Vogens de woordvoerder van ‘Pacto por el Mar Menor’, Isabel Rubio is het enige water dat in de grootste zoutwaterlagune van Europa terecht mag komen regenwater. Rubio toont aan omroep LaSexta foto’s van de bodem van Mar Menor van voor de grootschalige vervuiling. Daarop zijn zeepaardjes, dorade’s en mullet’s te zien. Inmiddels is 90 procent van de zeepaardjes verdwenen en is de kleur van het water groenig geworden en weinig uitnodigend om er een duik in te nemen.
De vervuiling vormt een bedreiging voor het toerisme in deze zone van Murcia, waar deze sector zorgt voor 11 procent van het bruto binnenlands product. Al is het toerisme zelf een van de oorzaken van de vervuiling. In vijftig jaar tijd werd de smalle landstrook die de Middellandse Zee van Mar Menor scheidt en de kust aan de overzijde voor het zon- en strandtoerisme compleet volgebouwd.
De Mar Menor is een lagune in het zuidoosten van de regio Murcia. Deze lagune is gescheiden van de Middellandse Zee door een smalle landstrook, La Manga del Mar Menor, die 22 km lang is en in breedte varieert van 100 meter tot 1,5 kilometer. De dichtstbijzijnde grote en belangrijke havenstad is Cartagena.
Conventie van Ramsar
In 1994 werd de Mar Menor erkend onder de Conventie van Ramsar, een internationale overeenkomst inzake watergebieden (draslanden), die van internationale betekenis zijn. Door haar rijkdom van de vogelstand werd de lagune onder het verdrag van Barcelona erkend als ZEPM (Zonas Especialmente Protegidas de importancia para el Mediterráneo), gebieden die speciale bescherming genieten vanwege het belang voor de Middelandse Zee.
Macro-operatie tegen vervuiling
Begin april werd bekend dat de Guardia Civil 45 personen onderzoekt in een in een macro-operatie tegen de vervuiling van Mar Menor waarin 48 ‘zeer goed verborgen’ ontziltingsinstallaties bij landbouwbedrijven en 25 illegale waterputten zijn verzegeld op bevel van het parket van het ministerie van Milieu in Murcia. Het gaat om installaties in het gebied Campo de Cartagena vanwaar verontreinigde stoffen via beken en rivieren in Mar Menor terechtkomen.
Proces van eutrofiëring
Vorig jaar publiceerde het Spaanse ministerie van Milieu de informatie- en milieueffectstudie ‘Analyse van oplossingen voor het bereiken van nullozing in de Mar Menor’. Hierin staat dat de achteruitgang van de lagune in 2015 is begonnen en dat tussen 2014 en 2016 85% van de zeegrasvelden verloren is gegaan. Een van de oorzaken die heeft bijgedragen aan het proces van eutrofiëring van de lagune is met name de landbouw: het percentage irrigatie is rond Cartagena met 12% toegenomen tot 63%. Nog steeds worden grote hoeveelheden landbouwchemicaliën zoals nitraat, fosfor, kalium en pesticiden gebruikt.
Volgens het ministerie bevindt Mar Menor zich in een kritieke eutrofe toestand en is zeer kwetsbaar. Het proces van eutrofiëring leidt tot een explosieve algengroei en een vertroebeling van het water dat tegelijkertijd ook minder zuurstof bevat. Dat heeft weer gevolgen voor de aanwezige flora en fauna.
Handhaving van het huidige model en met de huidige maatregelen is volgens de studie niet voldoende om de verdere verslechtering een halt toe te roepen. Dit zou zelfs leiden tot een ‘drastische verslechtering in de toekomst’.
Groene soep en vervuiling mijnbouw
Volgens onderzoeker José Matías Peñas kunnen we allemaal met onze eigen ogen de groene soep zien die op bepaalde plekken het normale blauw van de binnenzee overheerst. De onderzoeker aan de Universiteit van Cartagena zegt dat ‘we het ergste niet zien. Hij doelt op tonnen aan zware metalen afkomstig uit de Sierra Minera’, hieronder lood, zink, arseen en mangaan. De wetenschapper voegt toe dat elke keer als het regent of waait er vervuilende metalen in de Mar Menor terechtkomen.
De mijnbouw is niet verdwenen uit de Sierra Minera, ‘er is alleen een opschorting van activiteiten geweest. De eigenaren van het land moeten blijven optreden tegen de vervuiling en het openbaar bestuur moet hen daartoe verplichten. Zolang het probleem van de mijnbouw niet is opgelost, zal er een permanente vervuiling zijn’, zo veroordeelt Matías Peñas.
Volgens Isabel Rubio van Pacto por el Mar Menor neemt het aantal borden met ’te koop’ toe in de regio. ‘Vooral in de dorpen zetten mensen hun vakantiewoningen te koop omdat ze niet meer hier op vakantie willen komen’. Inwoners klagen in de reportage van La Sexta over stank, de toegenomen hoeveelheid algen en de troebele kleur van het water.
Lees ook: Het gaat slecht met de binnenzee Mar Menor door vervuiling landbouw en La Manga del Mar Menor is een paradijs in staat van verval.