Wanneer je met de auto door Spanje rijdt, is een milieusticker in steeds meer gebieden inmiddels onmisbaar. Dit komt door de invoering van Lage Emissie Zones (Zonas de Bajas Emisiones, ZBE), bedoeld om de luchtkwaliteit te verbeteren. Hoewel steden als Barcelona en Madrid al grote stappen hebben gezet, blijven andere zoals Valencia en Santander achter. In dit artikel geven we een actueel overzicht van de situatie en welke steden hun ZBE in 2025 zullen invoeren.
Wat zijn Lage Emissie Zones (ZBE)?
Om in de Lage Emissie Zones in Spanje te mogen rijden, is een milieusticker (Distintivo Ambiental) verplicht. Voertuigen met een Spaans kenteken kunnen deze sticker verkrijgen via postkantoren (Correos), erkende garages en de Spaanse verkeersdienst (DGT) voor ongeveer €5. Voor voertuigen met een Nederlands kenteken is er geen officiële Spaanse sticker beschikbaar, maar in veel steden wordt de Franse Crit’Air-sticker geaccepteerd. Barcelona hanteert echter strengere regels en vereist een specifieke registratie. Barcelona hanteert echter strengere regels en vereist een specifieke registratie.
ZBE’s zijn stedelijke gebieden waarin de toegang van vervuilende voertuigen wordt beperkt om de luchtkwaliteit te verbeteren. Deze zones maken gebruik van cameratoezicht en kentekenherkenning om auto’s zonder de juiste milieusticker te weren. Volgens de klimaatwet moeten alle Spaanse gemeenten met meer dan 50.000 inwoners, evenals bepaalde kleinere gemeenten met hoge vervuilingsniveaus, een ZBE invoeren.
Waar zijn ZBE’s al actief?
- Barcelona: De Catalaanse hoofdstad was in 2020 de eerste stad in Spanje die een ZBE invoerde. Sinds januari 2024 zijn ook de omliggende stedelijke gebieden Viladecans, El Prat de Llobregat en Sant Boi gestart met boetes voor overtreders.
- Madrid: De Spaanse hoofdstad heeft meerdere lage-emissiezones, waaronder de ZBEDEP Centro en Plaza Elíptica. Vanaf 2025 geldt er een overgangsperiode waarin voertuigen zonder milieusticker worden geweerd, maar auto’s met een B-label nog wel mogen rijden.
- Málaga: Sinds november 2024 geldt er in Málaga een ZBE van 437 hectare. Handhaving is hier al begonnen.
- Bilbao: Hier wordt sinds begin 2024 actief gecontroleerd en beboet, met als resultaat een 14% reductie in verkeer.
- Getafe: Deze gemeente nabij Madrid activeerde haar ZBE op 27 januari 2025, inclusief 120 camera’s voor handhaving.
- Alicante: Op 31 januari 2025 trad de ZBE in werking. Momenteel gelden er alleen beperkingen voor het historische centrum. In de toekomst kunnen strengere restricties volgen.
Welke steden stellen de invoering uit?
- Valencia: Hoewel het stadsbestuur een ZBE heeft goedgekeurd, is de invoering gefaseerd. Tot december 2025 zal er alleen een waarschuwing worden gegeven aan overtreders.
- Palma: De eerste fase is in januari 2025 gestart in het historische centrum, maar boetes volgen pas in 2026.
- Vitoria en Logroño: Beide steden bevinden zich nog in de fase van juridische goedkeuring, waarbij Vitoria hoopt haar ZBE in maart 2025 af te ronden en Logroño mikt op 2026.
- Santander: Hier wordt nog onderzoek gedaan naar de meest vervuilde locaties. De invoering wordt tegen eind 2025 verwacht.
- Diverse steden in Castilla-La Mancha en Castilla y León: In onder andere León, Palencia en Soria moet de wetgeving nog door de gemeenteraad worden goedgekeurd. Deze steden mikken op 2025 voor hun ZBE.
Navigeren door ZBE’s met Google Maps
Met de opkomst van Lage Emissie Zones in Spanje is het belangrijk dat automobilisten op tijd op de hoogte worden gebracht van milieubeperkingen op hun route. Google Maps biedt hiervoor een handige functie: de Z-melding. Vooralsnog is deze alleen te gebruiken in de mobiele versie van Google Maps. In de app waarschuwt een ‘Z’ in een blauwe cirkel bestuurders voor een aankomende Lage Emissie Zone (ZBE) op de route.
Hoe werkt het in Google Maps?
- De melding verschijnt automatisch op de kaart wanneer een route door een ZBE gaat.
- Google Maps toont waarschuwingsberichten over restricties en mogelijke boetes.
- Gebruikers kunnen kiezen voor een alternatieve route om de ZBE te vermijden.
ZBE´s in de toekomst
De milieusticker van de verkeersdienst DGT ligt overigens zwaar onder vuur in Spanje na een kritisch rapport van de consumentenorganisatie OCU. Daarom pleit de organisatie voor een grondige herziening van het systeem. Vooralsnog zijn veranderingen echter niet aan de orde. En voorlopig verloopt de invoering van ZBE’s in Spanje traag en ongelijk. Terwijl steden als Barcelona en Bilbao al volop handhaven, hebben grote steden zoals Valencia en Santander hun plannen nog steeds niet volledig doorgevoerd. 2025 wordt een cruciaal jaar waarin veel gemeenten hun lage-emissiezones zullen activeren. Voor bestuurders is het raadzaam om de lokale regelgeving goed in de gaten te houden om boetes te voorkomen en bij te dragen aan een schonere stedelijke omgeving.
Lees ook: Verkeerschaos dreigt in Madrid voor alle auto’s zonder milieusticker