Else Beekman
Dat diverse onderzoeken wijzen op een tanende belangstelling voor stierenvechten in Spanje, klinkt tegenstanders als muziek in de oren. Naar schatting sterven jaarlijks tienduizenden stieren in ’s lands arena’s én worden er ongeveer 11.000 gedood tijdens festivals. Voor dierenrechtenactivisten is het daarom goed nieuws dat een initiatiefwet die streeft naar het beëindigen van de bescherming van stierenvechten als cultureel erfgoed in Spanje, officieel is toegelaten tot behandeling in het Congres.
Het Spaanse burgerinitiatief voor wetgeving (Iniciativa Legislativa Popular, ILP), getiteld #NoEsMiCultura, werd ondersteund door 664.777 geldige handtekeningen. Een belangrijk moment voor tegenstanders van de traditionele, maar steeds controversiëlere praktijk.
Parlementair traject om status stierenvechten te wijzigen
De handtekeningen zijn gevalideerd door het Bureau van de Kiesraad en overgedragen aan het parlement. Vervolgens zal het Spaanse Congres van Afgevaardigden zich binnenkort buigen over het voorstel. De definitieve beslissing over wanneer het voorstel op de agenda komt, ligt bij het presidium van de Kamer.
Het doel van de ILP is om de wet, goedgekeurd op 12 november 2013, die stierenvechten als cultureel erfgoed beschermt, onverbindend te verklaren. Die wet werd destijds ingevoerd door de regering onder premier Mariano Rajoy om de praktijk wettelijke en culturele bescherming te bieden, ondanks groeiend verzet vanuit delen van de samenleving.
Hoe stierenvechten cultureel erfgoed werd
In 2013 nam het Spaanse parlement de zogeheten ‘Ley 18/2013′ aan. Daarmee werd stierenvechten erkend als onderdeel van het immateriële culturele erfgoed van Spanje. De wet kwam er na stevige lobby van de pro-tauromaquia-beweging en werd door de regering-Rajoy gepresenteerd als een maatregel ter bescherming van ’traditionele Spaanse gebruiken’.
Critici wezen er destijds al op dat deze erkenning vooral bedoeld was om financiële steun en juridische bescherming te garanderen voor een sector die steeds meer onder druk stond. Sindsdien is het debat over de culturele status van de stierengevechten niet meer van de politieke agenda verdwenen.
Symbolische overwinning voor dierenrechtenactivisten
De initiatiefnemers, waaronder dierenrechtenorganisaties en burgerbewegingen, spreken volgens EFE van een “significante overwinning”. Volgens woordvoerder Aïda Gascón, vertegenwoordiger van de promotiecommissie, geven de handtekeningen blijk van “een duidelijk mandaat van de burger”. Ze stelt: “Tauromaquia is geen cultuur, maar een economische en ethische last.”
Ook Cristina Ibáñez, lid van de commissie, benadrukt het brede maatschappelijke draagvlak: “Meer dan 2.000 vrijwilligers hebben meegewerkt aan het verzamelen van handtekeningen door heel Spanje.”
Afnemende steun voor stierenvechten
Het aantal stierengevechten in Spanje is de afgelopen jaren fors gedaald. Volgens gegevens van het Anuario de Estadísticas Culturales van het Spaanse ministerie van Cultuur nam het aantal geregistreerde evenementen tussen 2009 en 2023 af met 62 procent. Uit aanvullend onderzoek van de Fundación BBVA komt bovendien naar voren dat ruim driekwart van de Spaanse bevolking geen toekomst meer ziet in de tauromaquia.
“De houding van de samenleving verandert zichtbaar,” stelt Maite van Gerwen, directeur van CAS International. “Steeds meer mensen spreken zich uit tegen deze traditie. Dat het burgerinitiatief zoveel steun heeft gekregen, laat zien dat het tijd is voor verandering.”
Vooral jongeren keren zich volgens verschillende onderzoeken massaal af van het stierenvechten. Daarmee wordt de toekomst van deze eeuwenoude praktijk steeds onzekerder.
Vervolg en politieke impact
De promotiecommissie benadrukt dat haar werk niet stopt bij de indiening van de ILP. Er wordt al ingezet op lobbywerk richting politieke partijen, mediacampagnes en publieke mobilisatie. Het doel hiervan is de afschaffing van de beschermde status definitief op de politieke agenda te houden.
Lees ook: Nieuwe Nationale Prijs voor Stierenvechten zorgt voor verdeeldheid in Spanje