Onder beschermers van bedreigde diersoorten heerst een jubelstemming. Volgens officiële gegevens is de populatie Iberische lynxen de afgelopen jaren flink gegroeid. In 2002 was de groep kleine katachtigen op het Iberisch schiereiland gereduceerd tot rond de honderd. De soort werd zelfs met uitsterven bedreigd.
Geweldig nieuws voor de lynx
Volgens nieuwe cijfers lopen er op dit moment ongeveer elfhonderd exemplaren rond. Dat het er nu weer zoveel zijn, is een prachtig voorbeeld van soortbehoud. Toch is het belangrijk waakzaam te blijven. Ondanks dat de situatie voor de Iberische lynx niet meer kritiek is, wordt hij officieel nog steeds beschouwd als een bedreigde diersoort.
De op een na meest bedreigde katachtige ter wereld
De populaties van de Iberische lynx zijn de afgelopen jaren spectaculair hersteld. Het dier was de meest bedreigde katachtige maar heeft de eer te zijn gezakt naar de tweede plek op deze onzalige lijst. De huidige nummer één is de armoerpanter (Panthera pardus orientalis), met nog minder dan honderd exemplaren in het wild. Deze katachtige is een ondersoort van het luipaard en leeft in het noorden van China en het zuidoosten van Rusland.
Vier lynxsoorten
Momenteel bestaan er vier lynxsoorten waarvan de Iberische lynx de meest bedreigde soort is. De sabeltandtijger was ongeveer tienduizend jaar geleden een van de laatste katachtigen die is uitgestorven. Als de Iberische lynx uitsterft, zou dat verschrikkelijk nieuws zijn. Niet alleen voor de katachtigen, maar ook vanwege alle inspanningen om de soorten te beschermen.
Lees ook: Langstlevende Iberische lynx gestorven in natuurpark Doñana
Konijn als voedsel
Het dieet van de Iberische lynx bestaat voor bijna 80 procent uit konijn. De prooipopulaties zijn echter drastisch afgenomen, deels door myxomatose, een virale infectieziekte uit Frankrijk. Het beperkte vermogen van de lynx om zich aan te passen aan ander voedsel is een van de factoren die verklaren waarom de populaties afnemen.
Beschermd sinds de jaren zeventig
Het succes van het huidige beschermingsbeleid heeft de Iberische lynx van het gevaar voor uitsterven gered. De dreiging is echter niet helemaal weg. De laatste decennia is de soort het slachtoffer geworden van jagers, die uit zijn op de lynxhuiden. De jacht wordt tegenwoordig als illegaal beschouwd. Toch is het dier nog regelmatig slachtoffer van bijvoorbeeld stropers.
Fokprogramma
De wederopstanding van de Iberische lynx is vooral te danken aan fokprogramma’s in gevangenschap. Deze manier van voortplanten, buiten de natuurlijke omgeving van de lynx (‘ex situ’), is van doorslaggevend belang geweest bij het herstellen van de populatie.
Afname habitat
Naast de beschikbare hoeveelheid voedsel, kent de lynx nog een andere bedreiging: zijn habitat wordt kleiner. De lynxenpopulaties leven verspreid. Om op de lange termijn te overleven is het belangrijk dat de lynx zich tussen de verschillende groepen kan bewegen.
Lynx past in zijn omgeving
De lynx heeft opvallende, grote oren met borstelachtige zwarte haren op de punten. Ook op zijn kin heeft hij de kenmerkende haren, waardoor hij opgaat in zijn omgeving. Deze eigenschap komt goed van pas bij de jacht. De lynx is namelijk een uitermate gewiekste jager. Gewoonlijk besluipt hij zijn doel, bespringt het vervolgens vliegensvlug en stelt zijn prooi veilig. Soms wacht hij geduldig op een strategische plek om zich uiteindelijk op zijn onoplettende prooi te werpen.
Lynx is zeer territoriaal
De Iberische lynx is een zeer territoriaal en solitair dier. Zodra het mannetje een territorium heeft ingenomen, gaat hij op zoek naar een vrouwtje om mee te paren. Het vrouwtje zoekt voor de bevalling een holle boom en werpt na ongeveer tachtig dagen één tot vier jongen.
De lynx is gezien diverse delen van Spanje
De laatste tijd zijn lynxen waargenomen in Extremadura, Andalusië en in sommige delen van Castillië-La Mancha. Volgens de laatste telling in 2020 kent Andalusië vijf broedkernen. Destijds zijn in die regio 506 exemplaren geteld. In Castilla-La Mancha waren dat er in totaal 327 en in Extremadura zijn 141 lynxen geteld.
Lees ook: Uniek apparaat in Andalusië moet voorkomen dat lynxen worden overreden