De volgende grote crisis in Spanje zal niet van water zijn, maar van elektriciteit. Elon Musk waarschuwt dat de vraag naar kunstmatige intelligentie (AI) en datacenters het elektriciteitsnet zwaar zal belasten. Volgens hem zullen AI-modellen, zoals ChatGPT, zoveel energie verbruiken dat de wereld zonder transformatoren komt te zitten.
De afgelopen 15 jaar is de elektriciteitsvraag in Europa gedaald door economische en geopolitieke crises. Echter, volgens Goldman Sachs zal het energieverbruik de komende tien jaar met 40-50% stijgen door datacenters en AI, ondanks de huidige daling van 10% ten opzichte van 2008. Spanje verwacht tot 2026 investeringen van 8 miljard euro in datacenters.
Lees ook: Enorme datacenters versnellen verdroging in Spanje
Cruciaal moment voor energietransitie
Deze groei vindt plaats op een cruciaal moment voor de energietransitie. Spanje wil het “Panamakanaal van netwerkverbindingen” worden, met Madrid als centraal punt. Datacenters en AI worden gezien als een ideale uitlaatklep voor de verwachte opkomst van hernieuwbare energie. Energiebedrijven als Iberdrola, Endesa, EDP, Acciona Energía, Grenergy of Repsol willen graag allianties sluiten met technologische giganten als Amazon, Google of Meta, altijd met datacenters als achtergrond. Echter, de uitbreiding van datacenters in Madrid wordt vertraagd door verzadigde stroomzones, wat heeft geleid tot annuleringen van projecten.
Grote stroomverbruikers
De grote centra waar alle data worden verwerkt, verbruiken ongeveer 1% van de wereldwijde elektriciteit. Madrid heeft momenteel 39 datacenters met een capaciteit van 784 MW, vergeleken met 14 centers en 167 MW in Barcelona. De verzadiging van het elektriciteitsnet in Madrid is een serieus probleem dat vergunningverlening beïnvloedt.
Spanje als Europees knooppunt
De Spaanse overheid streeft naar een positie als Europees knooppunt voor datacenters, maar er is kritiek op het uitsluiten van datacenters uit het Elektriciteitstransportplan 2021-2026. Dit brengt de digitalisering van de Spaanse economie in gevaar. Ondanks de grote capaciteit voor elektriciteitsopwekking, blijft de distributie-infrastructuur een uitdaging.
Toekomstige groei
Volgens de Europese Commissie zullen datacenters in de EU in 2030 100 TWh per jaar verbruiken. Spanje streeft naar een aandeel van 2-3% van dit verbruik. Zonder voldoende aansluitcapaciteit dreigt Spanje echter zijn concurrentiepositie te verliezen. De overheid moet daarom investeren in het elektriciteitsnet om de groei van AI en datacenters te ondersteunen.