Else Beekman
Franse boeren willen hun protestacties uitbreiden. De landbouwers vinden dat ze onevenredig hard aangepakt worden en vrezen voor hun toekomst. “Oneerlijke concurrentie” noemt de Franse regering het en wijst met de beschuldigende vinger naar Spanje en Italië.
De protesten draaien om de onvrede over het Europese milieu- en klimaatbeleid. Onder zware druk van de boeren wijst de pro-Europese Franse regering nu op één oorzaak van de situatie: “oneerlijke concurrentie” van EU-partners zoals Spanje en Italië.
Wat is er aan de hand?
De Europese Unie wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Broeikasgassen moeten in 2030 met tenminste 55 procent verminderen. De lidstaten mogen zelf beslissen hoe ze de Europese doelstellingen willen behalen.
Frankrijk, de grootste landbouwproducent van de EU, besloot onder andere het belastingvoordeel voor boeren op diesel af te schaffen. Ook heeft de regering retailers verplicht hun prijzen te verlagen om de koopkracht te stimuleren. Het zijn maatregelen die de toch al geplaagde landbouwsector flink onder druk zetten.
Frankrijk importeert veel groente en fruit uit Spanje
De nieuwbenoemde Franse premier, Gabriel Attal, zette zondag 28 januari in een toespraak vraagtekens bij het functioneren van de Europese Unie. Hij spreekt over oneerlijke concurrentie, omdat de Franse boeren gebonden zijn aan (fytosanitaire) regels die andere landen niet hebben.
Frankrijk importeert veel groente en fruit uit Spanje en Italië, omdat de productie in eigen land vastloopt op milieuregels in de Franse wetgeving. Attal verzekerde in zijn toespraak dat hij “meer maatregelen” zou voorstellen aan EU-partners om de Franse voedselsoevereiniteit te beschermen.
Grens met Spanje blijft open
De Franse regering wordt beschouwd als pro-Europees. De uitspraken van Attal zijn dan ook opvallend, omdat ze het functioneren van de interne markt in het EU-blok in twijfel kunnen trekken. In een interview op de televisie zei de Franse minister van Landbouw dat een ´grenssluiting´ voor Spaanse of Italiaanse producten, zoals extreemrechts eist, niet aan de orde is. Daarmee zou Frankrijk zichzelf in de vingers snijden, als buurlanden dit voorbeeld zouden volgen.
Veel producten in Spanje goedkoper
Tijdens de boerenprotesten is oneerlijke concurrentie, vooral uit Spanje, een veelgehoorde klacht. In Spanje liggen de prijzen lager en zijn de milieunormen minder streng dan die in Frankrijk. Ondanks de al voorgestelde steun hebben de boeren toch aangekondigd om Parijs vanaf maandag 29 januari om 14 uur voor “onbepaalde tijd” te zullen blokkeren.
De Franse landbouwsector beweert dat vrijhandelsakkoorden ervoor zorgen dat producten uit andere landen Frankrijk binnen komen tegen veel lagere prijzen. Een van de meest bekritiseerde overeenkomsten is die tussen de Europese Unie en het economische samenwerkingsverband Mercosur. Hier maken Brazilië, Argentinië, Paraguay en Uruguay deel van uit. Het maakt pijnlijk duidelijk hoe goedkopere producten uit het buitenland en de regeldruk in Frankrijk zelf de Franse landbouwsector enorm onder druk zetten.
Lees ook: Forse prijsexplosie in Spaanse supermarkt en landbouwers merken er niets van