In Duitsland en Frankrijk is deze categorie jaarlijks met ongeveer 18% en 14% gegroeid gedurende het afgelopen decennium. Ook in Nederland neemt de interesse toe: een recent onderzoek suggereerde dat 89% van de mensen die regelmatig wijn drinken, biologische wijn heeft geprobeerd en denkt dat het een positief imago heeft.
Als je in Spanje woont of er tijd doorbrengt, heb je waarschijnlijk gemerkt dat dingen steeds meer in een biologische richting wijzen. Er zijn meer dan 120.000 hectare aan biologisch gecertificeerde wijngaarden in Spanje. Dat is ongeveer 12% van de totale wijngaardoppervlakte en vertegenwoordigt bijna een derde van het wereldwijde totaal. Als je daarbij de Spaanse wijnhuizen optelt die biologische wijn produceren, bottelen en verkopen, dan is het land verantwoordelijk voor ongeveer 29% van de wereldwijde biologische wijnmarkt.
Wat is biologische wijnbereiding?
Dat klinkt allemaal heel lekker en gezond, maar wat is biologisch wijnmaken precies? Welnu, het valt in essentie uiteen in twee delen. Ten eerste moeten de druiven in de wijngaard worden verbouwd met behulp van biologische wijnbouw. En ten tweede moet de wijn in de wijnmakerij worden gemaakt volgens specifieke biologische normen.
In de wijngaard ligt de focus op het beschermen en behouden van ecosystemen en biodiversiteit en het werken aan de gezondheid en vruchtbaarheid van de bodem op lange termijn. Dat betekent een verbod op door de mens gemaakte, op chemicaliën gebaseerde verbindingen zoals meststoffen, fungiciden, pesticiden of herbiciden. Het betekent ook dat er geen genetisch gemodificeerd materiaal mag worden gebruikt.
In plaats daarvan gebruiken biologische producenten natuurlijke toevoegingen zoals compost om de kwaliteit van de bodem te stimuleren en te verbeteren. In feite is een van de belangrijkste verschillen tussen biologische en conventionele wijnbouw dat biologische telers zich richten op het verzorgen van de bodem om gezonde wijnstokken te bevorderen en te ondersteunen, terwijl conventionele telers zich meer richten op de plant zelf.
Een ‘preventie in plaats van genezen’ aanpak
Biologisch betekent ook een aanpak van “voorkomen in plaats van genezing”. Telers zullen dus veel meer aandacht besteden aan zaken als “bladbeheer”. Dit betekent het trimmen en vormgeven van de bladeren aan de wijnstok. Wat op zijn beurt zorgt voor veel luchtstroming om de druiven gezond te houden en schimmelziekten af te weren.
Binnen de wijnmakerij
Binnen de wijnmakerij betekent biologisch zijn dat er controle is over wat er tijdens de productie aan de wijn wordt toegevoegd, en welke technieken worden gebruikt – met name voor het filteren en conserveren van de wijnen. Een van de belangrijkste stoffen waar mensen op letten is zwaveldioxide of SO2. In de wijnbereiding wordt SO2 gebruikt om te bewaren en te desinfecteren. Maar het is de moeite waard om te vermelden dat sulfieten ook natuurlijk worden geproduceerd tijdens het fermentatieproces. Dus niet alle sulfieten zijn toevoegingen.
Er is een groot debat in de wijnwereld over de mogelijke bijwerkingen van sulfieten en mogelijke allergische reacties. De jury is er nog steeds niet over uit, hoewel volgens de EU-regelgeving voor biologische wijn de toegestane hoeveelheden zo laag zijn – tussen 100 – 150 mg/liter – dat de meeste mensen het waarschijnlijk niet zouden merken.
Daarnaast is er een uitgebreide lijst van toevoegingen die niet mogen worden gebruikt in het wijnbereidingsproces. Bovendien zijn technieken zoals nano- of ultrafiltratie en warmtebehandelingen boven de 70°C ook niet toegestaan.
Hoe weet je of een wijn biologisch is?
Hoe weet je of een wijn biologisch is? Wel, helaas variëren biologische normen van land tot land en is er geen enkele wereldwijde standaard. De EU heeft echter een kader voor biologische certificering ingevoerd dat bestaat uit een reeks voorschriften voor druiven- en wijnproductie. Dus, als je het EU-biologische label op een fles wijn ziet – een blad gemaakt van sterren op een groene of donkere achtergrond – dan kun je er zeker van zijn dat de wijn die je drinkt officieel biologisch is.
Groeiend bewustzijn
Als consumenten worden we steeds meer bewust van wat er in het voedsel en de drank gaat die we in ons lichaam stoppen. De biologische wijnproducenten van Europa en de vrij strikte normen die ze volgen, helpen ons om dat te bereiken. Dus, als je ervoor kiest om een fles biologische wijn te openen, geniet je van een natuurlijk product dat een landelijke omgeving en een levenswijze ondersteunt die ons allemaal ten goede kan komen.
Matthew Desoutter is mede-oprichter en directeur van Simply Spanish Wine, de online wijnwinkel voor wijnliefhebbers in Spanje. Voor meer informatie bezoek: www.simplyspanishwine.com
Lees ook: Nieuwe webshop en kennisbron voor liefhebbers van Spaanse wijn