De Spaanse minister van Arbeid en tweede vicepremier, Yolanda Díaz, kondigde zondag in Madrid een nieuwe fase aan in haar plannen voor de verkiezingen. Dat deed zij tijdens een evenement van Sumar. Díaz ziet zichzelf als dé persoon om deze nieuwe linkse beweging die weer eenheid in de Spaanse politiek moet brengen, te leiden. Ze stelde zich zondag kandidaat voor de landelijke verkiezingen dit jaar met de woorden: ‘Ik wil de eerste vrouwelijke premier van Spanje zijn’.
ADVERTENTIE
‘Ik zet een stap naar voren’, vertelde ze haar toegewijde publiek, waarin leiders van Podemos ontbraken. Wel waren er vertegenwoordigers van verschillende linkse partijen en vooraanstaande politieke leiders aanwezig, zoals de burgemeesters van Barcelona en Valencia.
Luistertoer
In 2021 kondigde Díaz een luistertoer aan. Juist door te luisteren wil zij het versplinterde Spaanse links weer bij elkaar brengen. ‘Er verandert veel in Spanje. We moeten wel luisteren naar de mensen. Reizend door Spanje heb ik me heel dicht bij dat land gevoeld, bij de mensen die vooruit willen gaan, de mensen die me benaderden met hun zorgen en hun dromen. En ik moet bekennen: ik heb gevoeld dat ik nuttig kon zijn voor mijn land, nuttig voor ons volk’ zei ze. ‘Daarom stap ik naar voren’, verklaarde Díaz.
Podemos grote afwezige
Bijna alle kleine linkse partijen doen mee aan Sumar, hopend om op landelijk niveau politieke macht te behalen. In de peilingen doet Sumar het goed. Alleen zou Podemos hoogstens 29 van de 350 zetels halen, terwijl samengaan met Sumar tot bijna het dubbele kan leiden. Of dat genoeg is om voor de derde keer op rij een linkse coalitie te vormen samen met het sociaaldemocratische PSOE, is de vraag. Als dat wel lukt, staat Sumar met ruim vijftig zetels sterker om eisen te stellen.
Toch schitterden de belangrijkste vertegenwoordigers van Podemos zondag door afwezigheid. Dat gebeurde nadat de leider, Ione Belarra, zaterdag opnieuw bij Díaz had aangedrongen op ondertekening van een document waarin ze toezegt ‘open’ voorverkiezingen te houden. Het was een laatste poging, meer voor de vorm dan een echte oproep.
‘Het is legitiem dat er mensen zijn die denken dat Podemos in de volgende zittingsperiode een ondergeschikte rol moet spelen’, zei Belarra zaterdag in haar toespraak. De leider noemde niet uitdrukkelijk Díaz of haar mogelijke running mate is in de volgende algemene verkiezingen. Ze benadrukte wel dat ‘de enige manier om dit debat democratisch op te lossen is met voorverkiezingen die openstaan voor alle burgers, waarbij iedereen kan stemmen, waar hij of zij ook vandaan komt’. Het ultimatum verliep zonder overeenstemming te bereiken. En Podemos gebruikte dit feit als rechtvaardiging om zondag niet aanwezig te zijn.
Kritiek op Podemos
Díaz noemde Podemos niet expliciet tijdens haar toespraak. Wel uitte ze verhulde kritiek op de druk die de partij al maanden op haar uitoefent. Díaz pleitte voor het belang van de dialoog en vereniging in de politiek en voor minder polarisatie. Ook sprak ze over het belang van publieke gezondheidszorg, huisvesting en feminisme. ‘Vrouwen zijn van niemand. Ik, een vrouw, ben van niemand. We zijn van niemand anders dan van onszelf en we zijn moe van betutteling’ vervolgde ze.
De leider van Más Madrid, Mónica García, bekritiseerde Podemos voor het niet bijwonen van het Sumar-evenement. Zij stelde dat ‘geschiedenis weliswaar wordt verteld door afwezigheid, maar vooral door aanwezigheid’, en bevestigde dat ‘het vandaag essentieel was om aanwezig te zijn’ om Díaz te steunen. ‘Iedereen is nodig en vandaag is een dag om samen te zijn’, zei de burgemeester van Barcelona, Ada Colau. Zij sprak haar vertrouwen uit dat Podemos ‘er de volgende keer zeker bij zal zijn’.
