Baby’s die zijn geboren in 2010 hebben gemiddeld een leven van ruim tachtig jaar voor de boeg. Van deze vooruitgang profiteren de vrouwen het meest. Hun levensverwachting groeide binnen een eeuw van 42,6 naar 84,5 jaar. Mannen werden in 1910 gemiddeld maar 38,8 jaar oud. Dit steeg in honderd jaar naar een gemiddelde levensverachting van 78,4 jaar. Als deze trend nog eens honderd jaar doorzet, worden de huidige Spaanse baby’s straks 120 jaar oud.
Oorzaken langere levensduur
Aan de hogere levensverwachting ligt een combinatie van sociale, economische, demografische, epidemiologische en gezondheidsfactoren ten grondslag. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universidad Internacional de La Rioja, waarin de oorzaken zijn geanalyseerd van de stijgende levensverwachting in Spanje tussen 1980 en 2009.
Enerzijds heeft een enorme daling van de kindersterfte plaatsgevonden, anderzijds is er een een flinke stap gezet in de behandeling van hart- en vaatziekten waardoor mensen een steeds hogere leeftijd bereiken. Het bereiken van een steeds hogere leeftijd is een proces dat parallel loopt aan de toch al vergrijzende Spaanse maatschappij. Alleen de Japanners hebben een hogere levensverwachting dan de Spanjaarden, zij worden gemiddeld 87 jaar oud.
Daling kindersterfte
Het terugdringen van de baby- en peutersterfte is voor de helft verantwoordelijk voor de hogere levensverwachting en voor de relatief lange levensduur ten opzichte van andere landen. Dit is met name te danken aan verbetering van de zwangerschaps- en zuigelingenzorg. Maar ook de bestrijding van infectieziekten als hersenvliesontsteking, longontsteking, diarree en tuberculose heeft een grote bijdrage geleverd. Honderd jaar geleden stierven per 10 duizend inwoners 20 mensen aan tuberculose, een ziekte die nu praktisch verdwenen is.
Cardiovasculaire Revolutie
Vanaf 1970 is de grootste winst behaald voor de langere levensduur bij ouderen. Tijdens de zogenaamde ‘cardiovasculaire revolutie’ kwam er verbetering in de zorg voor en preventie van hersen- en hartinfarcten. Zo kwam er onder andere meer aandacht voor de controle van de bloeddruk en het cholesterolgehalte, er kwam een goede behandeling voor hartinsufficiëntie en werden bovendien de nadelige gevolgen van roken bekend.
Mogelijke terugval
De Spaanse Vereniging van Cardiologen (La Sociedad Española de Cardiología) waarschuwt echter voor een mogelijke terugval en dus een stijging van de sterftecijfers. Na de dalende lijn die twintig jaar aanhield, is het aantal sterfgevallen als gevolg van hart- en vaatziekten opnieuw toegenomen.
Kanker
Ondanks het zeer diverse karakter van de ziekte, heeft ook de ontwikkeling in de kankerzorg bijgedragen aan de toegenomen levensverwachting. Door de vergrijzing van de bevolking neemt de kans op het krijgen van de ziekte toe naarmate men ouder wordt, maar het aantal sterfgevallen als gevolg van kanker neemt af dankzij de vooruitgang die geboekt is in de behandelingen en de vroegtijdige ontdekking van de ziekte.
Iedere vier jaar een jaar erbij
Volgens het Centro de Estudios Demográficos van de Universidad Autónoma in Barcelona, zet in dit tweede decennium van de 21ste eeuw de stijgende lijn van de levensverwachting door met drie a vier maanden per jaar. Dat betekent dat er iedere vier jaar een jaar winst wordt geboekt. In 2012 was er echter een kleine terugval (van 82,3 naar 82,2 jaar) als gevolg van een griepepidemie. Maar in 2013 herstelde de stijgende lijn naar een gemiddelde levensverwachting van 82,8 jaar.
100 jaar oud is straks normaal
De helft van de baby’s die nu in Spanje worden geboren zal een leeftijd van 100 jaar bereiken. “Naarmate zij ouder worden, zal de gezondheidszorg beter zijn en hun levensverwachting hoger zijn” zegt Albert Esteve, directeur van het Centro de Estudios Demográficos.
60-ers in de bloei van hun leven
Over hoe de levensverwachting zich in de toekomst verder zal ontwikkelen zijn de meningen verdeeld. Volgens sommigen is de maximaal haalbare leeftijd nabij, maar Esteve heeft een positievere verwachting. Hij vraagt zich af waarom het niet mogelijk zou zijn in de komende eeuw opnieuw veertig jaar langer te leven. In dat geval zal volgens hem het hele concept ouderdom gaan veranderen. Waar we nu mensen boven de 65 jaar als ‘ouderen’ bestempelen, zijn de zestigers over honderd jaar, als we inderdaad een leeftijd van 120 bereiken, in de bloei van hun leven.