Het beheersen van de broeikasgasemissies is de centrale doelstelling van het akkoord van Parijs. Ongeveer de helft van de uitgestoten gassen hoopt zich op in de atmosfeer, wat de opwarming van de aarde versnelt. De andere 50% wordt geabsorbeerd door de vegetatie en de oceanen.
Volgens de Spaanse weerdienst AEMET is de concentratie van de belangrijkste gassen in de atmosfeer in 2020, ondanks de pandemie en de verminderde economische activiteit, blijven toenemen. De concentratie gemeten kooldioxide, het belangrijkste van deze gassen, is hoger dan ooit, waarschuwt de Wereld Meteorologische Organisatie.
Stijging emissies sinds Tweede Wereldoorlog
AEMET wijst erop dat, als de mondiale emissies in hetzelfde tempo blijven groeien als nu -een trend die al is ingezet sinds de Tweede Wereldoorlog, toen het gebruik van fossiele brandstoffen een hoge vlucht nam- de temperatuurstijging tegen het einde van de eeuw 5 graden boven het pre-industriële niveau zal liggen. In de ergste zomer die Europa tot dusver heeft gekend, die van 2003, lagen de temperaturen nog maar drie graden boven het gemiddelde.
Meer hittegolven
In de zomer van 2020 waren er drie hittegolven, aldus het rapport. Een daarvan, die negen dagen duurde, was de op twee na langste sinds 1975. De toename van hittegolven in de afgelopen jaren is ook een ingrijpend gevolg van de wereldwijde klimaatcrisis. Vooral warmterecords hebben de laatste decennia een grote vlucht genomen, er zijn nu 11 keer meer warmterecords dan kouderecords.
Volksgezondheid
AEMET heeft in het rapport de aandacht gevestigd op de gevolgen die deze verschijnselen hebben voor de gezondheid. Volgens berichten van het gezondheidsinstituut Carlos III zijn in de afgelopen vijf jaar jaarlijks ongeveer 1.800 mensen overleden als gevolg van extreme hitte.
Ook Minister van Milieu, Hugo Morán, legde verband tussen volksgezondheid en opwarming. Tijdens de presentatie van het rapport noemde hij dat er geen sprake kan zijn van volksgezondheid als er geen basis is voor milieuhygiëne’. Het Congres van Afgevaardigden keurt de eerste klimaatwet goed om broeikasgassen tegen 2050 uit te bannen.‘
Medisch aspect van de werkelijkheid
Volgens minister Morán is dit onderzoek naar klimaatindicatoren, dat dit jaar voor de tweede keer is uitgevoerd, ‘het beschrijvend medisch verslag van onze werkelijkheid’. Een realiteit die het afgelopen decennium de warmste jaren liet zien in Spanje en de rest van de wereld. Volgens een woordvoerder van AEMET was 2020 – samen met 2017- het warmste jaar in Spanje sinds de metingen in de jaren zestig van de vorige eeuw zijn begonnen. De gemiddelde temperatuur was 14,7 graden. Ook de rest van de wereld liet een dergelijk beeld zien, ondanks het effecten van storm La Niña in 2020, die leidde tot lagere temperaturen.
Ook zeewatertemperatuur stijgt
Het rapport gaat ook in op de stijging van de zeewatertemperaturen rond Spanje. Volgens AEMET, dat gebruik heeft gemaakt van gegevens van Copernicus, een wetenschappelijke dienst van de Europese Commissie, lag de gemiddelde temperatuur 0,5 graden boven normaal. 2020 was het tweede jaar met een hogere oppervlaktewatertemperatuur in Spanje.
Wetenschappelijke studies suggereren dat de stijging van de watertemperatuur het ontstaan en de schadelijke werking van extreme verschijnselen, zoals bijvoorbeeld stormen, kan bevorderen. Hoewel de regenval in Spanje vorig jaar binnen de normale waarden lag, was er wel sprake van een zeer intens extreem verschijnsel: storm Gloria, die gepaard ging met ongekende stortregens. Volgens AEMET is Spanje, wijzend op de gevolgen die het land nu al ondervindt, een van de brandhaarden van de klimaatverandering.