Else Beekman
Voor veel koffieliefhebbers, ook in Spanje, is een goede kop koffie onmisbaar om de dag te beginnen. Maar met de stijgende supermarktprijzen grijpen veel mensen ook naar goedkopere alternatieven. Een daarvan is ‘café torrefacto’, een product dat in Spanje volop verkrijgbaar is, maar in veel andere Europese landen verboden. Wat maakt torrefacto koffie zo controversieel, en waarom zouden we het beter kunnen vermijden?
Café torrefacto is geen gewone koffie, maar wat is het dan wel? Bij torrefacto koffie worden de bonen geroosterd waarbij in de laatste van het roosteren suiker wordt toegevoegd. Dat zorgt voor een bittere, intense smaak en doordat de suiker carameliseert krijgen de bonen een karakteristieke glanzend zwarte kleur. Deze techniek wordt vaak gebruikt om de slechte kwaliteit van de bonen te maskeren. Voedingsdeskundige Beatriz Robles stelt in Infobae dat torrefacto weinig smaaknuances en aroma’s bevat, omdat de focus op het verbrande suikerlaagje ligt. Dit maakt het een minder verfijnde optie dan gewone gebrande koffie.
Op verpakkingen wordt torrefacto vaak aangeduid als “mezcla”. Dit betekent echter niet dat je te maken hebt met een hoogwaardige blend. Het wijst simpelweg op een mix van normaal gebrande koffie en torrefacto-bonen.
Oorsprong van café torrefacto in Spanje
Het unieke proces van café torrefacto kent zijn oorsprong in Spanje. De met suiker gebrande koffie werd aan het einde van de 19e eeuw in Spanje geïntroduceerd door de industrieel José Gómez Tejedor. Hij had deze techniek geleerd tijdens zijn reizen naar Cuba en Mexico, waar het branden met suiker gebruikelijk was om de bonen te beschermen tegen hoge temperaturen en vochtigheid. De suikerlaag voorkwam snelle oxidatie en bederf. Heel handig in tijden van schaarste, maar minder lekker.
Is torrefacto koffie ongezond?
Hoewel er geruchten de ronde doen dat torrefacto kankerverwekkend zou zijn, wijst Robles erop dat dit niet klopt. De verwarring komt waarschijnlijk doordat de chemische stof acrylamide vrijkomt bij het roosterproces. Het Internationale Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) classificeert acrylamide als een “waarschijnlijk kankerverwekkende stof” voor mensen. Acrylamide komt echter ook voor in andere alledaagse voedingsmiddelen, zoals toast. Zoals ook de Europese organisatie EFSA toelicht: “Momenteel hebben onderzoeken bij mensen beperkt en inconsistent bewijs opgeleverd met betrekking tot het verhoogde risico op kanker”.
De echte zorg zit in het suikergehalte. Torrefacto koffie bevat over het algemeen ongeveer 15% suiker. Deze verborgen suikerconsumptie is niet alleen misleidend, maar kan op de lange termijn ook schadelijk zijn voor je gezondheid, vooral bij overmatig gebruik.
Hoe onderscheid je torrefacto koffie van andere soorten?
Om deze variant te onderscheiden van andere, meer natuurlijke soorten, kun je naar de korrels of bonen kijken. Die zijn aanzienlijk donkerder van kleur. Je kunt ook de bonen of gemalen koffie in een kopje doen en heet water toevoegen. Als het water helder blijft is het natuurlijke koffie, maar als het snel een troebele kleur aanneemt, is het gebrand.
Afname van populariteit in de horeca
In Spaanse horecagelegenheden verdwijnt torrefacto langzaam maar zeker. Volgens barista Álex Rodríguez gebruikte vijftien jaar geleden nog 30% van de horeca deze koffie, maar tegenwoordig is dat minder dan 3%. Dit komt door de groeiende vraag naar betere koffie met meer smaak en kwaliteit. Toch blijft torrefacto vanwege de lage prijs populair in huishoudens. Gastronoom José Carlos Capel is sceptisch over een volledige verdwijning. Hij stelt dat zolang supermarkten torrefacto blijven aanbieden, het moeilijk is om consumenten naar alternatieven te laten overstappen. Toch zijn er steeds meer mensen die kiezen voor kwaliteitskoffie, een trend die hoop biedt.
Lees ook: Koffie drinken in Spanje