Else Beekman
De Amerikaanse president Donald Trump heeft opnieuw voor opschudding gezorgd. Dit keer zei hij dat Spanje misschien uit de NAVO gezet zou moeten worden. Volgens hem geeft Spanje te weinig geld uit aan defensie. Hij wil dat landen binnen de NAVO minstens 5% van hun Bruto Binnenlands Product (BBP) besteden aan defensie. Spanje zit op dit moment op 2%, precies wat in 2014 is afgesproken.
“Misschien moeten we ze eruit zetten”
Tijdens een persmoment in het Witte Huis, samen met de Finse president Alexander Stubb, gaf Trump harde kritiek op Spanje. Hij zei: “Ik heb gevraagd om 5% van het BBP, niet 2%. Bijna alle landen waren het daarmee eens. Maar Spanje blijft achter. Misschien moeten we ze uit de NAVO zetten.” Volgens Trump gaat het economisch goed met Spanje en is er dus geen reden om niet meer te investeren in defensie. Hij voegde daaraan toe: “Het is juist door veel van de dingen die wij hebben gedaan dat het goed met ze gaat.”
Trump deed zijn uitspraken kort nadat de NAVO bekendmaakte dat Spanje dit jaar de afgesproken 2% zal halen. Dat doel werd in 2014 door de NAVO-lidstaten vastgesteld. Maar Trump vindt 2% niet genoeg en wil 5%.
Hevige politieke verdeeldheid over verhoging defensiebudget Spanje
Reactie uit Spanje: “Geen reden tot zorg”
De Spaanse regering reageerde rustig op de opmerkingen van Trump. Volgens bronnen rond het Spaanse kabinet is er “geen reden tot ongerustheid”. Spanje is een volledig betrokken lig van de NAVO en komt zijn afspraken na, zo klonk het.
Trumps kritiek werd tegelijkertijd gretig opgepikt door oppositieleider Alberto Núñez Feijóo van de Partido Popular om eveneens premier Pedro Sánchez te bekritiseren. In zijn ogen is Sánchez ‘geen betrouwbare leider’. Wel benadrukte ook hij dat Spanje een geloofwaardige en trotse partner binnen de NAVO is, die niet gestraft zou moeten worden voor de keuzes van één persoon.
Spanje investeert extra in defensie
In april maakte de Spaanse regering bekend dat er 10,5 miljard euro extra in defensie zal worden geïnvesteerd om het doel van 2% te halen. Nooit eerder gaf het land zoveel uit aan militaire zaken. Uit een rapport van de NAVO blijkt dat Spanje hierdoor het doel al in 2025 zal halen in plaats van 2029, dus veel eerder dan gepalnd.
Spanje levert naast geld ook militairen aan de NAVO-missies. Op dit moment gaat het om zo’n 3.000 militairen die actief zijn in missies in Oost-Europa om Rusland af te schrikken. Ook investeert Spanje in veiligheid in andere gebieden, zoals bosbrandenbestrijding en het versterken van digitale veiligheid.
Niet elk land hoeft meteen naar 5%
Tijdens een NAVO-top in juni in Den Haag liet Spanje weten dat het moeite heeft met het verhogen van het defensiebudget naar 5%. De meeste andere landen gingen wel akkoord. Uiteindelijk werd afgesproken dat landen wel naar de 5% moeten toewerken, maar dat ze daar de tijd voor krijgen. Dankzij deze afspraak kon er toch een gezamenlijke slotverklaring worden opgesteld. Spanje speelde een belangrijke rol bij het bereiken van dat compromis.
Of Trump echt van plan is om Spanje uit de NAVO te zetten, is niet duidelijk. Zulke harde uitspraken passen bij zijn manier van onderhandelen, waarbij hij graag druk uitoefent. Toch zorgen zijn woorden voor spanning, zeker in een tijd waarin de NAVO een belangrijke rol speelt door de oorlog in Oekraïne en spanningen met Rusland.
Spanje en NAVO bereiken flexibel defensieakkoord: geen verplichte 5 procent van bbp