Dit blijkt uit ons onderzoek waarin de Spaanse consumentenorganisatie OCU heeft gezocht naar versies met duurzame certificering van 140 producten in het winkelmandje. Daarbij vergeleken de onderzoekers prijzen voor 34 voedings- en drogisterijproducten.
Er zijn steeds meer producten met bio-, fairtrade- of duurzaamheidscertificering (MSC, ASC, GOTS…), maar die zijn niet verkrijgbaar in de meeste verkooppunten en als ze dat wel zijn, zijn ze duurder.
De prijs van “bio” in 22 supermarktketens
Prijzen voor 34 families van voedsel, medicijnen en cosmetische producten in 22 supermarktketens werden verzameld. De producten zijn gegroepeerd in drie categorieën: A-merk, huismerk en met bio-, fairtrade- of duurzaamheidscertificering (OCU richt zich alleen op gecertificeerde producten, omdat ze de consument garanties geven over hun productieproces).
Voor het onderzoek werden de belangrijkste landelijke supermarktketens geselecteerd. Hieraan zijn 6 ketens toegevoegd die gespecialiseerd zijn in de biologische markt: Biosano, Espacio Orgánico, Herbolario Navarro, Naturitas, Planeta Huerta en Veritas.
Steeds meer “bio” producten
OCU heeft vanaf het begin vastgesteld dat 85% van de 140 producten die zijn geanalyseerd in de studie van supermarkten een “bio”-versie heet in een van de 22 geanalyseerde onlineketens, maar de meeste zijn zelfs niet in de helft van de supermarkten verkrijgbaar. De meest makkelijk te vinden biologische producten zijn extra vergine olijfolie, natuuryoghurt, volle melk (meer dan magere melk), rijstdrank, chocolade, koffie (vooral natuurlijk gemalen), eieren en de gekookte groente.
Goede variëteit van bioproducten bij deze supermarkten
Alcampo, El Corte Inglés, Carrefour en Eroski hebben een goede variëteit aan biologische producten, waaronder die van hun eigen huismerk. Hierdoor kunnen ze een winkelmandje aanbieden met ten minste de helft van hun producten gecertificeerd bio, van fair trade of duurzaamheid (MSC , ASC, GOTS…). Een niveau dat al vergelijkbaar is met dat van ketens die gespecialiseerd zijn in biologische producten, zoals Espacio Orgánico, Veritas, Naturitas, Herbolario Navarro, Planeta Huerto of Biosano. Bij deze ketens moet opgemerkt worden dat zij een grotere rijkdom aan kleine, lokale en diverse merken biedt. Dat is essentieel voor een duurzame markt.
Geen enkel biologisch product bij Mercadona
Andere nationale voedselketens zoals Gadis, Condis, Consum, Aldi, Caprabo of BM bieden 25% of meer producten in de basismand met biologische certificaten. Terwijl MAS, Lidl en Dia minstens 15% hebben. Verrassend genoeg biedt Mercadona haar klanten nog steeds geen enkel product aan met een biologisch certificaat.
Biologische producten zijn veel duurder
Biologisch vers voedsel kost gemiddeld twee keer zoveel als de niet-biologische variant. Bij verpakte levensmiddelen zijn de prijzen van de geanalyseerde biologische producten gemiddeld 51% duurder dan die van het leidende merk en 154% hoger dan die van het distributiemerk.
Grootste prijsverschillen bij drogisterijproducten
Bij drogisterijproducten vinden we de grootste prijsverschillen, aangezien biologische producten gemiddeld 58% duurder zijn dan producten van toonaangevende merken en 334% duurder dan producten van distributiemerken.
Bekijk ook: Update goedkoopste en duurste supermarkten in Spanje
Veel supermarkten hebben al biologische witte merken zoals Carrefour Eco Planet, Eroski Bio, Milbona bio (Lidl), Cien bio (Lidl), Gutbio (Aldi), Alcampo Bio, El Corte Inglés Bio, Consum eco, Choose Eco (Ifa) of Onder andere Veritas. Dat is goed nieuws voor de consument, want hoewel deze biologische producten nog steeds duurder zijn dan hun niet-biologische equivalenten, wordt hun prijsverschil gehalveerd ten opzichte van de biologische A-merken.
