De Spaanse economie herstelde in het eerste kwartaal van 2023 tot het productieniveau van voor de pandemie. Dit blijkt uit de gegevens van de nationale rekeningen die deze vrijdag zijn gepubliceerd door het Nationaal Instituut voor de Statistiek (INE). Het cijfer van de eerste raming die eind april werd gepubliceerd, is met een tiende procentpunt naar boven bijgesteld, Concreet groeide het Spaanse bbp in het eerste kwartaal van het jaar met 0,6%, een vooruitgang die bovenop de - eveneens naar boven bijgestelde - groei van 0,5% komt in de laatste drie maanden van 2022.
ADVERTENTIE
Het Spaanse bbp bedroeg in het eerste kwartaal 352.662 miljoen euro, 10,7% meer dan in dezelfde periode van 2022 en voor het eerst in een kwartaal meer dan 350 miljard euro. Dit is fors meer dan de 245.083 miljoen euro waartoe de productie daalde in het tweede kwartaal van 2020, tijdens het dieptepunt van de gezondheidscrisis.
Hogere groei
De vrijdag gepubliceerde gegevens wijzen op een hogere groei van de Spaanse economie dan eerder geraamd door INE, het Spaanse bureau voor statistiek. Dat had gerekend op een vooruitgang van 0,5% in de eerste drie maanden van het jaar. De expansie van het Spaanse BBP met 0,6% tussen januari en maart betekent een versnelling van een tiende procentpunt ten opzichte van het vorige kwartaal. Ook dat cijfer is naar boven bijgesteld tot 0,5%. Deze twee aanpassingen hebben het mogelijk gemaakt om het productieniveau van het vierde kwartaal van 2019, vóór de pandemie, te herstellen.
Spanje koploper binnen EU
Spaanse economie is de snelst groeiende in de Europese Unie, met een percentage van 4,2%, vier keer hoger dan het gemiddelde’, zei de eerste vicevoorzitter van de regering en minister van Economische Zaken, Nadia Calviño. Op jaarbasis groeide het Spaanse bbp in het eerste kwartaal van het jaar met 4,2%, 0,4% meer dan de oorspronkelijke raming van het INE en 1,1 procentpunt meer dan de 3,1% stijging in het vierde kwartaal. Hierdoor versnelde de groei van de Spaanse economie.
De economische groei van Spanje overtreft tot nu toe dit jaar die van de andere Europese grootmachten. Begin juni evalueerde Eurostat de groei van het bbp in het eerste kwartaal van 2023 en concludeerde dat de eurozone begin dit jaar in een technische recessie terechtkwam, na twee opeenvolgende kwartalen met een lichte daling van het bbp van amper 0,1%. De belangrijkste reden voor deze technische recessie is de krimp van de Duitse economie, die goed is voor 29 procent van het bbp van de eurozone. Ver van de situatie in Duitsland is de Spaanse economie de afgelopen twee kwartalen echter gegroeid, vooral dankzij de uitgaven van buitenlandse toeristen en de daling van de import, die de daling van de binnenlandse vraag hebben weten op te vangen.
Export speelde grote rol in groei
De vooruitgang in het eerste kwartaal was vooral te danken aan de export, die met 5,7% steeg ten opzichte van het voorgaande kwartaal Tussen oktober en december 2022 was er nog sprake van een krimp van 1%. Maar ook de investeringen droegen bij aan de dynamiek van de economie: de bruto-investeringen stegen met 1,8%, waar in een kwartaal eerder nog sprake was van een krimp van 3,7%. De invoer steeg met 2,6%. Een kwartaal eerder was nog sprake van een daling van 4,4%.
Consumptie huishoudens daalt
Export en investeringen hebben zo voor het tweede achtereenvolgende kwartaal de daling van de gezinsconsumptie opgevangen. Het INE bevestigde vrijdag dat de uitgaven van huishoudens tussen januari en maart met 1,3% zijn gedaald. Dat is minder dan de daling van 1,6% in het vorige kwartaal. Deze gegevens tonen het effect van de inflatiecrisis op de portemonnee van de burgers, die lijden onder zowel de prijsstijgingen als de sterke renteverhogingen van de Europese Centrale Bank (ECB). Voor miljoenen Spanjaarden betekent dit hogere hypotheeklasten.
Ondanks de daling in de afgelopen kwartalen geven de gegevens van INE aan dat de nationale vraag in het eerste kwartaal 1,4 punten heeft bijgedragen aan de bbp-groei op jaarbasis, 0,3% meer dan in het voorgaande kwartaal. De buitenlandse vraag was met 2,8 % 0,9 % hoger dan in het vierde kwartaal van 2022. Dit toont het gewicht van de buitenlandse sector in het stimuleren van de Spaanse economie aan.
Overheidsuitgaven
De overheidsuitgaven waren goed voor een bijdragen van 1,6%. In het eerste kwartaal van het jaar krompen ze met 1,6% - de grootste kwartaaldaling sinds het vierde kwartaal van 2021 - na een stijging met 1,8% en 2,1% in de laatste twee kwartalen van 2022.
Herziening 2022
De gegevens die het INE deze vrijdag publiceerde, bevatten ook herzieningen met betrekking tot de eerste helft van 2022. Meer concreet is de kwartaalverandering in het bbp met 0,1% naar beneden bijgesteld in het eerste kwartaal van vorig jaar en naar boven met een tiende procentpunt in het tweede kwartaal. Tussen januari en maart 2022 kromp de Spaanse economie dus met 0,5%, om tussen april en juni met 2,6% te groeien. Hierdoor is de jaar-op-jaar groei in het eerste kwartaal van 2022 verlaagd naar 6,3%.
Meer banen
Daarnaast groeide de Spaanse economie in het eerste kwartaal ook in termen van gewerkte uren. Deze namen met 0,4% toe ten opzichte van de drie voorgaande maanden, toen een stijging van 0,1% werd genoteerd. Op jaarbasis daalde het aantal daadwerkelijk gewerkte uren echter met 1,5 procent, ondanks de stijging van 2,3% van het aantal voltijdbanen. Er zijn in het afgelopen jaar 426.000 voltijdse banen bijgekomen.
Vooruitzichten op vooruitgang
Volgens de INE-gegevens blijft de bbp-groei van 5,5% in 2022 gehandhaafd. Na deze vooruitgang voorspellen alle economische instellingen dit jaar een vertraging. Toch heeft de Bank van Spanje maandag haar prognose voor de bbp-groei in 2023 naar boven bijgesteld tot 2,3% in plaats van de aanvankelijk voorspelde 1,6%. Ze waarschuwt wel voor tekenen van ‘verzwakking’ als gevolg van de renteverhogingen door de Europese Centrale Bank (ECB). De regering en de OESO verwachten een iets lagere groei van 2,1%, terwijl de Europese Commissie en AIReF hun prognose op 1,9% zetten.
