Aan het einde van het derde kwartaal van 2022 was een begin gemaakt met de bouw van 11.503 woningen tot november. Volgens de vereniging van projectontwikkelaars in Catalonië (APCE) is dat aantal nog ver verwijderd van de 25.000 die nodig zouden zijn om na zoveel jaren van te lage activiteit te voldoen aan de geaccumuleerde vraag.
Het aantal huizen waarbij een begin gemaakt is met de bouw is met 10,5% toegenomen ten opzichte van de eerste drie kwartalen van 2021. Dat blijkt uit het onderzoek naar het aanbod van nieuwbouwwoningen in Catalonië dat APCE vorige week presenteerde. Het aantal ligt nog ver van de 25.000 woningen die het gebied volgens de berekeningen van de organisatie nodig zou hebben. De prognose is om het jaar af te sluiten met zo’n 14.000 à 15.000 gestarte woningen. Dat betekent dat het tekort boven de 10.000 blijft.
De provincie Barcelona leidt, logischerwijs, de vastgoedwoede van het afgelopen jaar, met 8.846 gestarte woningen, (+11%). De groei is vooral te vinden in het grootstedelijk gebied van de Catalaanse hoofdstad. Toch ziet de stad onder leiding van burgemeester Ada Colau de activiteit met 16,6% dalen. “Het is waar dat Barcelona een zeer geconsolideerde stad is, maar de regels om 30% van de ontwikkelingen toe te wijzen aan gesubsidieerde woningen helpen niet en het verlenen van vergunningen duurt een eeuwigheid”, legt Xavier Vilajoana, president van APCE, uit in ElEconomista.es.
Ondertussen daalde de activiteit in Girona met 18%, van 1.514 woningen naar 1.241; deze groeide met 43,7% in Lleida, van 398 tot 572 en stijgt met 43,3% in Tarragona, van 589 tot 844.
De inflatie lijkt op prijsniveau de sector nog niet te hebben bereikt, aldus de projectontwikkelaars. De gemiddelde kostprijs van een woning bedroeg 368.809 euro, 2% minder dan in 2021. De daling deed zich vooral voor in Barcelona (-5,6%), terwijl deze steeg in Girona (+16,9%), Lleida (+7,5%) en Tarragona (+14,5%).
Volgens Vilajoana komt dat omdat veel van de ontwikkelingen die in 2022 zijn gestart al op de markt waren voordat de kostenstijgingen omhoogschoten. “In het afgelopen jaar is de prijs van een werk tussen de 17% en 23% gestegen. Dat komt doordat materialen zoals staal veel duurder zijn geworden, naast de loonstijgingen van 4 procent. Kijkend naar 2023, verwachten ze stijgingen tussen de 2% en 3%.
Sociale huisvesting
Sociale huisvesting is het belangrijkste twistpunt geweest tussen de sector en de gemeenteraad van Barcelona. In 2018 keurde de gemeente een regel goed waardoor projecten van meer dan 600 vierkante meter 30% moeten reserveren voor sociale woningen (VPO). De regel werd zwaar bekritiseerd door de promotoren.
De wet heeft ertoe geleid dat er de afgelopen vier jaar slechts 52 gesubsidieerde woningen in de stad op de markt zijn gebracht. Dat blijkt uit de gegevens die de APCE via het transparantieportaal openbaar heeft gemaakt. “De overheden zouden moeten beoordelen of, in de loop van de jaren dat de verordening die tot doel had het aantal gesubsidieerde woningen in de stad te vergroten, zijn doelstellingen wel heeft bereikt”, aldus Vilajoana.
In heel Catalonië werden 1.138 gesubsidieerde woningen gebouwd. Dat komt neer op één sociale woning op de tien verkochte woningen op de vrije markt. Dat is ver van de 30 procent die Ada Colau als doelstelling had in haar regelgeving.