Else Beekman
Sinds september 2022 kampt Spanje met de gevolgen van de uitbraak van de schapen- en geitenpokken. Deze ziekte, die na 50 jaar weer opdook, bracht tal van complicaties met zich mee voor Spaanse schapenhouders en wolproducenten.
Ondanks dat Spanje inmiddels weer veilig is verklaard, blijft de wolsector worstelen met de nasleep. Deels komt dat doordat China de markt heeft gesloten
De impact van schapenpokken
In september 2022 werd het eerste geval van schapenpokken in Spanje bevestigd. Dat leidde tot het verlies van de status als pokkenvrij land. Dit had grote gevolgen voor de export van wol, vooral richting een cruciale afzetmarkt als China. Spanje werd in september 2023 officieel weer veilig verklaard. Desondanks weigerde China de grenzen opnieuw te openen voor Spaanse wol. Hierdoor blijft een aanzienlijke hoeveelheid wol in Spanje ongebruikt liggen.
🐑 La lana de las razas ovinas aragonesas no tiene quien la quiera: “El mercado está parado y los almacenes a rebosar” https://t.co/hT1nWHT533
— Heraldo de Aragón (@heraldoes) March 3, 2024
De rol van China
China is van groot belang voor de Spaanse wolsector. In 2022 ging een derde van de Spaanse wol (6.268 ton) naar China, veel meer dan naar andere landen zoals Marokko en Portugal. Door het sluiten van de Chinese markt daalde de export van Spaanse wol drastisch. Tussen maart 2023 en maart 2024 exporteerde Spanje slechts 9.000 ton wol, veel minder dan de jaarlijkse 14.000 ton voor de sluiting.
Politieke en marktfactoren
Volgens Felipe Molina, secretaris-generaal van de Asociación de Criadores de Merina (Aecme), speelt politiek een rol in de weigering van China om de markt te heropenen. Ondanks pogingen van de Spaanse overheid en Europese vertegenwoordigers om diplomatieke druk uit te oefenen, blijft China terughoudend. Adrián Sánchez van Lanas de Extremadura wijst erop dat China mogelijk geen behoefte meer heeft aan Spaanse wol door een overschot en een verschuiving naar synthetische vezels.
Interne en externe uitdagingen
De Spaanse wolproductie heeft al meer dan een decennium te maken met een dalende trend, wat de huidige problemen verergert. De COVID-19-pandemie heeft ook bijgedragen aan de afname van de vraag naar wol. Dat kwam door een daling in de productie van tapijten voor hotels en cruiseschepen. Daarnaast speelt de stijging van tweedehands kleding en hogere prijzen een rol in de dalende vraag naar nieuwe wolproducten.
Overschot aan wol
Meer dan een jaar na het sluiten van de Chinese markt blijven de gevolgen merkbaar. Tonnen wol stapelen zich op in Spaanse magazijnen zonder kopers. Bedrijven zoals Lanas de Extremadura en Digaisa hebben gezamenlijk meer dan 3.000 ton wol in voorraad. Ondanks de hoge kwaliteit van de wol, kan deze niet worden verkocht op zowel de nationale als internationale markten.
Problemen
De wolsector in Spanje moet niet alleen omgaan met de huidige overschotten, maar ook met het behoud van gespecialiseerde werknemers. De wol kan bovendien bederven als deze te lang blijft liggen, wat de situatie nog penibeler maakt. Carlos Bernués van de coöperatie Grupo Pastores waarschuwde in maart voor de wereldwijde verzadiging van de wolmarkt en het gebrek aan opslagruimte, wat de druk op de sector verder vergroot.