Else Beekman
Nu het aantal griepinfecties snel toeneemt, heeft de Spaanse overheid nieuwe maatregelen aangekondigd. Veel ziekenhuizen en zorginstellingen hadden door de vroege piek van dit jaar al extra regels ingevoerd, zoals het dragen van mondkapjes en werknemers thuis laten werken bij ziekteverschijnselen.
Het ministerie van Volksgezondheid heeft samen met de autonome regio’s een landelijk protocol goedgekeurd. Hierin worden vier risiconiveau’s omschreven om de zorgsystemen beter voor te bereiden op pieken in het aantal besmettingen met griep, COVID-19 en andere luchtweginfecties. “Het dragen van een mondkapje en het mogelijk maken van thuiswerken redt levens”, schreef minister García van Volksgezondheid op X (voorheen Twitter).
Per risiconiveau en afhankelijk van de ernst van de situatie gelden er andere maatregelen. Elke regio bepaalt op basis van epidemiologische gegevens welk niveau van kracht is. Zo kan men flexibel op lokale situaties inspelen.
Huidige situatie: tweede niveau
Spanje bevindt zich op dit moment op het tweede niveau: laag tot middel. Dat betekent dat er al enkele preventieve maatregelen gelden, waaronder:
Mondkapjes voor mensen met symptomen
Thuiswerken bij klachten, indien mogelijk
Verplicht mondkapje in ziekenhuizen en zorginstellingen
Verhoogde waakzaamheid in kwetsbare omgevingen zoals verpleeghuizen
Als het aantal besmettingen verder stijgt, zullen zwaardere maatregelen worden ingezet, zoals een beperking op het bezoeken van mensen in verzorgingstehuizen of het verplicht dragen van mondkapjes in openbare binnenruimtes.
Vroege griepgolf door variant K en weersomstandigheden
De griep slaat dit jaar vroeg toe. Volgens het nationale griepmonitoringsysteem zijn er op elke 100.000 inwoners momenteel ruim 112 griepgevallen. Ten opzichte van de 12,8 mensen met griep van vorig jaar om deze tijd, is dat een forse stijging.
Volgens deskundigen is de vroege piek terug te herleiden tot sterke temperatuurwisselingen in de herfst. Andere virussen die circuleren verzwakken de afweer. Ook beschermt de griepprik van dit jaar minder goed tegen variant K. Verder heeft een deel van de bevolking zich niet of te laat laten vaccineren en tot slot gebruiken mensen sinds de coronapandemie steeds minder vaak een mondkapje.
Bescherming van kwetsbaren essentieel
In het nieuwe griepplan ligt de nadruk op bescherming van risicogroepen: ouderen, chronisch zieken, jonge kinderen en mensen met verminderde weerstand. Zij kunnen ernstige gevolgen ondervinden van een griepbesmetting, zoals longontsteking of ziekenhuisopname. Daarom moeten zorginstellingen personeel met symptomen herplaatsen of op ziekteverlof sturen. Mensen die verkouden zijn of griepverschijnselen hebben, dienen hun bezoek verpleeg- of ziekenhuizen uit te stellen.
Vaccinatie en mondkapje blijven sleutel
De overheid blijft vaccinatie sterk aanbevelen als belangrijkste middel tegen de griep. “De prik werkt het best vóórdat het virus zich massaal verspreidt,” aldus dr. Sánchez. Daarnaast noemt hij het dragen van een mondkapje “een eenvoudige, maar effectieve manier om kwetsbaren te beschermen”.
Advies van Nederlandse huisarts
Dr Jan Otto Landman merkt in zijn praktijk in Torremolinos (Málaga) ook dat de griep al vroeg aan een opmars bezig is. Hij krijgt van patiënten vaak de vraag of het gaat om griep, Covid of verkoudheid. De klachten hiervan lijken sterk op elkaar omdat het in alle gevallen luchtweginfecties betreft. Daarom is het onderscheid moeilijk te maken. Als deze infecties verder normaal verlopen, dan zullen ze meestal na ongeveer een week overwonnen zijn door ons afweersysteem.
De huisarts benadrukt dat het bij kwetsbare groepen anders wordt omdat daar de kans groter is dat de luchtweginfectie overgaat in bronchitis of lonontsteking. Bij hoge koorts (rond of boven 38ºC), ernstige moeheid bij geringe inspanning of kortademigheid is het volgens hem raadzaam een arts te raadplegen.
Omdat het virus zich vooral via de lucht verspreidt (uithoesten door de één en inademen door de ander) en via besmette oppervlakken (handen, deurklinken, winkelwagentjes) is het advies regelmatig handen te wassen, te hoesten in de elleboog en ruimtes goed ventileren. “Neem afstand als je bij een hoester in de buurt staat. Iedere meter extra (of het dragen van een mondkapje) verlaagt de kans op virusoverdracht aanzienlijk. En.. blijf thuis bij duidelijke griepsymptomen”, aldus deze arts.
Ziekenhuiszorg Catalonië overbelast door vroege griepepidemie