Fotovoltaïsche zonne-energie is de tweede technologie geworden met de meeste opgeleverde megawatts in Spanje. Daarbij wordt licht door zonnecellen omgezet in elektriciteit. In mei overtrof de zonne-energie voor de eerste keer de reguliere elektriciteitsopwekking.
In 1984, 40 jaar geleden, werd in Spanje een ruimtetechnologie geïntroduceerd die sinds 1958 buiten de aarde werd gebruikt. Iberdrola startte in San Agustín de Guadalix de eerste fotovoltaïsche installatie die was aangesloten op het elektriciteitsnet met een vermogen van 100 kilowatt.
Proefproject zonne-energie
Het was destijds een proefproject met een investering van 462 miljoen peseta’s, omgerekend zo’n 250.000 euro. De uitbreiding van zonne-energie ging niet van een leien dakje en bijna tien jaar lang bleef de fotovoltaïsche installatie van San Agustín de Guadalix de enige op het schiereiland.
Tot die tijd werd fotovoltaïek nauwelijks gebruikt. En dan vooral in huizen die geen traditionele elektriciteit hadden. Pas tien jaar later begonnen fotovoltaïsche installaties en het gebruik van duurzamere energiebronnen de interesse te wekken met een reeks testprojecten. Zoals de installatie van zonnepanelen door het Instituut voor Zonne-energie van de Polytechnische Universiteit van Madrid, destijds met 13,5 kW piek. En de elektriciteitscentrale in Toledo, die destijds, toen er tot 1MW geïnstalleerd was, de grootste zonne-energiecentrale van Europa was.
Wet als impuls voor hernieuwbare energiebronnen
De goedkeuring van de wet ter bevordering van hernieuwbare energiebronnen en het plan voor hernieuwbare energiebronnen zorgde voor de noodzakelijke impuls om van fotovoltaïsche energie de tweede technologie te maken met de meeste megawatts geïnstalleerd in Spanje, vóór gecombineerde cyclus gascentrales.
Eind mei had het Spaanse opwekkingspark een totaal van 125.622 megawatt aan geïnstalleerde capaciteit. 31.219 MW betrof windtechnologie, 26.543 MW fotovoltaïsche zonne-energie, 26.250 MW aan gecombineerde cyclus en 17.097 MW aan waterkracht, volgens gegevens van Red Eléctrica de España.
Ruim een vijfde van de opgewekte energie is zonne-energie
Met deze cijfers vertegenwoordigt fotovoltaïsche zonne-energie nu 21,1% van de totale geïnstalleerde capaciteit in Spanje. Alleen windenergie levert nog meer energie, met een aandeel van 24,9%. Samen zijn ze grotendeels verantwoordelijk – samen met waterkracht en kernenergie – voor de daling van de elektriciteitsprijzen in de afgelopen maanden. Het totale aandeel van hernieuwbare energie bedraagt nu 62,4%.
De versnelling heeft plaatsgevonden sinds 2020, toen de geïnstalleerde capaciteit met 127,5% werd verhoogd, van 11.700 MW vier jaar geleden tot de huidige 26.543 MW.
Mei topmaand voor hernieuwbare energie
En in mei was zonne-energie voor het eerst de leidende technologie in de elektriciteitsvoorziening, goed voor 23,8% van het totaal. Hernieuwbare energiebronnen produceerden 13.520 gigawattuur in mei, een stijging van 16,4%, en bereikten een aandeel van 63%.
Zonnepanelen produceerden 5.098 GWh in mei, een stijging van 31,6%, een record voor zowel productie als aandeel. Het record vond plaats op 24 mei, met een aandeel van 29% het hoogste in zijn geschiedenis. Windenergie was de tweede meest productieve technologie met 20,2% van het totaal, gevolgd door kernenergie met 16,5% en waterkracht met 14,3%.
Deze “groene” mei betekende dat 81,4% van de in Spanje geproduceerde elektriciteit vrij was van kooldioxide-equivalenten (CO2). In het afgelopen jaar heeft windenergie de grootste bijdrage geleverd aan de mix met 25,2%. Kernenergie (18,3%), waterkracht (16,9%), fotovoltaïsche zonne-energie (15,1%) en gecombineerde cyclus (10,4%) volgden.
Een veelbelovende toekomst voor zonne-energie
Het aandeel van fotovoltaïsche energie zal de komende jaren blijven toenemen dankzij het Spaans Nationaal Geïntegreerd Energie- en Klimaatplan (PNIEC). De 2030-doelstellingen voor het verminderen van het gebruik van fossiele koolstof voor brandstoffen en materialen, voorzien dat deze technologie tegen het einde van het decennium 76 GW zal opleveren. Dat is dan zowel voor eigen verbruik als voor installaties op de grond. Windenergie zal dan 62 GW opleveren.
Dalende elektriciteitsprijzen
De wind- en zonne-energie, heeft er, samen met het vrijkomen van hydro-elektrische energie dankzij dooi en regenval, toe geleid dat de Spaanse elektriciteitsmarkt een recordlaagterecord heeft bereikt. Op sommige dagen zelfs met negatieve prijzen op bepaalde momenten van de dag.
De gemiddelde dagprijs van de groothandelsmarkt voor elektriciteit, bekend als de “pool”, noteerde met 13,67 euro/MWh zijn laagste maand sinds hij in april operationeel werd, en in mei sloot hij af op 30,4 euro/MWh.
Eigen gebruik blijft achter in Spanje
In totaal heeft 22% van de Spaanse huiseigenaren zonnepanelen geïnstalleerd of is het proces gestart. Dat wil zeggen dat zij informatie aangevraagd, zijn begonnen met het papierwerk of dat zij de aanschaf serieus overwegen.
Uit een recent rapport van Sotysolar en de fotovoltaïsche werkgeversvereniging UNEF over zelfconsumptie blijkt echter dat slechts 5% van de huiseigenaren al zonnepanelen heeft geïnstalleerd op hun eengezinswoning of appartement van tussen 1 en 4 jaar oud
Van de overige 22% overweegt 17% serieus om zonnepanelen te installeren of is daar al mee bezig. 78% overweegt het niet eens.
Regio’s met meeste zonnepanelen
Het noordoosten (Catalonië en de Balearen), midden-Spanje en het zuiden (Andalusië) zijn de gebieden met de meeste bezitters van zonnepanelen. De Canarische Eilanden springen eruit als het gebied met de meeste potentiële klanten die bezig zijn met een installatie of dit serieus overwegen, gevolgd door het noordwesten.
De hoge initiële investering is het belangrijkste obstakel voor 25% van de huiseigenaren. Voor appartementeigenaren vormen het wonen in een huizenblok en de goedkeuring van de buren een belemmering voor installatie (44%).
Lees ook: Meer dan de helft energieproductie Spanje afkomstig uit hernieuwbare bronnen