‘Er is geen andere manier. We moeten anders gaan leven, met schone energie en minder consumptie. En dat zeg ik, als slager, maar zo is het. Ik hoop dat het project slaagt.’ Carmen is de slager van het kleine dorp Aras de los Olmos, landelijk gelegen op 110 kilometer ten noordwesten van de stad Valencia. Het dorp met slechts 380 inwoners heeft de grootse ambitie om 24 uur per dag in de eigen duurzame energie voorzien. Het idee ontstond vijf jaar geleden en het project krijgt nu vastere vorm.
Schone lucht en gebrek aan lichtvervuiling
De gemeente wil energie opwekken met een zonnepark, een windturbine, een kleine waterkrachtcentrale en een innovatieve biogasinstallatie. Met de reststoffen kan het land worden bemest en het overblijvende water kan worden gebruikt voor irrigatie. Aras de los Olmos wil de schoonst mogelijke energiebronnen gebruiken voor een dorp dat bekend staat om zijn schone lucht. Die schone lucht vormt samen met het gebrek aan lichtvervuiling de reden dat twee sterrenwachten zich in Aras de los Olmos vestigden.
Meerdere subsidies
Het project heeft al een half miljoen euro subsidie ontvangen van het Spaanse ministerie van Ecologische Transitie. In totaal is vier miljoen euro nodig om te zorgen dat er ook energie beschikbaar is wanneer er geen zon of wind is. Veel geld voor zo’n klein dorp, maar het plan voldoet aan de voorwaarden voor subsidie uit het Europese Herstelfonds, voor de ecologische transitie en tegen de leegloop van het platteland.
Veel andere subsidies vielen af omdat de gemeente de initiatiefnemer was in plaats van een bedrijf of groep burgers, of omdat innovatieve installaties deel uit maakten van het project. De socialistische burgemeester Rafa Giménez: ‘Of je gelooft erin of je gooit de handdoek in de ring. Wij willen alle beschikbare bronnen als zon, wind, water en biomassa benutten. Daarom hebben de technische universiteit van Valencia gevraagd te onderzoeken of het haalbaar is om geheel zelfvoorzienend te zijn.’
Geheel zelfvoorzienend
Wat het project uniek maakt is dat 24 uur per dag schone energie beschikbaar moet zijn. Het duurzame Canarische eiland El Hierro heeft nog enkele uren per dag energie nodig van niet duurzame energiebronnen. De biogasinstallatie is hiervoor cruciaal. Deze moet energie opwekken wanneer er gebrek is aan andere bronnen. Manuel Porcar van de Universiteit van Valencia doet onderzoek naar een techniek met micro-organismen in biogasinstallaties om sneller biogas te krijgen van betere kwaliteit. In de biogasinstallatie die in Aros de los Olmos wordt gebouwd kan hij het onderzoek opschalen van het laboratorium naar een echte installatie.
Eerst zien, dan …
Sommige bewoners twijfelen over de uitkomst van het project, omdat er al jaren over wordt gepraat. ‘Het is een prachtig project. Op papier ziet het er goed uit, maar ik moet nog zien dat het gaat gebeuren. Je weet niet hoe de grote bedrijven gaan reageren, ook al is het een project van een klein dorpje.’ Ook José Domingo Saez uit zijn twijfels: ‘Ik heb een varkensboerderij met zonnepanelen op het dak. Het plan klinkt goed, maar het is duur. Ik zie het nog niet zo voor me. Wie gaat die vloeibare mest vervoeren? Er moet nog zoveel worden uitgezocht. Maar ik moet zeggen dat ik in de raad zit voor de oppositie (van de Partido Popular).’