De hoogrisicofase, ofwel alertheidsfase 3, geldt nu voor Catalonië, Aragón, Baskenland, La Rioja, Navarra en Castilië en León. In totaal wonen in deze regio’s 14,5 miljoen inwoners. In deze zesde coronagolf die Spanje doormaakt zijn de besmettingscijfers geografisch gezien zeer verdeeld: in Navarra en Baskenland is het aantal besmettingen drie keer zo groot als het nationaal gemiddelde en zelfs bijna zeven keer zo groot als in Andalusië, Castilië-La Mancha en Extremadura.
Virus verspreidt zich volgens vast patroon
Volgens epidemioloog Javier del Águila is er bij de geografische verspreiding van het coronavirus sprake van een repetitief patroon: de besmettingencurve stijgt in iedere golf als eerste in de regio’s in het noordoosten van Spanje, daarna volgt de regio Madrid. Vanuit het midden sluiten daarna ook de overige regio’s aan. In Andalusië en Galicië stijgt de curve steeds als laatst en dit blijven ook de regio’s die over het algemeen het minst worden aangedaan door het coronavirus. De beide eilandengroepen volgen ieder een geheel eigen patroon.
Meeste positieve tests in Gipuzkoa
Gekeken naar de verschillende provincies in Spanje, zijn momenteel 12 provincies in de hoogrisicofase en zes bevinden zich zelfs in de fase van extreem hoog risico. Dat zijn Lleida, Gerona, Huesca, Teruel, La Rioja, León en Gipuzkoa. In laatstgenoemde provincie is de besmettingsincidentie het hoogst van heel Spanje met 1.224 positief geteste mensen per 100 duizend inwoners.
Geen crisis in ziekenhuizen verwacht
De stijgende besmettingscijfers zijn in Spanje ook terug te zien in het aantal nieuwe ziekenhuisopnames. Ondanks dat de ziekenhuizen nu een stuk langzamer volstromen dan in voorgaande golven, is het onvermijdelijk dat de stijging van de besmettingscurve tot een toename van het aantal ernstig zieke covid-patiënten leidt.
Het gemiddelde risiconiveau voor alle ic-afdelingen in Spanje is momenteel ‘matig’, maar de druk neemt in een aantal regio’s wel steeds verder toe. In Aragón, Catalonië, Castilië en León, La Rioja en Navarra is het alertheidsniveau ‘hoog’. Dat betekent dat hier 15 procent van de ziekenhuisbezetting uit covid-patiënten bestaat. Ook de regio’s Valencia en Madrid naderen de grens naar alertheidsniveau ‘hoog’.
Toch is dit niet vergelijkbaar met wat er in voorgaande golven in de Spaanse ziekenhuizen gebeurde. Ter vergelijking: afgelopen vrijdag waren er in totaal 5.569 covid-patiënten opgenomen, in de vierde en vijfde golf waren dat er meer dan 10 duizend, in de derde golf 31 duizend en in de tweede golf meer dan 20 duizend.
Volgens door El País geraadpleegde deskundigen zal dat niveau in de ziekenhuizen nu niet meer voorkomen. Wel maken zij zich zorgen over het feit dat het aantal besmettingen maar niet omlaag wil. Volgens de rekenmodellen zal de stijging in Spanje nog zeker de komende weken doorzetten.
De onzekerheid is dan ook groot over wat er na de kerstdagen zal gebeuren. Vorig jaar deed zich na Kerst de meest dodelijke coronagolf voor in Spanje, die eind januari dit jaar zijn piek bereikte. Om dat scenario dit jaar te voorkomen heeft het coronacrisiscentrum geadviseerd het sociale samenzijn tijdens de feestdagen zoveel mogelijk te reduceren. Zo heeft het regiobestuur van Catalonië afgelopen vrijdag gevraagd om kerstdiners en kerstlunches zo veel mogelijk te cancelen. De horecasector heeft laten weten hier in heel Spanje al de gevolgen van te ondervinden.