Dat is de belofte aan Brussel in ruil voor het ontvangen van Europese fondsen ter waarde van 70 miljoen euro. In afwachting van de uitvoering van het plan van de centrale overheid, is het Baskenland de eerste autonome regio die het initiatief heeft genomen en al in 20123 tol gaat heffen voor zware voertuigen.
Bekijk ook: Spaanse regering zet vaart achter invoering van tolheffing op snelwegen
De provinciale raad van Guipúzcoa was de eerste die een pay-per-use-systeem op de A-636 instelde; in het traject van 15,5 kilometer dat de gemeenten Beasain en Bergara verbindt. Nu is ook de invoering van een tol voor vrachtwagens op 101 kilometer van vijf snelwegen in de provincie mogelijk gemaakt. De wegen die tolwegen worden, zijn de volgende:
- BI-625, tussen Basauri en Llodio.
- N-240, tussen de vallei van Arratia en de haven van Barazar.
- A-8, tussen Basurto en El Haya.
- N-636, tussen Durango en de grens met Guipúzcoa.
- Txorierri-corridor, tussen Rontegi en Erletxes.
Met deze maatregel, waarvoor 60 miljoen euro wordt geïnvesteerd, wil Provinciale Staten een deel van de belangrijkste vrije wegen ontlasten en een deel van het zware verkeer overhevelen naar de AP-68 en Supersur. Volgens schattingen zou deze overdracht van voertuigen het aantal ongevallen met 10% en de vervuiling met 13% verminderen.
Bekijk ook: Nieuw betaalsysteem voor Spaanse wegen op komst
De nieuwe tolheffingen gaan eind dit jaar in op de BI-625 en de N-240. De rest komt er geleidelijk aan in 2023. Voorlopig hoeven ze alleen te betalen voor voertuigen van meer dan 3,5 ton.
Wie hoeft niet meer te betalen in 2024?
De nieuwe tolheffingen in Baskenland hebben nog geen gevolgen voor voertuigen voor algemeen gebruik. Ze geven desondanks wel een idee van hoe tolwegen eruit zullen zien als ze in 2024 worden uitgebreid naar alle automobiisten en naar de rest van het land.
Het toekomstige tolsysteem bevindt zich nog in de verwerkingsfase, maar het hoofd van het directoraat-generaal Verkeer (DGT), Pere Navarro, heeft al aangekondigd dat er bepaalde uitzonderingen zullen zijn die burgers vrijstellen van het betalen:
- Chauffeurs die elke dag dezelfde weg gebruiken om naar hun werk te gaan.
- Chauffeurs die om studieredenen reizen.
- Chauffeurs die om medische redenen naar ziekenhuiscentra reizen.
De maatregel van tol heffen op alle snelwegen is mede bedoeld om mensen aan te moedigen andere, duurzamere vormen van vervoer te gebruiken. Voorts wordt het als eerlijker ervaren om de last van het onderhoud van de wegen niet bij alle belastingbetalers neer te leggen.
Het Spaanse ministerie van Verkeer en Mobiliteit heeft uitgelegd dat het tolsysteem zal verhelpen dat het in stand houden van snelwegen alleen uit de rijksbegroting niet meer mogelijk is. Dat geld kan beter voor belangrijkere maatregelen worden gebruikt, zo is de redenatie.
De maatregel treedt pas in werking vanaf 2024, maar de verschillende regionale regeringen in Spanje hebben al in totaal ruim 13 miljard euro aan financiering ontvangen om zich voor te bereiden op de verandering.