Else Beekman
Wie in Spanje een tweede woning of een leegstaand huis bezit, krijgt vanaf 2025 mogelijk te maken met hogere belastingen. De Spaanse regering wil eigenaren stimuleren hun woning te verhuren door de fiscale druk op lege panden en tweede woningen op te voeren.
De maatregel maakt deel uit van een bredere strategie om het woningtekort op de huurmarkt aan te pakken.
Nieuwe wet in voorbereiding
Op 22 mei diende de socialistische partij PSOE een wetsvoorstel in waarmee de belastingdruk op leegstaande en tweede woningen zou stijgen. Het gaat om een verhoging van het percentage waarmee deze woningen meetellen in de aangifte inkomstenbelasting (IRPF). Momenteel bedraagt dit percentage 1,1 tot 2% van de kadastrale waarde. Als de wet wordt aangenomen, stijgt dat naar 3%.
De maatregel geldt voor tweede, derde en zelfs vierde woningen. Daarnaast wil de regering ook de fiscale druk verhogen op vastgoedbeleggingsmaatschappijen (sociedades de inversión inmobiliaria), behalve wanneer zij hun vastgoed inzetten voor betaalbare verhuur. Volgens het voorstel wordt er een nieuwe staffel ingevoerd waarbij het totale belastingbedrag afhankelijk is van de totale kadastrale waarde van de woningen. Zo zou iemand met een woning van 200.000 euro kadastrale waarde straks 2.600 euro belasting betalen in plaats van 2.200 euro.
Impact op verhuurmarkt
Het doel van de wet is om het woningaanbod op de huurmarkt te vergroten, met name in steden en toeristische gebieden waar de druk hoog is. Volgens cijfers van het Spaanse bureau voor statistiek (INE) zijn er zo’n 2,5 miljoen tweede woningen in Spanje, waarvan een groot deel het grootste deel van het jaar leegstaat. Vooral in regio’s als de Balearen, de Costa del Sol (provincie Málaga) en de Canarische Eilanden ligt het aandeel tweede woningen hoog. In sommige kustplaatsen zoals Marbella of Jávea is meer dan 40% van de woningen geen hoofdverblijf.
Minister van Huisvesting Isabel Rodríguez gaf aan dat het voorstel bij de eerste mogelijkheid in het parlement besproken zal worden. Volgens haar wil de regering “prioriteit geven aan woningen om in te leven, niet aan speculatie of toeristische exploitatie”. De verwachting was dat dit begin juni zou zijn, maar daar is tot op heden geen bevestiging van gekomen.
Minister van Huisvesting Isabel Rodríguez gaf aan dat het voorstel bij de eerste mogelijkheid in het parlement besproken zal worden. Volgens haar wil de regering “prioriteit geven aan woningen om in te leven, niet aan speculatie of toeristische exploitatie”. De verwachting was dat dit begin juni zou zijn, maar daar is tot op heden geen bevestiging van gekomen.
Kritiek van economen op hogere belasting op tweede woning
De plannen stuiten op stevige kritiek vanuit economische hoek. Het Consejo General de Economistas (CGE), via zijn fiscale afdeling REAF, waarschuwt dat het voorstel waarschijnlijk weinig effect zal hebben. “We denken niet dat een hogere belasting eigenaren zal aanzetten tot verhuren,” aldus het REAF. Ze noemen de maatregel zelfs “confiscatoir” van aard, de overheid pakt als het ware bezit af van de eigenaren. De regering zou beter een subsidie kunnen geven aan mensen die besluiten hun leegstaande woning te verhuren, zo klinkt het.
Ook waarschuwen de fiscalisten voor bijeffecten van andere woningmaatregelen, zoals het door de PSOE op 22 mei ingediende wetsvoorstel voor het verhogen van de btw op toeristische verhuur naar 21%. Dat zou volgens hen de verhuur verplaatsen naar de hotelsector en het toerisme kunnen schaden.
Politieke reacties
Het voorstel van de PSOE leidde direct tot politieke reacties.
Ook aan de linkerzijde van het politieke spectrum is er kritiek. Ione Belarra, leider van de partij Podemos, noemde het plan “een roekeloos voorstel”. Ze vindt het onverstandig om extra fiscale lasten op te leggen aan eigenaren die volgens haar juist medeverantwoordelijk zijn voor het woningtekort. In een bericht op het sociale platform X waarschuwde ze dat dit soort maatregelen het vertrouwen van huurders en huiseigenaren kunnen ondermijnen, en noemde dat “een riskante keuze” in een tijd van groeiende verontwaardiging over het gebrek aan betaalbare woningen. De conservatieve Partido Popular (PP) sprak zich fel uit tegen de voorgestelde belastingverhogingen. Volgens de partij zullen deze maatregelen buitenlandse investeerders afschrikken en lossen ze het woningtekort niet op. In plaats daarvan pleit de PP voor meer woningen op de markt brengen, bijvoorbeeld door bouwen te stimuleren of leegstand anders aan te pakken. Ook vinden zij dat de belastingverhoging voor toeristische verhuur ondoordacht is. Volgens de PP beschikt de regering bovendien niet over voldoende steun in het parlement om de wet erdoor te krijgen.
Politieke steun voor voorstel lastig
Of de voorgestelde maatregelen uiteindelijk worden goedgekeurd, is nog onzeker. Het debat in het parlement moet duidelijk maken of er voldoende politieke steun is. Een hele uitdaging gezien de samenstelling van het parlement. Voor Nederlanders en Belgen met een tweede woning in Spanje is het belangrijk om de ontwikkelingen goed te volgen. Een verhoging van de fiscale druk kan namelijk aanzienlijke gevolgen hebben voor de jaarlijkse belastingafdracht, zeker in populaire kustgebieden waar de kadastrale waarden vaak hoog liggen.
Bronnen: El Economista, El País
Spanje heft een van de hoogste belastingen op eigendom in Europa