De Spaanse regering verwelkomt hartelijk techgiganten als Meta, Microsoft en Amazon om in de lege binnenlanden hun gigantische datacenters te bouwen. Dorstige macroboerderijen vol servers die miljoenen liter water nodig hebben. Tegelijkertijd lijdt een groot deel van het oosten en zuiden van het land onder ernstige droogte die eerder dit jaar al tot waterbeperkingen heeft geleid in Andalusië en Catalonië.
Elk mailtje dat wordt verstuurd, elke vraag die wordt gesteld aan AI, elke zoekopdracht in Google gaat door de servers in datacenters en kost daarmee water. Aurora Gómez van de vereniging ‘Tu nube seco mi río’ (jouw cloud leegt mijn rivier) zegt tegen RTVE: Het probleem is niet dat ze energie en water verbruiken, maar de gigantische omvang van deze hypercentra. Het zijn macrodataboerderijen.” Gómez is kritisch op het beleid van de Spaanse overheid bij het binnenhalen van deze centra.
Waterverbruik datacenters
Datacenters verbruiken enorme hoeveelheden water en energie om hun honderden computers koel te houden. Dit gebeurt meestal via airconditioningsystemen of waterkoelingsmethoden. Waterkoelingsmethoden worden meer gebruikt omdat dat systeem goedkoper is. Een gemiddeld datacenter (15MW) kan evenveel water gebruiken als drie ziekenhuizen of twee golfbanen. In het Noord-Spaanse Aragón zullen Amazon’s datacenters in de komende tien jaar een capaciteit van 300MW bereiken, wat een aanzienlijke impact heeft op de watervoorraden van de regio. Ook al gebruiken ze steeds meer hergebruikt water, meer dan de helft is gewoon drinkwater.
Technologische investeringen
Amazon heeft €15,7 miljard geïnvesteerd in Aragón om zijn datacenters uit te breiden, een van de grootste investeringen in de geschiedenis van de regio. Microsoft heeft aangekondigd €1,95 miljard te investeren in AI-infrastructuur, inclusief een datacenter in Madrid. Meta plant een groot datacenter in Talavera de la Reina, Toledo, dat jaarlijks 500 miljoen liter water zal verbruiken, wat 8% van het watergebruik van de stad uitmaakt.
Waarom kiezen de bedrijven voor Spanje?
Verschillende factoren liggen ten grondslag aan de beslissing om zich in ons land te vestigen. Een daarvan is de beschikbaarheid aan hernieuwbare energie. Schone bronnen zijn al goed voor meer dan 50% van de elektrische energie in Spanje. Dat maakt de elektriciteitsprijzen lager. Verder ligt Spanje strategisch op een punt waar de onderzeese kabels die het internet laten werken arriveren. Andere landen, zoals Ierland, Nederland of Duitsland hebben al een verzadigd elektriciteitsnet.
Werkgelegenheid er niet zo bij gebaat
Voor Gómez is de belangrijkste reden juist dat lokale en regionale overheden de bedrijven in Spanje warm welkom heten. Burgemeesters brengen het nieuws met dat het goed is voor de lokale werkgelegenheid. De praktijk is anders, de centra hebben relatief zeer weinig arbeidskrachten nodig. Zij vraagt zich ook af of deze grote datacenters die noodzakelijk zijn voor ons digitale leven wel in particuliere handen moeten zijn.
Milieu- en sociale impact
Milieugroepen maken zich zorgen over de extra druk op de reeds schaarse watervoorraden. De ecologische impact van deze datacenters is vergelijkbaar met andere grote waterverbruikers zoals de landbouw. Het maakt de noodzaak duidelijk van duurzaam waterbeheer. Ondanks de beloften van techbedrijven om hernieuwbare energie te gebruiken en het waterverbruik te verminderen, blijven de potentiële risico’s aanzienlijk.
Lokale tegenstand
De vestiging van datacenters in Spanje heeft net als elders ter wereld op verzet gestuit. Landen zoals Nederland, Singapore en Ierland hebben beperkingen opgelegd op nieuwe datacenters vanwege hun enorme elektriciteitsverbruik. In Uruguay leidde publieke verontwaardiging tot een juridische eis om het waterverbruik van een gepland Google-datacenter bekend te maken.
Wie is wie in Spaans datacenterland?
In Spanje zijn meer dan 140 bedrijven betrokken bij 45 datacenters die op dit moment vooral geconcentreerd zijn in Zaragoza, Catalonië en Madrid. Volgens de brancheorganisatie Spain DC heeft deze sector een economische impact van 42,8 miljard euro. Van alle bedrijven leveren 78 bedrijven bouw- en uitrustingsdiensten (ACS, Ferrovial), 34 bedrijven leveren operationele en beheersdiensten (Edgeconnex, Drees & Sommer), 33 bedrijven zijn goed voor ontwerp en planning (Quark, Grupo Construcía), en 20 bedrijven voor colocatie (AQ, CyrusOne).
Belangrijke spelers:
AWS (Amazon Web Services): Het meest uitgebreide cloud service wereldwijd, biedt infrastructuur- en emergente technologieën zoals AI en IoT.
AQ Compute: Faciliteert de decarbonisatie van de IT-sector, met een campus in Barcelona.
CyrusOne: Wereldleider in datacenterontwikkeling met meer dan 50 high-performance faciliteiten.
Data 4: Ontwerpt, bouwt en beheert datacenters in meerdere Europese landen.
EdgeConneX: Biedt op maat gemaakte datacenteroplossingen wereldwijd.
Equinix: Heeft meer dan 260 datacenters wereldwijd, biedt uitgebreide netwerken en cloudservices.
OASIX: Beheert 8 carrier-neutrale datacenters in Spanje en Portugal.
Digital Realty: Beheert 300 datacenters wereldwijd, met 4 in Spanje, waaronder het grootste datacenter in Madrid.
Lees ook: De grote invloed van datacenters op Spaans elektriciteitsnet en -consumptie