalige gebruik zijn verwijderd uit de schappen, zoals wegwerp bordjes, bestek en bekertjes van plastic en rietjes. Aldi wil bulkverkoop vergroten. Dat wil zeggen dat groente, fruit en noten minder voorverpakt zijn. Ook dit bedrijf heeft nog geen vastomlijnde strategie volgens Greenpeace.
Mercadona
De grootste Spaanse supermarkt heeft recent de herbruikbare boodschappentas geïntroduceerd en wil binnenkort ook herbruikbare zakjes bij de groente en fruit leggen, maar beschikt nog niet over een ambitieus plan om bulkverkoop te vergroten. Wel is Mercadona een overzicht aan het maken van alle verpakkingen om te kijken waar winst is te behalen. Wel heeft het bedrijf microplastic uit alle cosmeticaproducten en schoonmaakmiddelen in de sectie ECO verwijderd. Emmers en stoffer en blik etc. worden allemaal vervaardigd van gerecycled plastic. Het bedrijf publiceerde onlangs dat het in 2018 in staat was 11.000 ton aan plastic te recyclen.
Lidl
Lidl wil de hoeveelheid plastic in zijn fillialen met 20% verminderen tot 2025 maar heeft nog geen plannen om hergebruik vorm te geven. Het bedrijf wil plastic voor eenmalig gebruik met 21% verminderen bij verse producten zoals groente en fruit voor 2021. Bij de kassa zijn geen plastic zakken meer verkrijgbaar. Lidle heeft verder nog geen duidelijk plan op het gebied van fruit en groente, maar werkt wel aan het vergroten van bulkverkoop.
Dia
Supermarkt Dia wil bulkverkoop vergroten maar heeft nog geen plannen voor herbruikbare verpakkingen. Wel trad de supermarkt voor het eerst met Greenpeace in gesprek. Het bedrijf heeft wel een multidisciplinaire werkgroep opgericht om de progressieve vermindering van plastic voor eenmalige gebruik aan te pakken en wil prioriteit geven aan de vermindering en verwijdering hiervan uit de schappen. Plastic dat niet verwijderd kan worden, zal vervangen worden door andere producten, maar er wordt nog niet gedoeld op bioplastic. Er bestaat geen transparantie over de plastic voetafdruk van het bedrijf.
Carrefour
Carrefour belooft het plastic uit de schappen te verwijderen dat het meest aangetroffen wordt in de oceanen, maar vervangt een groot deel van plastic verpakkingen voor subsituten die eveneens voor eemalig gebruik zijn. Ook dit bedrijf wil voor 2021 het plastic voor eenmalig gebruik verminderen met 21%. Het gaat hier enkel om verse producten die in de winkel worden verpakt. Deze belofte betreft dan slechts een kwart van de groenten, fruit en andere producten in de winkel. Openheid over de plastic voetafdruk is ook bij Carrefour afwezig, evenals concrete plannen om het distributiemodel te wijzigen in de richting van hergebruik. Wel wordt veel plastic voor eenmalige gebruik vervangen door biologisch afbreekbaar, composteerbaar en gerecycled materiaal. Deze hebben echter alsnog een negatieve impact op het milieu. Wel belooft de supermarkt alle plastic te verwijderen uit verpakkingen van biologische producten en voor 2025 100% gerecyclede, herbruikbare of composteerbare verpakkingen te gebruiken bij alle producten.
Alcampo
Dit bedrijf belooft voor 2021 het plastic bij versproducten met 21% te verminderen. Dit is echter de minimale inspanning die supermarkten de brancheorganisatie hebben belooft te doen. Het gaat hier echter om slechts de producten die in de winkel worden verpakt. Daarmee wordt een heel groot deel van alles water er in Alcampo wordt verkocht overgeslagen.
El Corte Inglés
Ook de Spaanse warenhuisketen verplicht zich, net als de andere supermarkten tot het reduceren met 21% van de plastic verpakkingen bij versproducten die in de winkel worden verpakt en die met de brancheorganisatie is afgesproken. Concreet doet de winkel zelfs daar volgens Greenpeace te weinig aan, vandaar de lage score in deze lijst. Het bedrijf heeft geen gegevens verstrekt over het beleid ten aanzien van plastic zakjes en tasjes, het laten toenemen van bulkverkoop in de winkel of het verminderen van plastic voor eenmalige gebruik uit de winkels.