Watertemperatuur Middellandse Zee extreem hoog

De watertemperatuur van de Middellandse Zee is deze week op sommige plekken tot boven de 31 graden gestegen. Twee Spaanse meetboeien registreerden uitzonderlijk hoge waarden. Die wijzen op een nieuwe en hevige mariene hittegolf. Volgens experts kan de situatie de komende dagen verder verslechteren.

Voor het eerst is nu ook het westelijk gebied van de Middellandse Zee getroffen door tropische watertemperaturen. Eerder had vooral het oostelijk deel te maken met verhoogde watertemperaturen. Door het aanhoudende hogedrukgebied boven Zuid-Europa blijft afkoelende noordenwind, zoals de Tramontana, uit. Daardoor warmt het zeewater snel op.

De boei van Mahón, ten oosten van Menorca, gaf op 13 augustus een temperatuur van 31,24 graden Celsius aan op drie meter diepte. Slechts zeven tiende van een graad onder het Spaanse record. Eveneens op 13 augustus registreerde de boei bij Dragonera, ten westen van Mallorca, een temperatuur van 30,8 graden.

Verontrustende afwijkingen in het zeewater

Het CEAM (Centrum van Mediterrane Milieustudies) meldt dat vrijwel de hele Middellandse Zee momenteel uitzonderlijk warm is. Vooral in de Golfo du Lion en aan de Costa Brava liggen de watertemperaturen 3 tot 4 graden boven het gemiddelde voor deze tijd van het jaar. Verder vertonen ook de zee rond de Balearen en de Alborán Zee (tussen Zuid-Spanje en Marokko afwijkingen van +2 tot +3 graden. Dat is opvallend, want eind juli zorgde de Tramontana nog voor tijdelijke afkoeling van het zeewater.

Door het gebrek aan wind, aanhoudende zon en hoge luchttemperaturen koelt het water nauwelijks af. Dit heeft gevolgen voor het mariene ecosysteem, dat gevoelig is voor langdurige opwarming. Bovendien kan de opgeslagen warmte in het najaar, zodra de atmosferische omstandigheden veranderen, leiden tot zware stormen en heftige regenval, zogenoemde DANA’s en ‘koudedruppels’.

Hittegolf houdt voorlopig aan

Volgens het Europese weermodel houdt de hittegolf nog minstens een week aan, wat de zeetemperaturen verder zal opstuwen. Vooral langs de zuidkust van Frankrijk zijn afwijkingen van meer dan 4 graden mogelijk. Pas in september verwachten meteorologen enige afkoeling, mede dankzij de gebruikelijke nazomerse onweersbuien.

Overzicht van de hoogste gemeten temperaturen

De boei bij Valencia is momenteel buiten werking, maar vermoedelijk ligt de temperatuur daar tussen de 27 en 28 graden.

Afwachten tot het najaar

De kans bestaat dat het warme zeewater in de herfst extra energie levert aan stormsystemen. Of dat ook echt gebeurt, hangt af van de atmosferische dynamiek in de komende maanden. Wetenschappers houden de situatie nauwlettend in de gaten.

Impact op marien leven en ecosystemen

De Middellandse Zee is een semi-gesloten bekken met weinig waterverversing. Dat betekent dat het water gevoeliger is voor opwarming dan andere gebieden. Het verlies aan mariene biodiversiteit is een van de eerste resultaten van de stijging van de temperatuur van het zeeoppervlak. Hierdoor daalt het zuurstofgehalte in het water en wordt het voor veel soorten onbewoonbaar. Ook bevordert het de verspreiding van invasieve soorten. Deze veranderingen kunnen op hun beurt de visbestanden verminderen. Dat heeft gevolgen voor de voedselzekerheid in verschillende delen van de wereld.

Daarnaast herinneren onderzoekers eraan dat de oceanen tot ongeveer 90 procent van de overtollige warmte absorberen die door menselijke activiteiten sinds het begin van het industriële tijdperk is gegenereerd. Warmer water kan echter minder kooldioxide (CO2) opnemen. Dat draagt op zijn beurt weer bij aan de versnellende cyclus van opwarming van de aarde.

Met watertemperaturen in de Middellandse Zee die nu tot 3 graden boven het normale niveau liggen langs de kusten van Spanje, Frankrijk en Italië, lijkt de Middellandse Zee een belangrijke indicator te zijn van de versnellende klimaatverandering.

Zorgen om recordhoge watertemperatuur Middellandse Zee