De foto’s en video’s werden gemaakt tijdens undercover bezoeken in 2019 en 2020 aan meer dan 30 varkenshouderijen in Spanje en gepubliceerd door de organisatie Tras los Muros (achter de muren). Dit is een particulier project van de Spaanse fotojournalist Aitor Garmendia. Volgens hem gaat het om varkensbedrijven in de regio’s Aragón, Castilla-La Mancha en Castilla y León, waar ruim 17 procent van alle 86.000 varkensbedrijven in het land gevestigd zijn.

Sommige van de varkens waren ‘zwaargewond’, zei Garmendia die leiding gaf aan het undercover team. Er waren varkens die tekenen vertoonden van aandoeningen ‘zoals hernia's, abcessen, verzakkingen, artritis of necrotisch weefsel.’

Om te achterhalen of het bij gefilmde misstanden om geïsoleerde gevallen ging zijn de teamleden van Tras los Muros vaker teruggekeerd naar bepaalde bedrijven. Bij één bedrijf zagen ze de karkassen liggen die er tijdens een follow up bezoek drie maanden later nog steeds lagen. ‘Niemand had ze weggehaald’, aldus Garmendia.

Grootste producent varkensvleesproducten

Spanje neemt naar verwachting nog dit jaar de positie van Duitsland over als Europa’s grootste producent van varkensvleesproducten. In 2019 werd een record van 53 miljoen varkens geslacht in het Zuid-Europese land in antwoord op een wereldwijd nog steeds toenemende vraag naar ham, worst en karbonaadjes. De omzet in de Spaanse varkensvleesindustrie kwam vorig jaar boven de 15 miljard euro.

De verwachting is dat de vraag naar varkensproducten uit Spanje nog groter wordt omdat Duitsland te maken heeft met een exportverbod vanwege gevallen van Afrikaanse varkenspest onder wilde zwijnen in het land.

EU-richtlijnen overtreden

Volgens de ngo Eurogroup for Animals in Brussel lijken de beelden van Tras los Muros aan te tonen dat er verschillende EU-richtlijnen overtreden worden door de bedrijven. ‘De beelden getuigen van een enorme mate van lijden dat sterk beperkt of volledig voorkomen moet worden volgens EU-wetgeving door er goede veehouderijpraktijken op na te houden op basis van common sense’, zei Elen Nalon van de organisatie in een e-mail.

Alle varkens die op de beelden te zien zijn, hebben volgens Nalon een geamputeerde staart. Met deze maatregel willen varkenshouders voorkomen dat varkens elkaar in de staart bijten ondanks dat is aangetoond dat het de betrokken varkens acuut trauma en veel pijn bezorgt. Routinematig couperen van staarten is illegaal volgens de EU-wetgeving.

Beelden waarop dode ratten te zien zijn tussen de ernstig zieke of gewonde varkens staan in schril contrast met de EU-wetgeving die basishygiëne en passende, onmiddellijke veterinaire zorg voorschrijft, aldus Nalon.  

'Op zichzelf staande incidenten

Handelsorganisatie Interporc, die de Spaanse varkenssector vertegenwoordigt, beschreef de opnames van Tras los Muros als 'niet overeenkomend met de realiteit van de sector'. "De illegale aanvallen op Spaanse boerderijen zijn uitsluitend gericht op het beschadigen van de sector door gebruik te maken van niet-contextuele afbeeldingen die niet overeenkomen met de realiteit van de meer dan 80.000 varkenshouderijen in ons land", stelt Interporc in een verklaring. Op zichzelf staande incidenten mogen niet worden beschouwd als de realiteit van de hele sector, werd daar nog aan toegevoegd. De brancheorganisatie zegt een e-mailaccount te hebben opgezet waar publiek klachten in kan dienen. 

Klik hier voor de reportage van Tras los Muros, beelden kunnen als schokkend worden ervaren.