Elize van Loon
November is meestal een slechte maand in termen van werkgelegenheid, aan het einde van het toeristenseizoen en met bedrijven die wachten op een opleving tijdens de kerstperiode. Toch kende de Spaanse arbeidsmarkt vorige maand minder werklozen, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden.
Ondanks de daling van de werkgelegenheid in november, die vooral de horeca trof aan het einde van het hoogseizoen, blijft het aantal werkenden in Spanje boven de 21,3 miljoen. Dit is een stijging van bijna een half miljoen vergeleken met een jaar eerder. De werkgelegenheid daalde in november met 30.051 geregistreerde personen tot 21.302.463, maar dit betekent nog altijd een groei van 2,39% ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar. Het totale aantal werklozen in Spanje bedraagt 2.586.018, het laagste cijfer voor werkloosheid in deze maand sinds 2007.
Effect van de DANA
Uit de gegevens van het ministerie van Sociale Zekerheid blijkt ook dat de DANA vooralsnog geen invloed heeft gehad op het werkgelegenheidsniveau in de getroffen gebieden. In de provincie Valencia is het aantal geregistreerde werknemers gestegen met 11.217 ten opzichte van oktober en met 24.659 vergeleken met het voorgaande jaar, tot een totaal van 1.170.026 geregistreerde werknemers in november. Het aantal werklozen daalde met 58 personen in dezelfde periode.
Wel was het effect van de DANA licht merkbaar bij tijdelijke ontslagen (ERTE), hoewel de statistieken op dit moment niet alle gegevens bevatten over werknemers met ERTE als gevolg van de DANA. De Spaanse regering heeft de periode voor bedrijven om hun werknemers in ERTE-situaties te melden verlengd.
Kwaliteit van werkgelegenheid
Het aantal tijdelijke contracten in november daalde tot 756.963, dit is 58,16% van het totaal aantal afgesloten contracten. Het ministerie van Sociale Zaken, onder leiding van Elma Saiz, benadrukt dat de kwaliteit van de werkgelegenheid is verbeterd sinds de arbeidshervorming. Bijna 3,7 miljoen meer werknemers hebben een vast contract en bijna zes op de tien werknemers werken voltijds, vergeleken met 50,2% voor de arbeidshervorming van 2021.
Dalende werkgelegenheid in de horeca
Het verlies aan banen in november is het grootst sinds 2019, toen het met 53.114 personen daalde. In 2022 en 2021 daalde het aantal banen met respectievelijk 11.583 en 155, terwijl in 2021 en 2020 het verlies aan banen opliep naar 61.700 en 31.600 werkzame personen. Toen steeg de werkloosheid als gevolg van de COVID-19 pandemie.
De daling wordt voornamelijk verklaard door de ontwikkeling in de horeca. De sector kon nog lang profiteren van de verlenging van het toeristenseizoen door de aanhoudende hoge temperaturen, maar heeft nu te maken met het beëindigen van veel contracten. In totaal gingen 118.700 banen verloren (-7,6%). Noch het onderwijs, waar gemiddeld 27.430 banen bijkwamen (+2,2%), noch de handel (+23.300 banen), kon deze terugval compenseren.
Stijging aantal zelfstandigen
Aan de andere kant was er een opmerkelijke stijging van het aantal zelfstandigen, met 3.385.663 leden aan het einde van november na een toename van 746 leden. Het ministerie schrijft dit toe aan de stijging in de sectoren informatie en communicatie en professionele, wetenschappelijke en technische activiteiten. In deze sectoren zijn er het afgelopen jaar 21.083 zelfstandigen bijgekomen.
Verschillen tussen mannen en vrouwen
Uitgesplitst naar geslacht bleef het aantal aangesloten vrouwen boven de 10 miljoen (10.087.343), wat neerkomt op 47,4% van het totale aantal werknemers. Dat is “een historisch hoog percentage”, aldus het ministerie. Toch zijn de vrouwen het meest getroffen door de daling van de werkgelegenheid in november (-21.440). Het aantal werkende mannen daalde naar 11.215.119, bij de mannen kwamen er 8.611 werklozen bij.
Werkloosheid daalde in alle economische sectoren
De werkloosheid daalde in alle economische sectoren, vooral in de dienstensector, met 8.693 minder werklozen, wat neerkomt op 54% van het totaal. Dit resulteert in een historisch hoog aantal werkenden in november en een voortdurende verbetering van de arbeidsmarkt.
Reactie vanuit de oppositie
De conservatieve Partido Popular bekritiseerde op haar beurt de euforie van de regering. “We groeien meer dan het EU-gemiddelde, niet omdat gezinnen beter af zijn, maar omdat we veel hebben uitgegeven aan overheidsuitgaven, maar in de micro-economie lopen we het risico op kinderarmoede. We zijn hier niet om triomfantelijk te doen,” bekritiseerde de voorzitter van de ‘populares’, Alberto Núñez Feijóo, in een interview op Telecinco.