Spanje wil wereldmacht in de voedingssector worden

door Else BeekmanElse Beekman
voedselmacht Spaanse voedingssector

Het Spaanse kabinet heeft onlangs de Nationale Voedselstrategie (ENA) goedgekeurd. Met dit ambitieuze plan wil Spanje zich met zijn voedingssector consolideren als een belangrijke speler op het wereldtoneel van voedselproductie en -export.

De regering heeft zich verschillende doelen gesteld. Allereerst wil men de voedselzekerheid waarborgen. Ook moet de duurzaamheid van de productie beter en is het doel de economische levendigheid van landelijke gebieden te versterken. Omdat de mondiale voedselvoorzieningsketens recent zwaar op de proef zijn gesteld door de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne, komt deze strategie op een cruciaal moment.

Een allesomvattend plan

De ENA is volgens de Spaanse regering de eerste grote, geïntegreerde aanpak van de voedselproductie in 50 jaar. De strategie richt zich op drie grote uitdagingen die Spanje zowel nationaal als internationaal op de kaart moeten zetten als belangrijke voedingsproducent. Het plan is niet alleen gericht op het versterken van de productiecapaciteit, maar ook op het verduurzamen van de agrarische sector en het verbeteren van de algehele voedselvoorziening van het land.

De minister van Landbouw, Luis Planas, benadrukt dat de strategie een directe reactie is op de kwetsbaarheid die Europa recentelijk heeft ervaren, vooral met betrekking tot de voedselvoorziening. Spanje wil zijn huidige positie als de vierde grootste exporteur van agrovoedingsproducten in Europa en de zevende wereldwijd verder versterken. De ENA mikt op een verhoging van de productiecapaciteit en een verdere vergroting van de exportmogelijkheden. Dat laatste vormt ook een strategische prioriteit voor de nieuwe Europese Commissie die eind 2024 werd aangesteld.

Duurzaamheid en innovatie in de landbouw

Naast het vergroten van de productie is de ENA sterk gericht op duurzaamheid. De landbouwsector in Spanje staat voor tal van uitdagingen door klimaatverandering, zoals waterschaarste, stijgende temperaturen en bodemerosie. De overheid wil daarom investeren in de modernisering van irrigatiesystemen en de ontwikkeling van droogteresistente gewassen door middel van nieuwe biotechnologieën. Dit moet de productiecapaciteit op lange termijn waarborgen, ondanks de onvoorspelbare weersomstandigheden.

Ondersteuning voor plattelandsgebieden

De ENA wil ook de vitaliteit van het platteland bevorderen en jonge generaties aanmoedigen om in de landbouw te stappen. De agrarische sector notgeerde in 2024 een record aan agrarische inkomsten, met een groei van 14%. Desondanks is het essentieel dat de boerensector rendabel blijft. Tevens heeft de sector een beter imago nodig om jongeren te overtuigen dat een carrière in de landbouw ook een interessante optie kan zijn. De strategie voorziet ook in maatregelen voor betere voedselonderwijs en meer transparantie in de etikettering van voedingsproducten.

Kritiek vanuit de sector

De goedkeuring van de ENA is niet zonder kritiek. Organisaties zoals COAG (Coordinadora de Organizaciones de Agricultores y Ganaderos) vinden dat de strategie niet in lijn is met het recent goedgekeurde handelsakkoord tussen de EU en de Mercosur-landen (Argentinië, Brazilië, Paraguay, Uruguay en Venezuela). Deze organisaties vrezen dat het verlagen van handelsbarrières zal leiden tot een instroom van goedkopere landbouwproducten die de lokale markt kunnen verstoren. Bovendien wordt er gevraagd om maatregelen die de hoge productiekosten en lage prijzen voor boeren aanpakken.

Recordcijfers Spaanse voedselexport

In 2024 bereikten de Spaanse exporten van voedsel, dranken en tabak recordcijfers. Volgens het Ministerie van Landbouw, Visserij en Voedsel bereikten deze exporten een waarde van ongeveer 37,6 miljard euro. Dit vertegenwoordigt een groei van 15,8% ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit resultaat versterkt de positie van Spanje als een van de grootste exporteurs van agrovoedingsproducten in Europa. Fruit en groenten, wijn en olijfolie behoren tot de meest geëxporteerde producten.

Lees ook: Europese landbouwsubsidies bereiken in Spanje vooral grootste agrarische bedrijven