Judith Goeree
Uit het rapport Het geslacht in cijfers van de gemeente Barcelona blijkt dat vrouwen in de stad structureel te maken hebben met ongelijkheid, variërend van gendergerelateerd geweld en armoede tot discriminatie op de arbeidsmarkt. Het onderzoek, dat elke vijf jaar wordt uitgevoerd, geeft een alarmerend beeld van de situatie van vrouwen in de stad.
Veiligheid en intimidatie
Meer dan de helft van de meisjes van 17 en 18 jaar in Barcelona heeft te maken gehad met seksuele intimidatie. Hoewel mannen vaker slachtoffer zijn van geweldsdelicten met fysiek geweld (58,7 procent versus 48,4 procent van de vrouwen), worden vrouwen juist vaker lastiggevallen in het openbaar vervoer (28,6 procent tegenover 23,6 procent) en in winkels (14,1 procent tegenover 9,3 procent). Uit het rapport blijkt dat het gevoel van onveiligheid de het gevoel van kwetsbaarheid bij vrouwen in openbare ruimtes versterkt.
Armoede treft vooral vrouwen
Armoede in Barcelona komt disproportioneel veel voor bij vrouwen. Het risico op armoede bij eenpersoons huishoudens is 40,5 procent onder vrouwen, tegenover 29,4 procent bij mannen. De loonkloof tussen mannen en vrouwen bedraagt meer dan 17 procent. Bovendien werkt een significant hoger aandeel vrouwen in Barcelona in deeltijdbanen (26,4 procent tegenover 12,9 procent). Daarnaast ontvangen vrouwen gemiddeld 600 euro minder pensioen dan mannen. Uit het rapport blijkt ook dat alleenstaande vrouwen de grootste kans hebben om in armoede te vervallen.
Ook op het gebied van huisvesting zijn er verschillen: 59,4 procent van de mannen woont in een eigen huis, tegenover 53,5 procent van de vrouwen. Daarentegen huren vrouwen vaker (43,1 procent tegenover 37,7 procent). Daarnaast is het opvallend dat in 2021 een kwart van de vrouwen hun woning niet voldoende kon verwarmen door financiële problemen.
Gezondheid en mentale belasting
Op gezondheidsgebied zijn de verschillen ook zorgwekkend. Maar liefst 31,3 procent van de vrouwen heeft last van psychische aandoeningen, vergeleken met 21,6 procent van de mannen. Dit leidt ertoe dat 23 procent van de vrouwen psychofarmaca gebruikt, tegenover 12,8 procent van de mannen. Ook is het percentage vrouwen dat ongewild eenzaam is hoger dan bij mannen. Vrouwen in achtergestelde groepen beoordelen hun gezondheid bovendien aanzienlijk slechter dan .
Ongelijkheid op de arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt in Barcelona blijft sterk verdeeld. Mannen domineren sectoren zoals de bouw, industrie en transport, terwijl vrouwen de meerderheid vormen in de gezondheidszorg, persoonlijke diensten en het onderwijs. Slechts 40,6 procent van de leidinggevende functies wordt door vrouwen bekleed. Deze genderongelijkheid in de verschillende sectoren begint al op jonge leeftijd: na de verplichte schoolperiode kiezen mannen vaker voor technische studies, terwijl vrouwen vooral disciplines kiezen die met zorg en persoonlijke verzorging te maken hebben.
Lage geboortecijfers en veranderende normen
De geboortecijfers in Barcelona zijn de afgelopen tien jaar gedaald, met een huidig geboortecijfer van 29,7 per 1.000 vrouwen. Tegelijkertijd lijken jongeren vrijer te experimenteren met en open te staan voor diverse seksuele oriëntaties. Ze voelen zich minder gebonden aan de normen en verwachtingen van een heteronormatieve samenleving, waarin wordt aangenomen dat heteroseksualiteit de standaard is en andere seksuele oriëntaties of genderidentiteiten minder zichtbaar of geaccepteerd zijn.
Initiatieven voor verandering
De gemeente Barcelona verklaarde bij de presentatie van het rapport dat de inzichten bijdragen aan “de integratie van het genderperspectief in alle aspecten van het gemeentelijk beleid.” Ook werd benadrukt dat de gemeente zich inzet om de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen te verkleinen. Onder andere door het integreren van gendergelijkheid in alle beleidsterreinen en het bevorderen van de dialoog tussen de verschillende groepen.
Lees ook: Spanje gaat op Internationale Vrouwendag massaal de straat op