Else Beekman
De nieuwe heffingen die president Trump vorige week heeft aangekondigd, zorgen wereldwijd voor onrust zorgen over een handelsoorlog. Terwijl Europa zich beraadt op tegenmaatregelen, klinkt ook in Spanje flinke kritiek, met name vanuit Baskenland. Deze relatief kleine autonome regio in het noorden van het land, grenzend aan Frankrijk, staat bekend om zijn sterke industriesector en exportgerichte economie.
Hoewel de regio slechts 4,5% van de Spaanse bevolking vertegenwoordigt, is deze goed voor een aanzienlijk deel van de nationale industriële export. Ongeveer 6,9% van de Baskische export gaat naar de Verenigde Staten — goed voor zo’n 2 miljard euro per jaar. Vooral hoogwaardige sectoren als machinebouw, auto-industrie en halffabricaten (zoals metaalbewerking) zijn kwetsbaar voor het nieuwe beleid. De Amerikaanse president kondigde vorige week een importheffing van 20% aan op alle producten uit de EU, naast de reeds bestaande staalheffing van 25%, die in maart al bekend was gemaakt. Daarmee dreigen voor veel Baskische bedrijven hogere exportkosten, verminderde concurrentiekracht en mogelijk omzetverlies.
Provincie Guipúzcoa hardst geraakt door heffingen Trump
Baskenland bestaat uit de provincies Álava, Vizcaya en Guipúzcoa. De provincie Guipúzcoa, waar ook de populaire kuststad San Sebastián ligt (door inwoners op zijn Baskisch Donostia genoemd), krijgt de grootste klap. Deze provincie is koploper in de Baskische machinebouw en exporteert jaarlijks voor ruim 50 miljoen euro aan machines naar de VS. Ook in de auto-industrie speelt Guipúzcoa een grote rol: in 2023 leverde het voertuigen en onderdelen ter waarde van 61 miljoen euro aan de Amerikaanse markt. Daarnaast is het een belangrijke wijnregio: alleen al de wijnexport naar de VS bedroeg in 2024 al 35,5 miljoen euro. Volgens de Baskische regiopresident Imanol Pradales kunnen de invoerrechten oplopen tot een extra kostenpost van 400 miljoen euro voor het regionale bedrijfsleven.
Staal- en voedingsindustrie ook in gevaar
Naast de industriële sector worden ook typisch Baskische agroproducten hard getroffen. Wijn, visconserven en zuivelproducten zijn belangrijke exportartikelen naar de VS en vallen nu onder de nieuwe heffingen. Visconserven, zoals ansjovis en tonijn, zijn de laatste jaren ook steeds populairder geworden in de VS. In 2024 bedroeg de exportwaarde 4,6 miljoen euro. Zuivelproducten krijgen eveneens een klap, met uitzondering van Spaanse kaas, die vooralsnog buiten schot blijft.
Ook de Baskische staalindustrie ondervindt blijvende druk. De eerder ingevoerde tarieven op Europees staal blijven van kracht, wat nadelig is voor bedrijven als ArcelorMittal — een van de grootste staalproducenten ter wereld — met vijf fabrieken in de regio. Daarnaast zullen ook kleinere metaalbedrijven in Baskenland de gevolgen van de oplopende handelsbarrières voelen.
Lees ook: Trump-tarieven raken Spaanse export: Welke sectoren worden hardst getroffen?