Biologische distributiemerken
OCU vergelijkt de prijzen van 13 “paren producten” van hetzelfde distributiemerk, in hun conventionele en biologische versies, en verifieert dat de ecologische versies altijd duurder zijn:
- +210% Lidl Bellarom gemalen koffie 250g
- +119% Carrefour natuurlijke yoghurt 4x 125g
- +46% El Corte Inglès verse eieren 6 stuks
- +45% Día Láctea volle melk 1l
- +39% IFA Eliges Gadis kikkererwten 1kg
- +33% Consum Extra Virgen olijfolie 750 ml
- +26% Eroski pure chocolade 74% 100g
- +12% Aldi roomboter 250g
Waarom is biologisch duurder?
De kritiek op de sector die conventionele producten produceert is dat zij verkopen voor lagere prijzen in ruil voor het externaliseren van de milieukosten, het verminderen van de biodiversiteit en het bijdragen aan de uitstoot van broeikasgassen. Biologische productie is een deel van de oplossing: “minder en beter” consumeren betekent voldoen aan onze behoeften binnen de grenzen van de aarde, betere producten kiezen voor de planeet en voor ons. Maar de dingen goed doen heeft volgens OCU een prijs:
Biologische landbouw heeft een lagere productiviteit omdat er meer arbeid voor nodig is. Verder moet de bodemvruchtbaarheid worden gehandhaafd door gewassen te roteren en geen chemische bestrijdingsmiddelen en synthestische meststoffen te gebruiken. Biologische landbouw kost bij sommige soorten meer broedtijd, vereist meer land of vermindert het aantal dieren op dezelfde opervlakte. Het voeren van gras en granen levert minder op dan kant- en klaar voer.
Bij schoonmaak- en cosmeticaproducten zijn de kosten van het investeren in innovatie belangrijk om producten van goede kwaliteit zonder schadelijke ingrediënten op de markt te brengen. Ook de hogere prijs van sommige van de gebruikte grondstoffen is van invloed. Bovendien moeten voor producten die als “biologisch” zijn gecertificeerd, de certificeringskosten worden opgeteld. Dat garandeert de consument dat ten minste enkele aspecten van ecologische duurzaamheid worden gedekt. Het resultaat is dat biologische producten een prijs hebben die niet altijd binnen het bereik van de consument ligt. Daarom is het van belang dat overheidsbeleid duurzame productie en consumptie krachtig ondersteunt.
OCU vraagt steun voor ecoconsumptie
Duurzaamheid is een noodzaak, geen luxe. Om de markt van duurzame producten toegankelijk te maken is een breed, gemakkelijk herkenbaar en betaalbaar assortiment nodig. OCU vraagt instellingen en bedrijven:
- Brede selectie. OCU vraagt om een quotum voor duurzame producten.
- Makkelijk herkenbaar. Duurzaamheidslabels moeten evolueren van gedeeltelijke ecolabels naar een Europese duurzaamheidsindex met een schaal voor ecologische, sociale en economische aspecten die, naast productkenmerken, rekening houdt met de productiemethode, nabijheid, productie van het seizoen en de verantwoordelijkheid van bedrijven.
- Tegen een betaalbare prijs. OCU roept op tot een super verlaagde btw van 4% voor de meest duurzame producten voor dagelijks gebruik, overheidsbeleid dat duurzame productie en consumptie krachtig ondersteunt, consumenteneducatie om een duurzame levensstijl te promoten en een adequaat prijssignaal dat uitnodigt om duurzame producten te kopen.
De verandering ligt bij jezelf
- De grootste bijdrage kunnen consumenten leveren door de consumptie van vlees en zuivel te verminderen en deze producten biologisch te kopen.
- Voorkom voedselverspilling door weinig tegelijk te kopen.
- Geef de voorkeur aan seizoensgebonden voedsel.
- Kies voor lokale en nabije producten om de CO2-voetafdruk te verkleinen.
- Probeer biologische producten te kopen, want die garanderen een meer respectvolle manier van produceren.
- Vereenvoudig uw aankoop. Gebruik bijvoorbeeld een enkele allesreiniger.
- Vermijd oververpakte producten. Koop onverpakte producten en neem je eigen bakjes en zakjes mee naar de winkel zodat je geen plastic hoeft te gebruiken.
- Sluit je aan bij consumentengroepen of coöperaties om rechtstreeks bij de producent te kopen.
- Kweek je eigen voedsel, ook in de stad (potten, stadstuinen…).
Bekijk ook: Steeds meer mensen kiezen voor biologische wijn