Else Beekman
Goed nieuws voor automobilisten in de regio Alicante: de AP-7 tolweg bij Alicante, die fungeert als ringweg rond de stad, blijft een jaar langer tolvrij. Het Spaanse ministerie van Transport heeft aangekondigd dat de 100% tolvrijstelling wordt verlengd tot 15 februari 2026. Bovendien wordt er gewerkt aan een permanente afschaffing van het tolsysteem op dit traject.
De maatregel, die vorig jaar juli werd ingevoerd, heeft als doel het verkeer op de gratis A-70 te ontlasten. Volgens gegevens van het ministerie zijn de files op de A-70 in de spitsuren met 19% tot 43% afgenomen. Anderzijds is het verkeer op de tolweg bij Alicante verdubbeld zonder verlies van kwaliteit. Hierdoor wordt de mobiliteit in de regio efficiënter en veiliger. Op basis van de verkregen gegevens benadrukt het ministerie zijn “inzet” voor de definitieve afschaffing van de tolheffing op de snelweg AP-7. Daarmee kan deze dienen als een “handig, veilig en efficiënt alternatief” voor het verkeer. Tijdens dit jawar van verlenging van de afschaffing van het tolnetwerk tussen Monforte del Cid en El Campello heeft het ministerie zich ertoe verbonden om “administratieve en technische procedures te bevorderen”.
Van failliete concessies naar staatsbeheer
Het is geen toeval dat juist dit gedeelte van de tolweg AP-7 bij Alicante als eerste volledig tolvrij wordt. De weg behoort tot een groep van negen snelwegen die tijdens de financiële crisis failliet gingen en door de Spaanse staat werden overgenomen. Sindsdien worden ze beheerd door de Sociedad Estatal de Infraestructuras del Transporte Terrestre (Seitt). Andere voorbeelden van dergelijke snelwegen zijn de ringwegen rond Madrid, de AP-41 (Madrid-Toledo) en de AP-36 (Ocaña-La Roda).
Hoewel deze wegen nu door de overheid worden geëxploiteerd, blijven de meeste tol heffen. De AP-7 rond Alicante is de eerste die volledig wordt vrijgesteld van tolheffing. Dit past in de bredere strategie van de huidige regering om steeds meer snelwegen gratis toegankelijk te maken voor gebruikers.
De A-6, de snelweg die Madrid met A Coruña verbindt en berucht is om zijn hoge tol, zal in 2029 eindelijk tolvrij worden. Dit markeert het einde van een 30-jarige concessie die in 1999 werd verlengd.
Lange termijn: meer snelwegen zonder tol?
Minister van Transport Óscar Puente benadrukte recent dat de regering al 40% van de tolwegen in Spanje heeft vrijgegeven. Dit gebeurde door concessies niet te verlengen of opnieuw aan particuliere exploitanten te geven. In de toekomst wil de regering een uniforme financieringsstrategie voor het wegennet ontwikkelen. Daarbij wordt overwogen om alle hoofdwegen gratis te maken en de kosten voor onderhoud te dekken via de staatsbegroting of via lichte tolheffingen.
De transportsector heeft zich traditioneel fel tegen tolheffing verzet, maar is de laatste jaren voorzichtiger geworden in zijn kritiek. Voorwaarde is wel dat een deel van de inkomsten wordt gebruikt voor verbeteringen van het wegennet.
Aan de Costa del Sol speelt een vergelijkbaar probleem. Hier is de kustweg A-7 regelmatig door files praktisch onbegaanbaar. Het enige alternatief tussen Málaga en Marbella om die drukte te mijden is het nemen van de tolweg AP-7. Alleen is dat zo kostbaar dat veel mensen, bedrijven en transporteurs zich dat niet kunnen veroorloven. Ondanks herhaaldelijke verzoeken van belangenverenigingen, diverse politieke partijen en andere belanghebbenden om de tol af te schaffen, is er voorlopig hier geen zich op afschaffing van de tol.
Wat betekent afschaffing gratis tolweg bijn Alicante voor weggebruikers?
Met de volledige afschaffing van de tol op de AP-7 bij Alicante zullen vooral vrachtwagens en langeafstandsverkeer deze snelweg gaan gebruiken. Dit zal de verkeersdruk op de A-70 verder verminderen en de veiligheid op deze gratis snelweg verbeteren. De A-70, die bijna op maximale capaciteit zit, kan hierdoor efficiënter worden gebruikt door lokaal verkeer.
Naast de AP-7 worden in de toekomst ook andere tolwegen door de overheid overgenomen. Zo loopt de concessie voor de AP-6, AP-61 en AP-51 (tussen Madrid, Ávila en Segovia) af in 2029. Ook de zogenaamde ‘eerste generatie’ snelwegen, zoals delen van de A-1 (Madrid-Burgos), A-2 (Madrid-Barcelona), A-3 (Madrid-Valencia) en A-4 (Madrid-Sevilla), worden tegen 2026 teruggenomen door de overheid.
Sinds Pedro Sánchez premier is, is er meer dan 1.000 kilometer aan tolwegen vrijgemaakt, terwijl Spanje in 2018 nog meer dan 3.000 kilometer tolwegen had. Dit betekent een fundamentele verandering in de infrastructuur van het land.