Spanje wordt steeds meer de favoriete bestemming voor grote technologiebedrijven. De afgelopen jaren hebben Amerikaanse rechgiganten zoals Google, Meta, Oracle en IBM hun datacenters in het land gevestigd. In 2024 deden Microsoft en Amazon hun intrede met megaprojecten die miljoenen euro’s investeren in essentiële infrastructuur voor internet en kunstmatige intelligentie (AI).
Hoewel deze investeringen werkgelegenheid beloven en Spanje als een digitale hub in Zuid-Europa positioneren, waarschuwen experts dat de toenemende energie- en waterconsumptie de klimaatcrisis in het land kan verergeren.
Nieuwe investeringen van Amazon en Microsoft
Amazon Web Services (AWS) kondigde aan 15,7 miljard euro te investeren in vier nieuwe datacenters in Aragón. Samen met drie bestaande datacenters zullen die een netwerk vormen dat 400 hectare beslaat en 17.500 banen creëert. Voorts zal Microsoft zijn investeringen in Spanje verviervoudigen tot 1,95 miljard euro voor nieuwe centra in Madrid en Aragón. Dat kan volgens het betrokken ministerie tot 69.000 banen leiden.
Datacenters zijn een sleutelonderdeel voor grote technologiebedrijven en essentieel voor het moderne digitale leven. Door de voortschrijdende digitalisering en de opkomst van kunstmatige intelligentie stijgt de vraag naar dit soort infrastructuur enorm. Feitelijk zijn het grote magazijnen vol met dag en nacht draaiende computers. Die slaan gegevens op en voeren berekeningen op afstand uit zodat netwerkapplicaties op mobiele of vaste apparaten werken. De activiteit van dit type computerboerderijen genereert zoveel warmte dat er grote koelsystemen voor nodig zijn.
Energie- en waterverbruik
Die grote koelsystemen verbruiken enorme hoeveelheden energie en water. Volgens digitale infrastructuurspecialist Dgtl Infra gebruiken grote datacenters gemiddeld 25 miljoen liter water per jaar. Voor de grootste centra loopt die hoeveelheid op tot 760 miljoen liter per jaar. Vorig jaar werd bekend dat het megadatacenter van Meta in Talavera de la Reina uiteindelijk zou uitkomen op een verbruik van ruim 600 miljoen liter water per jaar. En dat in het stroomgebied van de Tajo dat al door droogte werd gekenmerkt. De huidige hype rond AI, een technologie die gekenmerkt wordt door een zeer intensief energieverbruik, dreigt dit nog verder te verhogen.
Droogte en klimaatimpact
Verschillende delen van Spanje kampen al jaren met ernstige droogte. Dit jawar zijn vooral de regio’s Catalonië en Andalusië erdoor getroffen. De totale waterreserves in het land staan momenteel op 66,3%, en de reservoirs voor menselijk gebruik en landbouw op 56,4%. Het Europese klimaatservice Copernicus voorspelt een warmer dan normaal zomerseizoen, wat de situatie verder kan verergeren.
Bezorgdheid
Lokale gemeenschappen en experts uiten hun bezorgdheid over de impact van deze datacenters. Ze wijzen op voorbeelden uit andere landen. Zo verbood Dublin nieuwe datacenters vanwege hun hoge energieverbruik en werd een Google-project in Chili geblokkeerd vanwege milieuzorgen. In Nederland bleek dat Microsoft in plaats van de vooraf aangekondigde 20 miljoen liter uiteindelijk 80 miljoen liter water verbruikte.
In reactie op de zorgen heeft Amazon beloofd tegen 2030 meer water terug te geven aan de gemeenschap in Aragón dan het verbruikt. Op zijn beurt compenseer Microsoft zijn elektriciteitsverbruik met 100% hernieuwbare energie. Toch ontbreekt transparantie over hun daadwerkelijke verbruik vaak. Een gegeven dat de zorgen over hun milieu-impact alleen maar vergroot.
Lees ook: Waarom Madrid zo populair is bij multinationals en hun datacenters?