Eenpersoonshuishoudens zullen de komende 15 jaar het snelst groeien in Spanje. Volgens een maandag gepubliceerde prognose van het Spaanse Bureau voor Statistiek (INE) zal in 2039 het meest voorkomende type huishouden bestaan uit 1 persoon en de tweepersoonshuishoudens overtreffen.
Als de huidige trends in de demografische ontwikkeling van Spanje doorzetten, worden voor de komende decennia meer verschuivingen verwacht. Niet alleen het aantal eenpersoonshuishoudens zal toenemen. Door de vergrijzing van de bevolking en de lage geboortecijfers staat Spanje een grote uitdaging te wachten voor de toekomst. Een deel van de verwachte problemen die daarmee samenhangt, zal alleen kunnen worden opgelost door migratie. Een van de opvallendste prognoses van het INE is dat het Spaanse geboortecijfer binnen een halve eeuw met 20 procent zal afnemen.
Eenpersoonshuishoudens stijgen tot 33,5 procent
Volgens het INE zullen er met de huidige ontwikkelingen over 15 jaar meer dan 7,7 miljoen huishoudens bestaan uit 1 persoon. Dat komt neer op 33,5 procent van het totaal aantal huishoudens. Een dusdanige toename betekent dat het aantal eenpersoonshuishoudens voor het eerst het aantal tweepersoonshuishoudens overtreft. Het onderzoeksbureau heeft niet vermeld waarom het aantal huishoudens van 1 persoon zal toenemen (eigen keuze, eenzaamheid, ouderdom…). Naast de toename van het aantal eenpersoonshuishoudens voorziet het INE een toename van de Spaanse bevolking van 10,6 procent in 2039.
Momenteel bestaat een gemiddeld huishouden in Spanje uit 2,50 personen. In 1970 bedroeg het gemiddelde nog 4 personen. De komende decennia zal de grootte van de huishoudens naar verwachting blijven dalen. Bovendien zal de bevolking van Spanje alleen groeien dankzij migratie. Als de huidige trends doorzetten, telt Spanje in 2074 54,6 miljoen inwoners. Die groei zal voornamelijk te danken zijn aan mensen die buiten Spanje zijn geboren.
Migranten compenseren negatieve bevolkingsgroei
Het aantal sterfgevallen zal geleidelijk toenemen en hoger zijn dan het geboortecijfer. Dat zou voor een negatieve groei zorgen, ware het niet dat het immigratiecijfer waarschijnlijk zal toenemen. Volgens het INE zal over 50 jaar 61 procent van de bevolking geboren zijn in Spanje. Ondanks de verwachte demografische veranderingen houdt het onderzoeksbureau er rekening mee dat de geboortecijfers vanaf 2058 mogelijk weer stijgen. Vanaf dan zullen steeds grotere generaties hun vruchtbare jaren bereiken.
Toch zullen er meer mensen sterven dan er geboren worden. Het gemiddelde aantal kinderen per vrouw zou in 2038 1,24 zijn, tegenover 1,16 in 2022. Bovendien verwacht het INE dat de gemiddelde leeftijd voor het moederschap de komende 50 jaar rond de 32 jaar zal blijven
Uitdaging voor Spanje ligt in vergrijzing
De echte uitdaging voor Spanje hangt samen met de toenemende levensverwachting van de bevolking. Momenteel is 20,4 procent van de Spaanse bevolking 65 jaar of ouder, maar deze groep zou toenemen tot 30,5% rond 2055. De populatie van honderdjarigen (100 jaar of ouder) zou volgens de prognose in bijna 50 jaar tijd toenemen van 18.312 geschatte personen in 2024, tot 226.932 in 2072. De werkzame bevolking, tussen 20 en 64 jaar, is momenteel 60,9 procent van het totaal. Deze zou dalen tot 53,7 procent in 2051 en 54,2% in 2074. Het zou betekenen dat het aantal personen dat mogelijk afhankelijk is van anderen aanzienlijk zou toenemen.
Wie gaat er zorgen voor het toenemende aantal ouderen?
De moraal achter de cijfers is duidelijk. De geboortecrisis die Spanje al meer dan 20 jaar teistert, wordt gevoed door opeenvolgende nieuwe crisissen. Het zorgt ervoor dat mensen bijvoorbeeld het krijgen van kinderen uitstellen of zelfs besluiten niet voor kinderen te gaan. Het dalende cijfer van de beroepsbevolking in combinatie met de toenemende hoge levensverwachting kan de Spaanse samenleving behoorlijk onder druk zetten. Hoe moeten de pensioenen betaald worden als het aantal 65-plussers toeneemt? Wie zorgt er voor het toenemende aantal ouderen? Het lijkt erop dat Spanje, net als Nederland, sterk afhankelijk zal worden van ´nieuwe Spanjaarden´, migranten die hun geluk beproeven in Spanje.
Lees ook: Vergrijzing in Spanje is risico voor arbeidsmarkt en economische groei